home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10
Totalitaire Staten
Bron1
Op 11 oktober 1973 pleegt de Chileense generaal Augusto
Pinochet een staatsgreep in zijn land waarbij de gekozen
socialistische president Allende wordt gedood. Op 15
oktober verschijnt in het Duitse weekblad Der Spiegel
een interview met Pablo Rodriguez en Roberto Thieme,
leden van een groep die de coup van Pinochet gesteund
heeft. Hieronder een deel van het interview
Der Spiegel: Wanneer er tot nu toe geen georganiseerde
massabeweging achter de junta (= militaire dictatuur)
staat, waarom worden er dan geen verkiezingen gehouden
die de wereld op zijn minst achteraf de goedkeuring van
de coup door de Chilenen bewijzen kan?
Rodriguez: De junta heeft tijdelijk een politieke rust
voorgeschreven, de partijen met verlof gestuurd…
Der Spiegel: …verboden.
Rodriguez: met verlof gestuurd! Alleen de marxistische
(= socialistische en communistische) partijen die
verantwoordelijk zijn voor alles wat er gebeurd is, zijn
buiten de wet gesteld. Er is nu nog maar één partij: de
partij van alle Chilenen die bereid zijn aan de
nationale wederopbouw van het vaderland mee te werken.
Der Spiegel: Zeer groot schijnt uw vertrouwen en dat van
junta niet te zijn in de wil-tot-opbouw van de Chilenen.
Rodriguez: Jarenlang hebben de marxisten tot een
klassenstrijd opgeroepen, de harmonische eenheid van het
Chileense volk verstoord, haat gezaaid en het volk
zozeer gepolitiseerd en gepolariseerd dat het bijna tot
een burgeroorlog gekomen was. Daarom moet het land eerst
een keer gepacificeerd worden, tot rust komen. Daarom
moet het leger eerst alleen, boven de partijen staand,
het land regeren.
Der Spiegel: Hoelang?
Rodriguez: Dat hangt van ons allemaal af, van alle
Chilenen. Dat hangt af van onze bereidwilligheid om de
taak van de strijdkrachten te begrijpen. Dat hangt af
van de omvang van het verzet waarop de strijdkrachten
stuiten.
Der Spiegel: Op het ogenblik schijnen nog zeer velen het
niet te begrijpen: duizenden arbeiders werden in de
strijd gedood, de junta zelf bevestigt dat duizenden
gearresteerd werden. Ooggetuigen vertellen van
folteringen, voortdurende terreuracties (…)
Thieme: Er wordt nu niet meer gefolterd, dat weet ik
heel zeker. Het leger houdt mensen vast, dat is juist,
die op soldaten geschoten hebben. En criminelen en
mensen die zij niet kunnen uitwijzen. Oké. En er zijn
spoedprocessen tegen verraders. Met drastische
veroordelingen – maar alles gaat legaal, dat kunt u van
mij
aannemen (...)
Opdracht 1
Gebruik de bron
Een bewering:
Het interview laat zien dat Pinochet probeert een
totalitaire staat te stichten.
4p Ondersteun deze bewering door:
− uit de bron twee kenmerken te noemen van een
totalitaire staat en
− bij elk kenmerk uit te leggen hoe dit kenmerk Pinochet
helpt bij het consolideren (versterken/verstevigen) van
zijn macht.
Opdracht 2
Gebruik de bron
De Verenigde Staten zijn in 1973 opgelucht dat Allende
is afgezet en er zijn aanwijzingen dat zij Pinochet hulp
hebben geboden bij de staatsgreep.
2p Verklaar deze Amerikaanse houding tegenover Chili
vanuit de internationale betrekkingen in de tweede helft
van de twintigste eeuw.
Bron: vraag uit pilot-examen
Totalitaire Staten
Copyright: Albert van der Kaap, 2010