Histoforum

Dido en Aeneas

Eerste bedrijf: Na de ouverture vraagt Belinda aan Dido haar zorgen te vergeten. Dido wil haar liefde verbergen, omdat ze er niet zeker van is dat de liefde wederzijds is. Belinda zegt dat het verdriet door het verbergen van de liefde groter wordt. De tweede vrouw hoopt er op dat Carthago een grootse toekomst tegemoet gaat en dat Troje zal herleven: zij hoopt op een huwelijk tussen Dido en Aeneas. Dido bezingt de deugden van Aeneas. Belinda, de tweede vrouw en het koor zeggen dat Dido geen gevaar hoeft te duchten: Aeneas houdt ook van Dido. Dan verschijnt Aeneas. Hij verklaart dat zijn lotsbestemming de liefde voor Dido is. Cupido doet de rest! Aeneas vraagt Dido om mededogen met hem, vooral ook om zijn rijk. Belinda wenst dat de liefde overwint. Het koor zingt over de triomf van de liefde. Tot slot een triomfantelijke dans. Helaas, de tovenares ligt al op de loer.

Muzikale bijzonderheden: Op spoor 3 (Ah! Belinda) is op de achtergrond de zogenaamde "ground bass" te horen. Let bij spoor 6 (Whence could so much virtue spring) hoe bij het zingen allerlei woorden speciaal worden uitgebeeld. Bijvoorbeeld de woorden storms, battles, valour, charms, soft, fierce. Het bedrijf kent enkele dansen: spoor 8 (een variant op Fear no danger) , spoor 13 (een chaconne voor gitaar) en spoor 15, de triomfdans.

Tweede bedrijf, eerste tafereel: De tovenares komt op onder begeleiding van de strijkers. De strijkers scheppen een dreigende sfeer. De heksen broeden het plan uit om de jachtpartij die voor het huwelijk zou worden gehouden te verstoren door een donderbui. Ze willen Dido en Aeneas naar het hof terugdrijven om zo de gelegenheid die de jachtpartij zou bieden voor de ontluikende liefde te verstoren. Het koor (ook een echokoor) begeleidt het geheel met een dans van de furiën, met donder en bliksem en afschuwelijke muziek.

Muzikale bijzonderheden: De tovenares wordt ingeleid door een angstaanjagend voorspel van de strijkers. Zolang de tovenares zingt is er een begeleiding van de strijkers. alsof er geesten meespelen. De heksen hakken er op los. Daarna het koor met het echokoor. Tenslotte de dans van de furiën.

Tweede bedrijf, tweede tafereel: Het begint heel plezierig met de jachtpartij in het woud. De tweede vrouw vertelt het verhaal van Actaeon, die in ditzelfde bos door zijn eigen honden werd verslonden. Dit is misschien een slecht voorteken. Aeneas verschijnt met een geweldige kop van een wild zwijn. Dido huivert er van. Direct daarna breekt de gearrangeerde donderbui los. Iedereen zoekt een veilig heenkomen. De (nagebootste) Mercurius brengt aan Aeneas de boodschap om diezelfde nacht nog te vertrekken om naar Italië te gaan. Aeneas klaagt over zijn bitter lot, maar stemt toe te vertrekken en Dido in de steek te laten.

Muzikale bijzonderheden: Het tafereel start met een vrolijk ritornello gespeeld door het orkest. Ook het einde van het tafereel wordt door het orkest verzorgd met een hornpipe.

Derde bedrijf, eerste tafereel: Na de prelude (orkest) komen de zeelui aan het woord. Er wordt vrolijk (en enigszins op een ruwe manier) gezongen over het op handen zijnde vertrek uit Carthago. De tovenares en de heksen vieren hun overwinning met vrolijk gezang. Intussen maken ze nieuwe plannen: Aeneas moet door een storm op zee worden getroffen en omkomen. De heksen verheugen zich er op dat Elissa (=Dido) vandaag moet bloeden en dat Carthago morgen in vlammen op zal gaan. Het tafereel besluit met de heksendans. De zeelui verlaten het gezelschap heksen.

Muzikale bijzonderheden: Ook in dit tafereel wordt er begonnen en geëindigd met een instrumenteel gedeelte. Het begin is een voorspel tot de dans van de zeelui en het einde is de dans van de heksen, waar heel onheilspellend het rollen van de kwaadaardige golven te horen is.

Derde bedrijf, tweede tafereel: Het lijkt alsof Dido berust in haar lot. Aeneas komt terug en wordt met woede bejegend door Dido omdat hij haar zo maar in de steek wil laten. Ook als Aeneas zich bedenkt en aankondigt om bij Dido te blijven is Dido onverbiddelijk: eenmaal verlaten door Aeneas vindt ze het alleen maar laf als hij zich nu pas bedenkt. Het koor zingt dat grote geesten (zoals Aeneas) tegen zichzelf samenspannen. Dido zingt haar klaagzang en met de woorden Remember me sterft ze. Tenslotte zingt het koor een lied om te rouwen om Dido.

Muzikale bijzonderheden: De klaagzang van Dido is zeer beroemd. Het koor zingt heel ingetogen en als slot horen we nog de dans van Cupido, maar alles is diep treurig over de afloop van de liefde tussen Dido en Aeneas.

Bron: http://home.pi.net/~eeltjevr/dido.htm