Geschiedenis in Australië Een verslag van een geschiedenisconferentie in Australië

Albert van der Kaap, Enschede, albert@vanderkaap.org      

Op 5, 6 en 7 juli 2010 bezocht ik een geschiedenisconferentie in Syney. De conferentie werd gehouden in Shore School in noord Sydney. Een kort verslag.

Shore School

Shore School is een zeer gerenommeerde, ongeveer hondertwintig jaar oude, private school voor jongens met een prachtig uitzicht op Harbour Bridge en de Opera van Sydney. En daar betaal je dan ook flink voor, jaarlijks zo'n 20.000 Australische dollar ().Het is een school voor leerlingen uit het basisonderwijs en het middelbaar onderwijs met een kleine kostschool. Shore School heeft een fantastisch geoutilleerde campus met o.a een Dining Hall, twee auditoria, een bibliotheek, een centrum voor informatie technologie, een sportcomplex met zwembad en een eigen kerk.

Het aan Lucretius ontleende motto van de school is. Vitai lampada tradunt, zij geven de fakkel van het leven door. Het open boek staat voor de bijbel, de sterren voor het Zuiderkuis, de schelp vertegenwoordigt de band tussen de school en
St. James School en de fakkel heeft uiteraard betrekking op het motto van de school.

Australië kent naast jongens- en meisjesscholen ook gemengde (co-education) scholen. De kinderen dragen uniformen.

Leerlingen van Shore School in de koorbanken van hun 'eigen' kerk.

Het programma van de conferentie

3102
De meeste workshops werden gegeven in de geschiedenisvleugel van de school, bijvoorbeeld in lokal 3102. Een lokaal, dat net als alle lokalen, is uitgerust met een een computer en een beamer. En net als in alle lokalen ontbrak ook in 3102 de verwarming. En ookal zijn de Australische winters, vergeleken met die in Nederland, een stuk warmer, 15 garden is geen prettige temperatuur om bij stil te zitten. Veel deelnemers hielden hun jar daarom maar aan. De lokalen kwamen bovendien uit op een gang die in open verbinding met de buyitenlucht stonden. In mijn eigen presentatie over het nieuwe geschiedeniscurriculum in Nederland meldde ik dat het curriculum een eindeloos en steeds terugkerend debat is, daarbij verwijzend naar de uitspraak 'History is an argument without end' van de beroemde Nederlandse historicus  Pieter Geyl. Zijn naam had ik echter achterwegen gelaten, ervan uitgaande dat deze in Australië toch niet bekend zou zijn. Wat schets mijn verbazing dat uitgerekend deze uitspraak de muur van lokaal 3102 sierde, inclusied de naam van de historicus. 

Het programma bestond dagelijks uit een lezing van een keynote spreker en een aantal workshops waaruit gekozen kon worden.

Obama en de buitenlande politiek van de VS
Een van de keynote sprekers was professor Geoffrey Garrett uit Sydney, die direct na zijn lezing weg moest voor een gesprek met de nieuwe (eerste vrouwelijke) minister-president van Australë, Julia Gillard, die in de periode waarin ik Australië was dagelijks de voorpagina's van de kranten en de nieuwsuitzendingen van de tv haalde. Belangrijkste onderwerp (sic), de immigratiepolitiek van Australië.
Garret hield een verhaal over Obama en de macht van de VS, waarin hij inging op de verwachting die Obama in zijn inaugurele reden had gewekt, wat daarvan tot nu is terecht gekomen en wat er in de toekomst van hem verwacht mocht worden. Amerika stond bij het aantreden van Obama voor grote uitdagingen en de verwachtingen waren hooggespannen: Obama zou een tegengif zijn voor de arrogantie van Bush. Volgens Garret was Obma in de wereld een stuk populairder dan de VS als land en zijn populariteit is in het buitenland hroter dan in eigen land. Hij is zelfs minder populair dan Ford in de jaren 75/76. De belangrijkste doelstellingen waren om Amerika weer die plaats in de wereld terug te geven die het verdient en 'less Iraq, more Afghanistan'.

Kijk je nu naar de huidige situatie in Amerika dan moet je constateren dat 9,3% van de Amerikanen werkloos zijn (15-18% als je de gedeeltelijk werklozen meetelt), dat de EU Amerika de schuld geeft van de economische crisis en dat Europa op dit moment op economisch gebied niet wil uitbreiden. De kritiek op Obama luidt dat hij mooi praat, maar tot weinig prestaties komt, kijk bijvoorbeeld naar zijn optreden met betrekking tot de olieramp van BP.

