home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10
Balthasar Gerards
Balthasar Gerards of Balthasar Gérard werd rond 1557
geboren in Vuillanfrans, niet ver van Besançon. Zijn
vader sprak recht over de inwoners van het dorp en was
mogelijk slotvoogd van het nabijgelegen Châteauneuf van
de familie De Bauffremont. Balthasar was het negende
kind van Jean Gérard en Barbe d'Emskerque en werd streng
katholiek opgevoed.
Bekend werd Balthasar maar door één daad, de moord op
Willem van Oranje. Direct na de moord werd hij, tijdens
zijn vlucht, gevangen genomen en op 13 juli 1584 berecht
en tot een wrede dood veroordeeld. Op 14 juli werd hij
naar het schavot gebracht:
Balthasar Gérard is, zelfs nog na zijn dood, op een
verschrikkelijke manier mishandeld door inwoners van de
Nederlanden. Maar in Vuillafrans, de geboorteplaats van
Balthasar Gerards, is een straat naar hem genoemd, de
Rue Gérard. En de Nederlander Sasbout Vosmeer heeft
zelfs geprobeerd hem heilig te laten verklaren.
Met andere woorden, over de moordenaar van Willem van
Oranje werd heel verschillend geoordeeld. Onderzoek op
basis van onderstaande bronnen waarom er over de daad
van Balthasar Gerards zo verschillend werd gedacht.
Bron 1
Vuillafans trots op geboortehuis Balthasar Gérard
VUILLAFANS (Franche-Comté) - Voor ons Nederlanders is
Balthasar Gerards de lafste en walgelijkste misdadiger
uit de geschiedenis. We vinden het onvergeeflijk dat
deze man, die de prins van Oranje op 10 juli 1585 onder
valse voorwendselen om een gunst vroeg, vervolgens zijn
pistool in koelen bloede van dichtbij leeg schoot in de
borst van de Vader des Vaderlands.
Dat de moordenaar van Willem van Oranje voor straf werd
gevierendeeld en dat zijn hoofd publiekelijk ten toon
werd gesteld, vond iedere protestant die de opstand
tegen de Spaanse koning Filips II steunde, volkomen
terecht. Maar de katholieken in zijn geboortestreek, de
Franche-Comté, zagen dat heel anders. Daar was Balthasar
een held en voor sommigen zelfs een martelaar. Hij had
de wereld tenslotte bevrijd van de protestantse duivel
uit het Noorden die de eenwording van het grote
katholieke Spaanse rijk in de weg stond.
Bron 2
Redder van de katholieke kerk in Nederland tijdens
de Opstand
Sasbout Vosmeer (1548-1614) was vicaris generaal van het
aartsbisdom Utrecht en apostolisch vicaris voor de
Noordelijke Nederlanden, voor alle bisdommen van het
aartsbisdom Utrecht.
Deze Sasbout Vosmeer bezat het onthoofde hoofd van
Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje,
op sterk water. Hij is met het hoofd van Balthasar
Gerards zelfs naar Rome geweest om te proberen Balthasar
Gerards heilig te laten verklaren. Gelukkig ging dat de
Paus een beetje te ver. Iedere Hollandse protestant, en
dat waren verreweg de meesten, vonden de straf voor
Balthasar Gérard in die tijd terecht, maar de
katholieken hadden er wat meer moeite mee, zeker de
Franse inwoners van Vuillafans in de streek van
Franche-Comté.
Voor hen was Balthasar Gerards een held en martelaar,
hij geboortig in Vuillafans, en katholiek, had tenslotte
de wereld verlost van de protestante duivel uit de
Noordelijke Nederlanden, die de eenwording van het grote
katholieke Spaanse rijk onder Philips II in de weg
stond.
Philips II benoemde de familie van Balthasar in de
adelstand, en zij verkregen ondermeer drie landgoederen
in de Franch-Comté, landgoederen die nota bene eigendom
waren van Willem van Oranje, en die allerlei rechten en
geld opleverden.
Balthasar Gerards
Copyright: Albert van der Kaap, 2010