Die Weisse Rose
Bronnen
Bron A
Bron B
Bron C
Bron D
Bron E
Bron F
Bron G
Bron H
Bron I
Aantal werklozen in Duitsland 1929-1939
Zie ook
Arbeitslose 1921-1939
BRON B
Zetelverdeling na de verkiezingen voor het Duitse
parlement 1924 - 1933
SPD Sociaal-Democratische partij van Duitsland
ZP/BVP Centrumpartij/Beierse Volkspartij
DDP Duitse Democratische partij
DVP Duitse Volkspartij
DNVP Duits-Nationale Volkspartij
KPD Communistische Partij van Duitsland
NSDAP Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiders Partij
Zie ook
http://www.gonschior.de/weimar/Deutschland/index.htm
voor meer informatie over verkiezingen in Duitsland ten
tijde van de republiek van Weimar. Klik op Deutsches
Reich en Reichstag.
BRON C
Een Duits verkiezingsaffiche Een verkiezingsaffiche uit
1932
'Hitler, onze laatste hoop.'
BRON D
Een Duits verkiezingsaffiche uit juli 1932.
Ik beloof alles en hou me er totaal niet aan.'
'Die mag niet regeren, stem op de Sociaal-Democraten,
lijst 1.'
BRON E
Massa-regie
Nieuwe rijksdagverkiezingen. Weer vliegt Hitler
Duitsland af. De intelligente Goebbels voert een
geraffineerde massa-regie: "De reusachtige sporthal is
tot de laatste staanplaats bezet. Opzwepende marsritmen
hameren op de massa. Overal spandoeken met rode leuzen:
'Deutschland erwache!' Tussen de hakenkruisvlaggen
achter het podium een benauwend groot portret van
Hitler. Het middenpad van de hal is afgezet door de SA.
Plotseling breekt de marsmuziek af. De stilte brengt de
massa in een enerverende spanning. Gerucht voor in de
hal, geëlektriseerd springen de duizenden op, rekken de
halzen. Vaandels en standaards, bronzen adelaars in
eikenloof. De muziek zet weer in. Dreunend marcheert de
'Fahnen-companie' de zaal binnen. De ritus is 100 maal
gerepeteerd, altijd heeft zij hetzelfde
massa-psychologische effect.
De muziek zwijgt weer. Zacht gefluister in de mensenzee,
de zenuwen zijn tot het uiterste gespannen. De enkeling
is tot atoom van de massa geworden. Een vonk is genoeg.
Schetterende fanfaren zetten de Badenweiler-mars in. De
menigte haalt diep adem, een schreeuw uit 10.000 monden:
"Heil Hitler!" De mannen heffen de armen, meisjes en
vrouwen snikken, krijsen, klimmen op stoelen, Heil
Hitler.
Daar komt Rijksleider-SS Himmler met zijn wezenloos
gezicht, dr. Ley met zijn dronke-
mansbakkes, de dikke Goering, de hogere SA-leiders in de
flonkering van uniformen en
ridderorden. En daartussen de Führer in een gewoon
colbertje. Hij is de man uit het volk."
Door het golvend gejuich loopt Hitler naar het podium.
Een partijleider leidt hem in. Eerst wat gemoedelijke
opmerkingen in het algemeen, dan sarcastische
toespelingen op het internationale kapitaal en
plotseling de vraag 'Wat is aansprakelijk voor de schuld
van onze ellende?'
Spreekkoor: - "Het systeem." (Van de democratische
republiek.)
"Wie staan achter het systeem?"
- "De Joden!"
"Wat is Adolf Hitler voor ons?"
- "Een geloof!"
"Wat nog meer?"
- "Een laatste hoop!"
"En wat verder?"
- "Onze leider!"
Bazuingeschetter, stormen van gejuich.
Hitler spreekt het liefst in de na-avond. Tussen negen
en tien, is gebleken, zijn de mensen het meest voor de
suggestie van het woord ontvankelijk. Hij staat op. Een
armgebaar en ieder zwijgt. De stem rauw, maar
indringend:
"Volksgenoten. Mijn wil dat moet u aller belijdenis
zijn. Mij geloof is mij - evenals u - alles op deze
wereld. Het hoogste echter dat mij God op deze wereld
gegeven heeft dat is mijn volk. Daarin rust mijn geloof.