Voor Obama pleit dat hij inderdaad weggaat uit Irak, dat hij wat doet aan de crisis en de gezondheidszorg en dat hij in ieder geval iets doet aan de klimaatproblemen en aan de geldhervorming op wereldschaal. Maar de focus van Obama ligt duidelijk op het binnenland. Garret denkt dat Obama in 2012 wordt herkozen, maar dan moet de economische situatie geen roet in het eten gooien. Volgesn de Australiër Garret is Obama een pecific president, op wie de haven van Sydney als kind een geweldige indruk maakte. India en Indonesiëziet hij als de nieuwe vriende van Amerika.

Volgens hem hoeft Amerika zich voorlopig over haar machtspositie in de wereld ook geen zorgen te naken, China zal pas aan het eind van de jaren twintig een zeer grote economische macht worden. Als voorbeeld noemt hij dat op Apple producten weliswaar staat Made in China, maar ook (en dat is belangrijker) Designed in California.
Tussen de VS en Rusland bestaan er wel geo-politieke relaties, maar geen belangrijke economische relaties. Dat ligt anders voor de relatie met China. Beide landen hebben elkaar nodig, ook op economisch gebied. Dit vermindert de kans op militaire conflicten. Maar op dat terrein zijn zijn ook elkaars rivalen. Er is, aldus Garret, sprake van een 'conflict management behind closed doors'.

Zie ook: Shadows of past loom for Obama

New York
Mel Maskin uit New York vertelde over het geschiedenisonderwijs in Amerika, meer in het bijzonder over het onderwijs in New York waar hij werkzaam is. Het Amerikaanse onderwijs kent geen nationaal curriculum, maar wordt per staat geregeld. Dat wil zeggen dat geldt voor de 'public school's, 'private schools'doen wat ze zelf willen.  Hij begon met de constatering dat de belangstelling voor de geschiedenis van Amerika sinds 9/11 sterk is gestegen. Net als in andere landen is ook in Amerika de inhoud van het curriculum geregeld aan veranderingen onderhevig.  Aanvakelijk stonden de wortels van de Amerikaanse samenleving centraal (democratie) en was er veel aandacht voor citizenship training, met name voor immigranten belangrijk. Later kwam er (ook) meer aandacht voor de geschiedenis van Europa in mondiaal perspectief, een geschiedenis van overwinnaars. Ook in de sixties (met een nieuwe golf van immigranten) and eighties werd het curriculum vernieuwd. Maskin stoorde zich duidelijk aan anti-Bush posters in het lokaal waar hij zijn workshop hield. Voor hem is dat uitgesloten, een docent mag op deze manier  nooit zijn persoonlijke voorkeuren tonen. Zijn presentatie is beschikbaar op Maskin's website.

Historische romans
Een andere workshop die ik bezocht was die van Jackie French, die historische jeugdromans schrijft.  In haar boeken laat ze zien dat de mens een 'overlever'is, die, ook in moelijke omstandigheden, zoals in tijden van oorlog, tot veel goeds in staat is. Uitermate enthousiast en gedreven ging zij in op de inhoud van haar boek over James Cook, 'the goat that sailed the world', om duidelijk te maken hoe belangrijk voor haar de historische feiten zijn. Zij is, zoals ze zelf zegt, geobsedeerd door geschiedenis en daarom moet alles in haar verhalen kloppen, voor zover het tenminste mogelijk is de waarheid te achterhalen. Zij kan het dan ook niet opbrengen te kijken naar historische films, omdat zij zich stoort aan elke historische fout.

Historische films
Dat historische fouten in films goed onderwijs niet in de weg hoeven staan bleek echter uit een workshop van Robert Paxton over het gebruik van historische films in geschiedenislessen. Hij ging in zijn workshop, aan de hand van een casestudy, in ophet gebruik van historische films in de klas. Een casestudy afkomstig uit zijn boek 'The past in motion: teaching history with film. Bezwaren die tegen het gebruik van historische films worden ingebracht zijn volgens Paxton vooral dat deze feitelijk teveel onjuistheden bevatten en teveel tijd vergen. Daarnaast vragen velen zich af wat de leerlingen ervan leren en is de houding van leerlingen tijdens het kijken te passief. Als voordelen worden vaak genoemd dat het kijken naar films de motivatie verhoogt, dat zij het verleden visualiseren en het verhalende karakter. In de casestudies die Paxton in zijn boek beschrijft is de cursus over historische films onderdeel van medialiteracy. Doelstellingen zijn o.a. het bevorderen van empathie, het leren herkennen van verschillende perspectieven, het ontwikkelen van analytische en interpretatie vaardigheden. Wel moet gewaakt worden voor het gevaar van 'presentism'.

Boeiendste onderdelen
De meeste indruk maakten evenwel een lezing, of eigenlijk meer een college, van John Hirst over de korte geschiedenis van Europa en een inspirerende lezing van education futurist Erica McWilliam.

 

Copyright:  Albert van der Kaap, 2010