home      tijdvak 1      tijdvak 2      tijdvak 3      tijdvak 4      tijdvak 5      tijdvak 6      tijdvak 7      tijdvak 8      tijdvak 9      tijdvak 10    

De Nieuwe Mensch

Bron 1

De Nieuwe Mensch, geschilderd in 1939 door Henri van de Velde. In zijn rechterhand houdt de Nieuwe Mensch een vlammend zwaard en op de grond liggen boeken van Marx, Darwin en Voltaire naast een schedel met kroon.

Bron 2

De Nieuwe Mensch - Henri van de Velde


Het Rijksmuseum in Amsterdam gaat het omstreden schilderij De Nieuwe Mensch van NSB-schilder Henri van de Velde (1896-1969) niet exposeren in zijn permanente tentoonstelling. Het museum heeft dat laten weten naar aanleiding van een bericht in de Volkskrant.

Het Rijksmuseum kocht het ruim twee meter hoge schilderij enkele jaren geleden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hing het doek op de werkkamer van Anton Mussert in het hoofdkwartier van de NSB in Utrecht. Schilder Henri van de Velde maakte het in opdracht van Louis van Leeuwen Boomkamp, NSB-lid en penningmeester van de Jeugdstorm.

Op het schilderij is een man met ontbloot bovenlijf te zien. In zijn rechterhand houdt hij een vlammend zwaard en op de grond liggen boeken van Marx, Darwin en Voltaire naast een schedel met kroon.

De schilder gaf zijn werk als titel De nieuwe mensch. Het Rijksmuseum hernoemde het werk na aankoop tot: De nieuwe mens op weg naar de nieuwe nationaalsocialistische wereldorde. Het Rijksmuseum wilde het werk na de heropening van het hoofdgebouw in 2013 opnemen in zijn vaste tentoonstelling twintigste eeuw. Het museum ziet daar nu echter van af.

De zoon van schilder Van de Velde was niet blij met de nieuwe naam van het schilderij. Volgens deze zoon was Henri van de Velde helemaal geen NSB-schilder en werd onterecht de suggestie gewekt dat het om een nationaalsocialistisch schilderij gaat. Het Rijksmuseum besloot hierop de naamswijziging ongedaan te maken en heeft nu dus ook besloten het werk niet op te nemen in de vaste tentoonstelling.

Conservator Harm Stevens heeft tegenover het ANP laten weten dat er andere werken zijn die kunststromingen en gedachtegoed uit de vooroorlogse jaren beter representeren.

Bron: http://historiek.net/woii/rijksmuseum-stelt-de-nieuwe-mensch-niet-tentoon-4021

Opdrachten

1. Geef een verklaring voor het feit dat het Rijksmuseum het schilderij 'De Nieuwe Mensch' de naam van het schilderij in eerste instantie heeft veranderd in 'De nieuwe mens op weg naar de nieuwe nationaalsocialistische wereldorde'.

2. Waarom was de zoon van de schilder niet blij met de nieuwe naam?

3. Beredeneer waarom je terecht of onterecht vindt dat het Rijksmuseum het schilderij niet ten toon wil stellen.

4. Schrijf een korte reactie op de opmerking van de conservator dat er andere werken zijn die kunststromingen en gedachtegoed uit de vooroorlogse jaren beter representeren.

 

 Interpretatie


 Opdrachten

Klik op de afbeelding om terug te gaan naar het overzicht met opdrachten.

Copyright:  Albert van der Kaap, 2010