Dat dien ik met mijn wil en voor het volk geef ik mijn
leven."
Hitler kent alle wegen der volksmisleiding: de steeds
weer herhaalde, pathetisch klinkende zinnen, nauwelijks
iets nieuws, iets grijpbaars, alleen de magische werking
van het rollende woord. Deze mensen zijn bereid blind
geleid te worden, tegen iedereen en tegen alles.
BRON F
Achter de façade
Een Amerikaans journalist keek achter de façade: "Ik had
de opdracht gekregen Hitlers propagandacampagne in het
Rijnland te verslaan en dus volgde ik hem, samen met 50
à 60 andere buitenlandse correspondenten. Op een avond
kwamen wij om half zeven 's avonds in Bonn aan. De
Führer en zijn gevolg gingen naar een hotel om te
dineren.
Ik ging naar de zaal waar hij die avond spreken zou. De
zaal was tjokvol. Een orkest op podium speelde Der gute
Kamerad en Heil dir im Siegerkranz en andere vaderlandse
liederen. Nadat ik ongeveer drie kwartier gewacht had,
beklom een kaalhoofdige nazi het spreekgestoelte en
kondigde aan dat de Führer was opgehouden door een
onweersbui die zich boven de Rijn ontlastte. Hij vroeg
het publiek nog een beetje geduld te hebben en het
orkest begon onder algemeen enthousiasme Die Wacht am
Rhein te spelen.
Toen nog een half uur voorbij was gegaan en de Führer
nog niet verschenen, beklom dezelfde nazi het podium
weer en schreeuwde dat, hoewel het onweer nog erger was
geworden, Hitler juist vanuit een dorpje aan de Rijn
opgebeld had dat hij binnen een half uur aanwezig zou
zijn. "Hij komt," schreeuwde de aankondiger, "door de
storm. Nooit stelt hij ons teleur." Weer speelde het
orkest van de trouwe wapenbroeder en de mensen stonden
op.
Toen er zo eindelijk een stemming van koortsachtige
verwachting gewekt was, kwam, gehuld in bruine regenjas,
de Führer, die al die tijd aan de overkant van de straat
met zijn vrienden had zitten praten, binnen. Van top tot
teen met water bespat. De menigte raakte door het dolle
heen en 'besiegheilde' de stramme Führer wel vijf
minuten lang. Een man van middelbare leeftijd op de
eerste rij, dicht bij de perstafel, wreef de tranen uit
zijn ogen en zei mij: "Alles tut er für das deutsche
Volk."
BRON G
De greep op de jeugd
In een rede, gehouden in 1938, sprak Hitler over de
greep van het nationaal-socialisme op de Duitse jeugd.
'Deze jeugd, die leert immers niet anders dan Duits
denken, Duits handelen en als deze knapen als
tienjarigen in onze organisatie komen en daar vaak pas
voor het eerst een frisse neus halen, dan gaan ze vier
jaar later van het Jungvolk naar de Hitlerjugend over en
daar houden we ze weer vier jaar. En dan geven we ze
zeker niet terug in handen van onze oude klassen- en
standenouders (gelach), maar nemen ze direct in de
partij op, in het 'Arbeitsfront', de SA of de SS, het
NSKK enzovoort. En als ze daar twee jaar, of anderhalf
jaar zijn en nog geen complete nationaal-socialisten
zijn geworden (gelach), dan gaan ze in de arbeidsdienst
en worden daar weer zes of zeven maanden geslepen, alles
met één symbool, de Duitse spade. En wat er dan na zes
of zeven maanden nog van klassebewustzijn of standenwaan
over mocht zijn, dat wordt door de Wehrmacht twee jaar
lang voor verdere behandeling overgenomen (bijval) en
als ze na twee, drie of vier jaar terugkeren, nemen we
ze direct weer in de SA, de SS enzovoort. Ze komen hun
hele leven niet meer vrij.'
BRON H
"Maar hoe was het mogelijk dat in ons volk zoiets aan de
regering kon komen?"
