De
steen van Rosette is zeer belangrijk geweest voor het ontcijferen van het
hieroglyfenschrift van de Egyptenaren. De steen stamt uit de tijd rond 200 voor
Christus, is gemaakt van basalt en weegt 762 kg. De afmetingen zijn 118 x
77 x 30 cm. De tekst op
de steen gaat over de kroning van farao Ptolemaeus
De
steen was voor het ontcijferen belangrijk omdat er drie keer dezelfde tekst op
staat in telkens een andere taal:
Hi�roglyphenschrift (bovenaan)- gebruikt door
de oude Egyptenaren
Demotisch (in het midden) - een oud Egyptisch schrift
Grieks (onderaan)
De
steen werd in juli 1799 na Chr., tijdens een expeditie van Napoleon naar Egypte,
gevonden bij Rosette, vlakbij Rashid. Dit ligt ongeveer 200 km ten noorden van
Cairo aan de kust van de Middellandse Zee. Tot dan toe was niemand er in
geslaagd de oud Egyptische teksten die tijdens opgravingen waren gevonden te
ontcijferen. Maar dit veranderde door de vondst van de steen van Rosette. Omdat
het Demotisch en het Grieks bekend waren slaagde de Fransman Jean-Fran�ois
Champollion er, na zo'n twintig jaar in, het hieroglyfen schrift te ontcijferen.
(1821)
Zie ook Napoleon's Obsession: Quest for Egypt
De steen van Rosette is nu te bewonderen in the British Museum in London.
Hieronder staat een deel van de tekst:
..terwijl farao PTOLEMAEUS, DE EEUWIG LEVENDE, DE GELIEFDE VAN PTAH, DE GOD EPIHANES EUCHARISTO, de zoon van faro Ptolemaeus en koningin Arsinoe, de goden Philopatores, een weldoener is geweest voor zowel de tempels als hen die daarin wonen, als voor zijn onderdanen, als god geboren uit een god en een godin (zoals Horus de zoon van Isis en Osiris, die zijn vader Osiris heeft gewroken) en die de goden welgezind was, heeft geld en graan aan de de tempels gewijd en veel gedaan voor de welvaart van Egypte en voor de tempelbouw en is is genereus omgegaan met zijn bezit en wat de opbrengsten van de belastingen in Egypte betreft heeft hij sommigen hele hele bedrag en anderen een deel teruggeven opdat het het volk en de anderen goed ging gedurende zijn regering: en terwijl hij de geweldige schulden aan de kroon in Egypte en de rest van het koninkrijk heeft teruggebracht: en terwijl hij gevangenen en zij die al lange tijd ergens van beschuldigd werden vrijliet; en terwijl hij heeft bepaald dat de goden blijvend van de inkomsten van de tempels en hun jaarlijke toelagen, zowel in geld als in graan, zullen mogen genieten, zo ook ... de opbrengsten van de wijnstokken en de tuinen van de goden en andere bezittingen die in zijn vaders tijd aan de goden behoorden....
Het Place des Ecritures, Figeac, Frankrijk Een Egyptisch tablet in het Louvre in Parijs
Champollion
werd geboren in december 1790 en sprak op 14 jarige leeftijd Grieks, Latijn,
Hebreeuws, Arabisch, Chaldees en Syrisch. Op zijn negentiende doceerde hij
geschiedenis aan de universiteit van Grenoble. Hij moest voor het ontcijferen
gebruik maken van kopie�n van de steen van Rosette, omdat de steen zelf door de
Engelsen was gestolen/meegenomen tijdens de Napoleontische oorlogen. Champollion
bracht slechts een keer een bezoek aan Egypte, om zijn nieuw verworven kennis te
toetsen. Hij keerde naar Frankrijk terug om er het Egyptologisch Museum
in het Louvre te stichten (waar je nog steeds veel tabletten en
beelden kunt bewonderen). Champollion stierf op 42 jarige leeftijd in 1832.
Veel van het werk van Champollion was gebaseerd op dat van de Engelsman Thomas Young die reeds de namen van mensen en plaatsen had ontcijferd. Deze woorden (eigen namen) staan in zogenaamde cartouches zoals je op bijgaande afbeelding kunt zien.
Cartouche van farao Ptolemaeus V
Sites over de steen van Rosette
Deze pagina is een vertaling van een pagina van Andrew Oakley.
