home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10

Gaius Julius Caesar en De Bello Gallico

Onderstaande bronnen zijn afkomstig uit het boek De Bello Gallico (Over de Gallische Oorlog), geschreven door de Romeinse veldheer Julius Caesar

Bron 1

In 58 voor Christus verlaten de Helvetiërs hun grondgebied net buiten het Romeinse Rijk om zich ergens anders te vestigen. Julius Caesar is op dat moment bestuurder van de Romeinse grensprovincie Gallia Cisalpina (Noord-Italië). Hij vertrekt haastig om de Helvetiërs tegen te houden. In zijn verslag over deze oorlog schrijft hij:

De Helvetiërs hadden met hun troepen het gebied van de Haeduërs al bereikt en zij plunderden hun akkers. De Haeduërs konden zichzelf en hun bezittingen niet tegen hen verdedigen en stuurden gezanten naar mij om hulp. Zij waren toch altijd trouw geweest aan de Romeinen? Dan verdienden ze het toch niet dat hun akkers werden geplunderd, hun kinderen als slaaf weggevoerd en hun steden ingenomen? En dat bijna onder de ogen van het Romeinse leger! Tegelijkertijd lieten bondgenoten van de Haeduërs, de Ambarri, mij weten dat hun akkers waren leeggeroofd en dat ze de aanvallen op hun steden maar met moeite konden afslaan. Ook de Allobrogen, die aan de overzijde van de Rhône woonden, vertelden mij dat ze niets anders meer hadden dan hun lege akkers. Door deze gebeurtenissen besloot ik niet langer toe te zien hoe de Helvetiërs de Romeinse bondgenoten onder de voet liepen. Door het gebied van de Haeduërs en de Sequanen loopt de rivier de Sâone, die uitmondt in de Rhône. Deze rivier stroomde ongelooflijk langzaam. Je kon zelfs niet zien in welke richting hij stroomde. Deze rivier staken de Helvetiërs over met vlotten en aan elkaar gebonden bootjes. Zodra ik van verkenners vernam dat driekwart van de Helvetiërs de rivier was overgestoken, vertrok ik omstreeks de derde nachtwake (tussen 1 en 3 uur in de nacht) met drie legioenen uit het kamp. Ik bereikte de Helvetiërs die de rivier nog niet over waren. Ze waren zwaarbepakt en niet op een aanval voorbereid. Ik doodde een groot aantal van hen. De rest sloeg op de vlucht en verschool zich in de nabijgelegen bossen. (…)

Na dit gevecht bouwde ik een brug over de Saône om de overige Helvetiërs in te halen. Zo bracht ik mijn leger naar de overkant. Mijn plotselinge komst maakte op de Helvetiërs grote indruk, omdat zij zagen dat ik in één dag de rivier was overgestoken. Zij hadden dat met moeite in twintig dagen gedaan. Zij stuurden gezanten naar mij toe om te onderhandelen.

Toelichting
In 58 voor Christus leven de genoemde stammen nog buiten het Romeinse Rijk.

Gebruik bron 1

Julius Caesar schreef zijn boek over de oorlog in Gallië omdat hij van plan was zich te laten kiezen tot consul, de hoogste bestuurder in Rome in die tijd. Deze bedoeling van Caesar maakt hem een minder betrouwbare bron voor de oorlog in Gallië.

Leg dit uit.

Bron 2

Caesar De Bello Gallico 1.1:

'Gallië in zijn geheel is in drie delen verdeeld, waarvan de Belgen het ene, de Aquitaniër het andere en zij die in hun eigen taal Kelten, maar in de onze Galliërs heten, het derde bewonen... . Van hen allen zijn de Belgen het dapperst; eensdeels, omdat zij zich zeer verre houden van de beschaving en de verfijning der provincie ((nu in Frankrijk de Provence genoemd) en zeer zelden met vreemde kooplieden in aanraking komen, die weelde-artikelen invoeren, welke er toe bijdragen om het karakter te verslappen, anderdeels, omdat zij de naaste buren zijn der Germanen, die aan gene zijde van den Rijn wonen, met wie zij voortdurend in oorlog zijn. Om die reden overtreffen ook de Helvetiërs de overige Galliërs in dapperheid, daar zij bijna dagelijks met de Germanen vechten, doordat zij hen òf van hun grenzen weren, òf zelf in het gebied der Germanen invallen doen.

Gebruik bron 2

Hoe onbeschaafder, des te dapperder! Was Caesar het met deze uitspraak eens?
Vele scholieren in België hebben dit verhaal horen vertellen en geloofden graag dat de Belgen zeer dapper waren. Maar waren de Belgen ook werkelijk zo dapper?
Bedenk een reden waarom Caesar er belang bij gehad kan hebben om de Belgen dapperder af te schilderen dan zijn werkelijk waren.

Betrouwbaarheid

Opdrachten

Klik op de afbeelding om terug te gaan naar het overzicht met opdrachten.