"In een tijd van grote nood", zo legde vader uit, "komt
er van allerhand naar boven. Bedenk eens goed wat voor
tijden we moesten doormaken: eerst de oorlog, toen de
moeilijkheden van de na-oorlogse tijd, inflatie en grote
armoe. Daarna de werkloosheid. Als voor een mens het
naakte bestaan ondermijnd is en hij de toekomst alleen
nog maar kan zien als een grijze ondoordringbare muur,
dan luistert hij naar beloften en lokstemmen en hij
vraagt zich niet meer af waar ze vandaan komen."
"Maar Hitler heeft toch zijn belofte gehouden, dat hij
een eind zou maken aan de werkloosheid!"
"Dat spreekt ook niemand tegen. Maar vraag alleen niet
hoe! De oorlogsindustrie heeft hij op dreef gebracht, er
zijn kazernes gebouwd. Weten jullie wel waar dat op
uitloopt... Hij had ook door middel van vredesindustrie
een eind aan de werkloosheid kunnen maken - in een
dictatuur is dat gemakkelijk genoeg... Maar we zijn toch
geen vee, dat al tevreden is met een volle trog! Men zal
nooit met materiële verzorging alleen kunnen volstaan om
ons gelukkig te maken. We zijn immers mensen, met een
eigen vrije mening en een eigen geloof. Een regering die
aan deze dingen tornt heeft geen grein respect meer voor
de mens. En dat is toch wel het eerste wat we van haar
moeten eisen."
Op een lange lentewandeling had dit gesprek zich tussen
vader en ons ontsponnen. En het gesprek had ons weer
eens grondig bevrijd van alle vragen en onzekerheden.
"Ik zou alleen maar willen dat jullie eerlijk en vrij
door het leven gaan, ook al is het moeilijk," had vader
nog gezegd.
BRON I
De leden van 'Die Weisse Rose' verspreidden regelmatig
pamfletten. Dit is het laatste.
Medestudenten!
'Geschokt is ons volk door de ondergang van de mannen
van Stalingrad. 330.000 Duitse mannen zijn door de
geniale strategie van een korporaal uit de vorige oorlog
op onverantwoorde wijze zinloos in dood en verderf
gestort. Führer, bedankt!
Het gist in het Duitse volk: willen wij nog langer het
lot van onze legers toevertrouwen aan een amateur?
Willen wij de rest van de Duitse jeugd opofferen aan de
minderwaardige machtswellust van een partijkliek? Dat
nooit! De dag van de afrekening is aangebroken, de
afrekening van de Duitse jeugd met de meest
afschuwelijke tirannie waaronder ons volk ooit heeft
geleden. In naam van de Duitse jeugd eisen wij van Adolf
Hitler en zijn staat het
kostbaarste dat een Duitser bezit, zijn persoonlijke
vrijheid, terug waarvan hij ons op de meest
afschuwelijke manier heeft beroofd.
Wij zijn opgegroeid in een staat waarin elke vorm van
vrijheid van meningsuiting verdwenen is. Bij de
Hitlerjugend hebben ze geprobeerd ons in onze jeugdjaren
tot slaafse gehoorzaamheid op te voeden; de SA en de SS
hebben geprobeerd ons tot revolutie aan te zetten en ons
te verdoven. Onderwijs in wereldbeschouwing, heette de
verwerpelijke methode, die het beginnend zelfstandig
denken in een nevel van holle frasen verstikte.
Vrijheid en eer! Tien lange jaren lang hebben Hitler en
zijn trawanten die twee prachtige
Duitse woorden op misselijk makende wijze uitgeperst,
misbruikt en verdraaid.
Ook de ogen van de domste Duitser zijn geopend door het
verschrikkelijke bloedbad, dat zij in naam van de
vrijheid en de eer van de Duitse natie in heel Europa
hebben aangericht en nog dagelijks aanrichten.
Er zal eeuwig schande kleven aan de Duitse naam, als de
Duitse jeugd niet eindelijk opstaat en wraak neemt, maar
gelijktijdig ook verzoent, haar beulen verplettert en
een nieuw Europa opricht. Studenten! Het Duitse volk
kijkt naar ons.
Ons volk gaat een nieuwe toekomst tegemoet wanneer het
zich van het juk van het nationaal-socialisme bevrijd
heeft, in het geloof van een nieuwe doorbraak van
vrijheid en eer.
Die Weisse Rose
Sophie Scholl
Hans Scholl
Copyright: Albert van der Kaap, 2010