inleiding opdracht werkwijze bronnen beoordeling reflectie docent


Daedalus en Icarus
 

 
Gedichten
 

De droom / de val

Icarus heeft geen weet van hoogte
voor de val en laat zich vangen
door wind en thermiek. 'Het is
een uitgemaakte zaak', zegt men,

'dat al wat ons aan de aarde bindt,
het geloof is in die aarde. Want
dromen is je losmaken van
je zwaarte, is vliegen in je hoofd.'

Wat verderop staat Daedalus.
Hij kent zijn hart en houdt het vast.
De horizon, proeft hij, smaakt naar goud,
oud zeer. Nauwelijks verwijderd van

wat een vader van zijn zoon verwacht,
vergrijpt een gil zich aan de stilte.
Een zon in de nok verzet zich,
tegen een of andere ondergang.

Erwin Evens

Bron: http://www.brakkehond.be/73/evens3.html 

[naar boven]

Icarus

In uren van alleen zijn en stilte
bereid ik mijn dromenvluchten voor,
puur uit resten van vergeten dagen
de leidsels voor een nieuw begin.

Telmaten van rusteloos verlangen
voeren het alfabetisch spinnewiel
en uit woorden weef ik gazen vleugels
die mij voeren over tijdsgrenzen heen.

Stilte is de spil van de vlucht
waaronder de aarde kolkt en briest,
en verlangen is haar taal.

Telkens als ik wegdrijf,
op de luchtstroom van haar ziel,
noemen mijn lippen zacht jouw naam:

Icarus; ook ik ken steeds mijn val.

Hans van Bergen

Bron: http://members.home.nl/vbergen/

[naar boven]

Ikaros

Het was hun een'ge kans om te ontsnappen.
Het labyrinth was kil, en 't heimwee groot.
De vader wist: een wedstrijd met de dood...
De zoon wist niets, en volgde alle stappen.

Met heel 't vertrouwen van de tochtgenoot
Van een meesterlijk man: hij maakte grappen
Over het vleugelpaar dat dicht kon klappen
En dat men met was aan beider schouders sloot.

De vader wist: als ik hem waarschuw, stort
Hij neer, omdat hij dan onzeker wordt;
Daarom gezwegen van het doodsgevaar!

De zoon winst niets, bewoog het vleugelpaar
In staat'ge rust, – tot aan zijn val in zee.
Was híj de ware meester van de twee.

Simon Vestdijk

Uit Grieksche Sonnetten, met een nawoord door Tom van Deel. Doorn, Mycena Vitilis (2001). isbn 90 75663 31 5

Bron: http://www.svestdijk.nl/poezie/icaros.html 

[naar boven]

DE BOER

Het ergste is als alles blijft zoals het is.
Ik wil en kan niet ingrijpen ik wil
naar huis, de koeien melken, eten
en vergeten wat ik zag. Het ergste is
dat dit tumult als op een schilderij -
dat deze val, van wat?
van nacht nu bijna al
mij in één houding vat.
Mijn ploeg loopt vast,
het blijft mij bij
ik schud het nooit meer af.
Het ergste is als zelfs vergaan
al stilgeschilderd is.

DE VISSER

Er is verslaving in mijn staren
zodra ik uitgooi komt in mij
het woelen en het zoeken tot bedaren
mijn oog rust op de dobber, maar het is meer
dan rusten, het is alsof ik eindelijk
vrij ben op één plek te blijven,
en zo verstijft mijn blik - ik wacht niet
op het bijten van een vis - ik lijm
het ogenblik. Ik hoef niets hoef niet
te kijken. Bepaal mij tot de rimpelingen
bemoei mij niet in diepte door te dringen.
Los van wat boven of wat onder mij
verschijnt, verdwijnt, los van wat was
en los van wat nog te gebeuren staat.
De gladde kleuren die het vlakbij water glanst
zijn mij al veel te veel gebeuren
en kijk daar komt de eerste ring
van één of ander verre dompeling.
Wat kan ik beter doen dan niets,
dan niet bewegen. Zelfs het geringste
opslaan van een oog haalt onherstelbaar
overhoop en brengt teweeg en brengt teweeg.

