Community Geschiedenis                                                                Histoforum

    recensies                                      
Thomas G. Maes, Antwerpen 1914. Bolwerk van België tijdens de Eerste Wereldoorlog (uitg. Houtekiet, Antwerpen 2013), 279 blz., € 22,95.

Met de herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog in zicht (1914-2014) zwelt de stroom publicaties over deze oorlog aan. De jonge Vlaamse jurist Thomas Maes deed grondige studie naar het lot van de stad Antwerpen in 1914. Die vormde een onneembaar geacht bolwerk; na de inname door de Duitsers van Luik en Brussel bestond korte tijd de hoop dat Antwerpen (eventjes de hoofdstad) met zijn dubbele fortenring zou standhouden. Maar de geduchte Duitse artillerie schoot de stellingen aan flarden en het centrum werd gebombardeerd. De regering en Britse hulptroepen namen de wijk; tallozen vluchtten in paniek naar Nederland. Het was echter een Duitse pyrrusoverwinning, want de strijd om Antwerpen betekende vertraging zodat het hoofddoel (Parijs) niet bereikt werd. De weken van patriottisme en paranoia worden minutieus beschreven (het overgaveproces zelfs van dag tot dag). Maes’ boek wordt gecompleteerd met een authentiek ooggetuigenverslag van de val van Antwerpen, dat de lezer de stemming in 1914 laat voelen. Ondanks de veelheid aan (straat- en persoons-)namen een leesbare en interessante studie.

Jan van Oudheusden