Propaganda

Home    |    Docent    |    Leerling    |    Historische links   |   Zoekmachines   |   Contact

   

home  |  opdracht 1  |  opdracht 2  |  opdracht 3  | opdracht 4  | opdracht 5  |  opdracht 6  |  opdracht 7

opdracht 8 (Duitstalig)

analyse schema  |  bronnen

   

Analyse schema voor propaganda

   

Mensen die propaganda voor iets maken gebruiken daarvoor diverse technieken. Kijk voor elke poster in hoeverre onderstaande technieken worden gebruikt. 

Voor meer toelichting kun je op de diverse technieken klikken.

Schelden
De tegenstander wordt uitgemaakt voor alles wat slecht en lelijk is. De tegenstander wordt afgeschilderd als de verpersoonlijking van het kwaad, waarbij vaak wordt overdreven en gelogen. (diaboliseren van de tegenstander). In dit rijtje past ook het aanwijzen van een bepaalde groep als zondebok die overal de schuld van krijgt. De bedoeling is dat mensen reageren op dit beeld in plaats van op beschikbaar bewijs van het tegendeel van hetgeen jij beweert.

Schone algemeenheden
Men doet een beroep op algemeen aanvaarde waarden die op zich als positief kunnen worden aangemerkt zoals geloof, hoop, liefde, eer, gezondheid, ouderschap, vaderlandslievenheid. Men gebruikt of misbruikt deze waarden echter voor eigen doeleinden.

Transfer
Je probeer een instituut of instelling met een goede naam (bijvoorbeeld de kerk of de staat) over te halen zijn goedkeuring te hechten aan jouw boodschap of programma. Je verbindt  daarmee het gezag van het instituut of instelling aan jouw boodschap/programma, waarmee deze meer autoriteit krijgt. Bij deze vorm van propaganda wordt vaak van symbolen gebruik gemaakt, zoals het kruis of de nationale vlag. Deze symbolen roepen vaak emoties op.

Getuigen
In propaganda wordt vaak gebruik gemaakt van bekende personen of van instellingen met een grote reputatie. Daar hoeft op zich niets mis mee te zijn, tenzij je de autoriteit van iemand of de bekendheid van iemand gebruikt op een gebied waar hij of zij helemaal niet deskundig is. Zo maken bijvoorbeeld bekende zangers of acteurs reclame voor presidentskandidaten in de Verenigde Staten, terwijl er geen reden is aan te nemen dat zij weten wat het beste is voor de V.S.. In een reclame voor parket wordt een boekje aangeprezen door ene drs. Karelsen, daarmee een deskundigheid suggererend die de man in kwestie niet hoeft te bezitten

De gewone man
Je beroept je erop dat jezelf ook maar een gewone burger bent en hoopt daarmee de sympathie van mensen te winnen. Zo zijn bijvoorbeeld alle Amerikaanse presidenten van de laatste tijd miljonairs, maar ze hebben allemaal veel moeite gedaan om te laten zien dat zij ook maar gewonen mensen zijn.

Groepsgevoel
Je doet een beroep op het feit dat mensen graag bij een groep behoren. Als iedereen iets doet dan wil je ook graag meedoen. Daarom huren propagandamakers vaak grote zalen, tijd op de radio of tv, organiseren zij grote demonstratieve optochten. Ook maken zij graag gebruik van symbolen, kleuren, muziek, toneel enz.. Zij spelen in op het feit dat mensen al tot een bepaalde groep behoren, mensen zijn katholiek of protestant, zij zijn boer of leraar enz.. Gebruik makend van alle andere propaganda technieken proberen zij gevoelens van haat of angst, vooroordelen of overtuigingen die binnen deze groepen al bestaan te versterken. 

Angst
Je doet een beroep op angstgevoelens. Hitler bijvoorbeeld was een meester in het inspelen of angst onder de bevolking:
'Het is onrustig in de straten. De universiteiten zitten vol rebellerende studenten. Communisten proberen ons land te verwoesten. Rusland bedreigt ons met haar macht en de republiek is in gevaar. Ja - gevaar van binnenuit en van buiten af. Wij hebben orde en wet nodig. Als dat ontbreekt kan onze natie niet voortbestaan' (1932) 

Eufemismen
Propaganda is vaak noodzakelijk in onplezierige situaties, zoals oorlog. de propagandamaker zal dan vaak gebruik maken van eufemismen, van woorden die iets ergs minder erg laten lijken. In plaats van over het ministerie van oorlog spreekt men dan over het ministerie van defensie. Onder president Reagan werd een raket 'the Peacekeeper' genoemd en in ons land worden bezuinigingen vaak ombuigingen genoemd. Voortschrijdend inzicht is een mooi eufemisme voor falend beleid.

Herhaling
Herhaling versterkt de boodschap. Vaak wordt er ook vanuit gegaan dat als je iets maar vaak genoeg herhaald het vanzelf wel 'waar' wordt.

 
   

© 1998-2004 Albert van der Kaap, Enschede. Alle rechten voorbehouden.