Judith Herzberg

Bron: http://rechten.kub.nl/koops/herzicar.htm 

[naar boven]

Ikarus

Er flog hoch
über den andern.
Die blieben im Sand
Krebse und Tintenfische.
Er flog höher
als sein Vater,
der kunstgewandte
Dädalus.
Federn zupfte die Sonne aus seinen Flügeln.
Tränen aus Wachs tropften aus seinen Flügeln
Ikarus flog.
Ikarus ging unter.
Ikarus ging unter
hoch über den anderen.

Ernst Jandl (1954)

Bron: http://www.kreienbuehl.ch/lat/latein/uebersetz/ovidikarus.html 

[naar boven]

Ikarus oder: die Dialektik des Aufstiegs

das Wachs, das seinen Höhendrang beflügelt
schmilzt, eh er auch nur halb erreicht
was er sich himmelhoch als Ziel erkor

ach hätt er seinen Aufstieg doch gezügelt
er wäre nicht so tödlich aufgeweicht
(der Himmel ist nun leerer als zuvor)

doch war als Trost ihm - unschwer prophezeit:
er stürze sterbend erst sich in Unsterblichkeit

Yaak Karsunke

Bron: http://www.kreienbuehl.ch/lat/latein/uebersetz/ovidikarus.html  

[naar boven]

Icarus

Did Icarus,
        falling,
        watching white feathers flutter upward,
        curse the wax as a fair-weather friend?
It seemed such a strong solid type,
        but it melted away
        when things got hot.

Did he rail at the sun,
        which beckoned enticingly,
        and then changed from a beacon to a furnace?

Did he blame Daedalus, his father?
Who warned him not to fly too high
        in the same distracted tones with which
        he admonished his son
        to put on a sweater in the cold,
        to eat his lima beans,
        to not run with scissors.
How could he have known that this time the old man really meant it?

Or did he regret that the illustrious inventor,
        when creating his flying apparatus,
        did not take the obvious next step:
        the emergency parachute?

He must have thought
        all of this
                and more.

It was
        a long
                long
                        fall.

But as he neared the ocean,
        came close enough to wave to the startled fishermen in their boats,
        he laughed,
                and admitted
                that even had he known
                        of the many failings of fathers and feathers,
                                he would have done it anyway.

 

Wendy A. Shaffer 2000
She is a graduate student in Chemistry at the University of California, Berkeley. "Icarus" is her first published poem.

Bron: http://www.strangehorizons.com/2000/20001204/icarus.shtml

[naar boven]

ICARUS


You and I escaped

from

the mundane labyrinth

of our two earthly (intertwined) lives,

fashioned wings

of wax and passion, of feathers and love

and leapt into the air,

flying a song.

I pulled my mouth from yours to warn you:

fly to the ocean

(icy, manic, cruel),

and you will be lost to me ... good-bye.

fly to the sun

(blazing, regal, wanton),

and you will lose me, as well as yourself

(I shed a cruel and knowing tear).

Our wings beating fast as our hearts,

we flew through wind

that at first fought us,

then

embraced us.

We became dizzy from love and flight

(me from love

and you from flight).

You soon broke away,

(your quickened

breath)

to restlessly paw the air

with waxy wings

(your feverish mind)

and as you climbed,

reaching (with sweaty hands)

for the sick, seamy gold ball

at the zenith

of our route to freedom,

I had already begun to say good-bye

to you (my son and lover).

I hovered, a

heart-broken nectar-drinker,

watching you become a dark spot

(a young, foolish mosquito)

against

afternoon's temptress.

Soon, as I expected, your form became

larger again,

your wax wings melted by the

heart of her body -

closer (close enough to touch ... but I didn't),

right beside me,

(the way you used to be),

then below me, reaching

for me this time, clutching and clawing,

(with raw, blistered hands)

calling my name, pleading for love,

(through chapped, ravaged lips)

and a stare

(through red-veined, watering eyes),

a stare I did return,

a stare

to swallow me whole,

a one-last-time stare,

before you fell beneath the ocean

(a black and salty dance of death).

I strained my eyes

to find you

in Hades' dark, liquid world,

but it was truly final,

and I had to fly on

(good-bye).

Danielle S., New City, NY

Bron: http://www.teenink.com/Past/9899/October/Poetry/Icarus.html

[naar boven]

Icarus

It would've been easy
Once that season
To open my thighs
Like the night blooming moonflower.
It was summer after all
And Eros had been to my door.

        He told me I'd never win.

I had seen your wings,
Bright indigo, folded
Unnaturally as you slept.
The moisture of newness,
Your face washed pale with albumen
Like one of Michaelangelo's frescoes.
I had breathed in
The musk of sleep in your hair
Every pale morning after.

