home digitale didactiek lesmateriaal ict en geschiedenis artikelen contact


Sparta's baby's

 

 

 

 

 

Het is vooral de Griekse schrijver Plutarchus geweest die ons rond 100 na Christus de levenswijze van de antieke Spartanen beschrijft. In zijn werk "Leven van Lycurgus", 16, 1-2, schrijft hij over die babyinspectie door de stadsoudsten:

"Hun taak was het om het kind nauwkeurig te onderzoeken, en als ze het sterk en gezond bevonden, gaven ze het bevel het groot te brengen (...), maar als ze het kwetsbaar en misvormd vonden, gaven ze de opdracht het kind naar de zogenaamde Apothetae te brengen, een soort kloof in het Taygetosgebergte. Want ze meenden dat het noch in het belang was van het kind zelf, noch in dat van de staat, dat het zou worden grootgebracht als het niet vanaf het begin een gezonde en sterke indruk maakte."

Lekker horrorverhaal, en het past prachtig in al onze vooroordelen over Spartanen, maar is het ook waar?

Dat wilde de Atheense antropoloog Theodoros Pitsios wel eens onderzoeken, en met grote zorgvuldigheid zette hij zich vijf jaar geleden aan het bestuderen van een flinke verzameling beenderen die gevonden zijn in een kloof in het Taygetosgebergte bij Sparta, en die nu eens goed van de arme onvolmaakte baby's hadden kunnen zijn.



Maar er zat, zo bleek onlangs uit zijn onderzoek, geen babybotje bij. Volgens Pitsios betreft het beenderen die weliswaar uit het juiste tijdvak komen (de 6e en 5e eeuw voor Christus), maar afkomstig zijn van ongeveer 46 verschillende mannen in de leeftijd van 18 tot 35 jaar. Deze ontdekking zou passen bij het verhaal dat de Spartanen gevangenen, verraders of misdadigers in de kloof gooiden.

Dus of Plutarchus' verhaal nu als een 'broodje aap' moet worden afgeserveerd of dat wij gewoon de juiste kloof in het Taygetosgebergte nog niet gevonden hebben, blijft onbekend.

Uit het citaat van Plutarchus blijkt overigens niet dat ze er letterlijk afgegooid werden: ze werden erheen gebracht. Als ze daar te vondeling werden gelegd, en de beesten van het gebergte zetten er hun tanden in, dan is het logisch dat er niets van de baby's is overgebleven.

 Bron: Montessori Lyceum Rotterdam, H.M. van Egmond, P.N. Westerink-Boshuis, J.C. Korevaar

Copyright © 2008 Albert van der Kaap