Community Geschiedenis Histoforum
Voor veel babyboomers vormt de herinnering aan de magische jaren zestig een schat die zij hun leven lang koesteren. Schijnbaar van het ene op het andere moment kwamen de gevestigde autoriteiten onder vuur te liggen van kritische jongeren. De verbeelding kwam aan de macht! Alles kon ineens: spotten met God en gebod, inbreuk maken op zeden en gewoonten. De oude generatie die de jaren van crisis, oorlog en moeizame wederopbouw aan den lijve had ondervonden, stond verbijsterd te kijken hoe de bloemenkinderen love & peace praktiseerden op de vredige weiden van Woodstock en het Kralingse Bos.
Mark Kurlansky, journalist, stond er als jong broekje in het jaar 1968 met zijn neus bovenop toen in Parijs de barricadenopstand losbarstte en de Franse hoofdstad voor enkele weken veranderde in een slagveld tussen studenten en politie. Nu, decennia later, komt hij met een uitvoerige kroniek van het magische jaar 1968, waarin alle trends van de jaren zestig leken te culmineren: jongerenprotest, popcultuur, vrouwenemancipatie, opkomst moderne massamedia. Parijs vormde lang niet het enige strijdtoneel van de jongerenrevolte. Van Berkeley tot Tokio beklommen de betogers de podia en standbeelden om per megafoon de afschaffing van de oude orde te eisen. De oorlog in Vietnam bereikte met de slag om Khe Sanh en het Tet-offensief een bloedig hoogtepunt. Dienstplichtigen scandeerden: ‘Hell no, we won’t go!’ 1968 was het jaar van de moorden op Martin Luther King en op Robert Kennedy. Rond de Democratische conventie in Chicago mepte de politie van burgemeester Daley er die zomer stevig op los, een wonder dat daar toen geen doden vielen. Richard Nixon won tenslotte de race naar het Witte Huis. De fragiele Praagse Lente - die maakte dat Tsjechoslowakije een half jaar lang de meest vrije pers ter wereld had - werd in de nacht van 20 op 21 augustus door de tanks van de landen van het Warschaupact in bloed gesmoord. In Mexico, waar tijdens de Olympische Spelen vanaf het erepodium door zwarte atleten de gehandschoende vuist van Black Power werd gebald, kwam het eveneens tot bloedige rellen.
Dit alles en nog veel meer is door Kurlansky op vernuftige wijze tot een alomvattende kroniek aaneengevlochten. Voor wie het meemaakte, vormt dit boek een feest van herkenning. Al zal menig babyboomer ook wel dingen van zijn gading missen, zoals de provotijd in Amsterdam, of zoiets fundamenteels als het mislukken van de UNCTAD-conferentie voor eerlijker verdeling van de aardse rijkdommen. Kurlansky vuurt daarbij zo’n spervuur van namen op de lezer af, dat het wel eens duizelt. Als je niet door hebt dat een van de belangrijkste plaatsen van actie in dit boek - Columbia University - in hartje New York ligt, zet de stijve vertaling ‘Universiteit van Columbia’ je op het verkeerde spoor. Zo is er nog wel meer aan te merken. Is door het jaar1968 nu werkelijk ‘alles anders geworden’ zoals de titel aangeeft, of was het maar een momentopname en hervatte het leven zijn gewone loop? Daarop geeft Kurlansky geen overtuigend antwoord. Maar leuk om te lezen is het wel.
Jan van Oudheusden
Mark Kurlansky, 1968. Het jaar waarin alles anders werd (uitg. Anthos, Amsterdam 2004), 469 blz., prijs € 27,50.
Met onderstaande zoekmachine kunt u zowel zoeken op het www als binnen deze site en Histoforum
© Albert van der Kaap, Enschede
1998-2008.