Histoforum

home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10

Gerda Laqueur

Opdracht 1

Bron 1

Gerda Laqueur, een joods meisje in Duitsland, begon in 1913 haar eerste dagboek. Sociologe Jolande Withuis schrijft over haar dagboeken:

'De dertienjarige Gerda Laqueur schreef in haar dagboek woedend over het 'dictaat' van Versailles. Ze leed om haar 'arme, geknechte vaderland' en meldde: 'Het volk schreeuwt om wraak', omdat het een vernederende vrede kreeg opgelegd. Twee jaar later voelde ze zich intens betrokken bij een volksstemming over de toekomst van Silezië. Zo woedend is ze als de ijzer- en steenkoolindustrie door de Volkerenbond aan Polen wordt toegewezen, dat ze nu ook zelf de hoop uitspreekt dat de komende geslachten deze misdaad tegen de Duitsers zullen wreken.

Toen haar dochter Maria zeventig jaar later Gerda's dagboeken bewerkte, liepen de koude rillingen haar bij deze passages over de rug, omdat zij ten volle wist welke gevolgen dit verlangen naar wraak voor haar had gehad'.

Bron: Withuis, Jolande, Een keutig Duits gezin, Trouw 29 mei 2010

Bestudeer bron 1

Verklaar waarom de koude rillingen Maria over de rug liepen bij deze passage uit het dagvoek van haar moeder.

Opdracht 2

Bron 2

Eind september levert de Engelse premier Chamberlain delen van Tsjechoslowakije uit aan nazi-Duitsland. Nu zijn, schrijft Gerda wanhopig, de Tsjechoslowaken en alle democratisch denkende mensen verraden. 'Wat nu komt, elke nieuwe aanval van het fascisme zal een gevolg zijn van dit eerste toegeven en daarover hoeft niemand zich meer te verbazen. Hitler heeft niet alleen gewonnen, hij heeft de machtihste staten vernederd, elk fatsoemlijk mens voelt zich verraden.'

In november 1938 volgt de Kristallnacht. Geschokt constateer Gerda dat buitenlandse regeringen zelfs nu nog niets tegen Hitler ondernemen.

Bron: Withuis, Jolande, Een keutig Duits gezin, Trouw 29 mei 2010

Bestudeer bron 2

Beredeneer gebruik makend van deze bron of Gerda Laqueur het eens geweest zou zijn met de uitspraak: 'Het westen heeft schuld aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog'.

Kristallnacht

Synagoge in Ramdstadt tijdens de Kristallnacht

Opdrachten

Klik op de afbeelding om terug te gaan naar het overzicht met opdrachten.