        Icarus,
        It was said before you could speak
        You were already leaning towards the sun.

Later, it was your beloved
Who counted the scorched feathers
One by one.

 Corrine De Winter

Bron: http://darkplanet.basespace.net/poetry/icarusde.html

[naar boven]

Icarus and Ariadne

Down to my last skin,
I angle my free head in the sun,
marking the gravity of bones,
flapping, palms sweating, a feather

drops, and another down
a failing corridor or saltwind,
to her lying body on the beach.
She thinks of nothing, dreams
of animals that dream of her,
their horns charging her elaborate sleep.

Down to my last core
I plunge, plumage furled
to measure magical amen.

Ricardo Pau-Llosa

from Sorting Metaphors 1983  (33)

[naar boven]

Icarus Flying

The skies cold blue against white wings
As I fly above the clouds
Waxen arm extended
Feathers dancing in the wind
As I ride the jetstream
Corkscrewing up
In ever growing spirals

Leaving my past life
The normal and ordinary
To crawl about the ground
And all my earth bound friends
Leaning back their heads to watch
Squinting and shielding their eyes
Until I vanish and wink from site

Alone and invisible
I am reborn
In the ice cold reaches
Of the upper atmosphere
And if my wings fail now
I know I can only fall upward
Into the far deep blue of heaven

Doug Tanoury

Bron: http://www.nuvein.com/poetry_site/poems12/tanoury/icarusflying.html 

[naar boven]

Landscape With The Fall of Icarus

According to Brueghel 

when Icarus fell

 it was spring 

a farmer was ploughing

his field

the whole pageantry

 of the year 

was awake tingling

 near

 the edge of the sea 

concerned 

with itself 

sweating in the sun 

that melted

the wings' wax

unsignificantly

off the coast

there was 

a splash quite unnoticed

this was 

Icarus drowning

William Carlos Williams

Bron: http://www.poets.org/poems/poems.cfm?prmID=1903 

[naar boven]

MUSEE DES BEAUX ARTS 

About suffering they were never wrong,
The Old Masters: how well they understood
Its human position; how it takes place
While someone else is eating or opening a window or
    just walking dully along;
How, when the aged are reverently, passionately
    waiting
For the miraculous birth, there always must be
Children who did not specially want it to happen,
    skating
On a pond at the edge of the wood:
They never forgot
That even the dreadful martyrdom must run its course
Anyhow in a corner, some untidy spot
Where the dogs go on with their doggy life and the
    torturer's horse
Scratches its innocent behind on a tree.

In Brueghel's Icarus, for instance: how everything
   turns away
Quite leisurely from the disaster; the plowman may
Have heard the splash, the forsaken cry,
But for him it was not an important failure; the sun
   shone
As it had to on the white legs disappearing into the
   green
Water; and the expensive delicate ship that must have
   seen
Something amazing, a boy falling out of the sky,
Had somewhere to get to and sailed calmly on.

W. H. Auden

Bron: http://www.amalnet.k12.il/meida/english/engi2078.htm#Auden 

[naar boven]

ICARUS

Icarus feels the stale heat beneath him
And rises, to a far worthier heat.
Upward, to a vast, friendly sun whose flame
Smiles. Flying now, like he once flew a kite.

Daedelus told him not to go too high
But a term like that, it's all relative
Up here. Icarus, bubbles of great joy
Coursing through him, here he sweats a great love.

So then, when skin and wax begin to mix,
Everything just becomes that much more so.
Having touched the real, after all of the fakes
He is ready for the waves down below.

Yes, I know the world, know what it must think.
Once touching bottom, I'll have a great drink.

Joseph Leff

Bron: http://www.poetrymagazine.com/archives/2003/Fall2003/leff.htm    

[naar boven]

ICARE

Il n'est de mots qui sachent bien le dire.
Tu te fais mime - un corps devient langage
Pour s'échapper de la bouche d'aurore.
Tu m'envahis. Ton cri vibre et tu danses.
Un ciel de plomb te regarde - ou t'écoute.

Sel solitaire. Une eau pure, un serpent.
Pourquoi ceci, cela, ce mot, cet autre ?
Je n'attends pas, je blesse mon attente.
Le mouvement déroule ses écharpes,
Ma main se noue à la gorge, à la forge.

