Community Geschiedenis                                                                Histoforum

    recensies                                      
Caroline Moorehead, De trein naar het oosten (uitg. Meulenhoff, Amsterdam 2012), 373 blz., € 19,95.

Het succes van de roman ‘Haar naam was Sara’ wordt gevolgd door publicaties over vervolging in Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hierin past de uitvoerige studie van de Britse schrijfster Caroline Moorehead, bekend als biografe en auteur over mensenrechten. Zij doet verslag van het lot van 230 Franse vrouwen die in januari 1943 per veewagons naar Auschwitz werden gedeporteerd, na hun arrestaties wegens verzetsactiviteiten. Moorehead pluisde alle bronnen na en sprak met vier overlevenden en vele nabestaanden. Zij plaatst een hele reeks persoonlijke belevenissen in historisch kader: de motieven van verzetsgroepen (anti-Vichy, antifascistisch), hun daden (aanslagen, gevolgd door bloedige represailles) en hun moedige en saamhorige gedrag in gevangenschap, eerst in Romainville en na genoemde deportatie in Auschwitz en Ravensbrück. Het verblijf aldaar werd getekend door kou, vernedering, ziekte, honger en sterven. 49 van hen wisten deze hel te overleven. Al kunnen de vele namen verwarring wekken, Moorehead slaagt erin bewondering te wekken hoe de dappere vrouwen hun lot droegen.

Jan van Oudheusden