Tu disparais pour une ombre, un murmure.
Un chant de toi disperse les montagnes.
Fleur après fleur, ta voix me recompose
Roi sans désir, un caillou dans la bouche,
Ou moribond quand se ferment tes mains.

Eloigne-toi. L'oiseau n'a plus de sol.
Icare dit ses grâces au soleil.
Le laboureur toujours se porte en terre
Et ne voit rien du drame car il vit
Sur l'aile morte au fond d'un autre temps.

Robert Sabatier

Bron: http://birdy.icare.chez.tiscali.fr/poemica.htm 

[naar boven]

Les Amours d'Hippolyte (Premières œuvres, 1573)

Icare est cheut icy, le jeune audacieux,
Qui pour voler au ciel eut assez de courage :
Icy tomba son corps degarny de plumage,
Laissant tous braves cœurs de sa cheute envieux.

Ô bien-heureux travail d'un esprit glorieux,
Qui tire un si grand gain d'un si petit dommage !
Ô bien-heureux malheur, plein de tant d'avantage
Qu'il rende le vaincu des ans victorieux !

Un chemin si nouveau n'estonna sa jeunesse,
Le pouvoir lui faillit, mais non la hardiesse :
Il eut, pour le brûler, des astres le plus beau.

Il mourut poursuivant une haute advanture,
Le ciel fut son désir, la mer sa sépulture :
Est-il plus beau dessein, et plus riche tombeau ?

(orthographe non modernisée)

Philippe Desportes (1546-1606)

Bron: http://www.site-magister.com/grouptxt0.htm 

[naar boven]

Le vingt-deux septembre

Un vingt-e (1) -deux septembre au diable vous partîtes,
Et, depuis, chaque année, à la date susdite,
Je mouillais mon mouchoir en souvenir de vous...
Or, nous y revoilà, mais je reste de pierre,
Plus une seule larme à me mettre aux paupières :
Le vingt-e-deux septembre, aujourd'hui, je m'en fous.

On ne reverra plus, au temps des feuilles mortes,
Cette âme en peine qui me ressemble et qui porte
Le deuil de chaque feuille en souvenir de vous...
Que le brave Prévert et ses escargots veuillent
Bien se passer de moi pour enterrer les feuilles (2) :
Le vingt-e-deux septembre, aujourd'hui, je m'en fous.

Jadis, ouvrant mes bras comme une paire d'ailes,
Je montais jusqu'au ciel pour suivre l'hirondelle
Et me rompais les os en souvenir de vous...
Le complexe d'Icare (3) à présent m'abandonne,
L'hirondelle en partant ne fera plus l'automne :
Le vingt-e-deux septembre, aujourd'hui, je m'en fous.

Pieusement noué d'un bout de vos dentelles,
J'avais, sur ma fenêtre, un bouquet d'immortelles
Que j'arrosais de pleurs en souvenir de vous...
Je m'en vais les offrir au premier mort qui passe,
Les regrets éternels à présent me dépassent :
Le vingt-e-deux septembre, aujourd'hui, je m'en fous.

Désormais, le petit bout de cœur qui me reste
Ne traversera plus l'équinoxe funeste
En battant la breloque (4) en souvenir de vous...
Il a craché sa flamme et ses cendres s'éteignent,
À peine y pourrait-on rôtir quatre châtaignes :
Le vingt-e-deux septembre, aujourd'hui, je m'en fous.

Et c'est triste de n'être plus triste sans vous.

Georges Brassens

Bron: http://www.omarlecheri.net/ency/icare.htm 

[naar boven]

Les plaintes d'un Icare

Les amants des prostituées
Sont heureux, dispos et repus;
Quant à moi, mes bras sont rompus
Pour avoir étreint des nuées.

C'est grâce aux astres nonpareils,
Qui tout au fond du ciel flamboient,
Que mes yeux consumés ne voient
Que des souvenirs de soleils.  

En vain j'ai voulu de l'espace
Trouver la fin et le milieu;
Sous je ne sais quel il de feu
Je sens mon aile qui se casse;

Et brûlé par l'amour du beau,
Je n'aurai pas l'honneur sublirne
De donner mon nom à l'abîme
Qui me servira de tombeau.

Charles Baudelaire

Bron: http://www.synaptic.ch/Masini/masgrav.htm

[naar boven]

Verhalen

AAFJES, Bertus. De val van Icarus. Verhalen. Amsterdam, Meulenhoff, 1985. 1e druk. Paperback. 113 p.