Ties Dams. Xi. Het ware verhaal van de man die de toekomst
van de wereld in handen heeft.
Uitgeverij Prometheus, Amsterdam/L&M, Antwerpen, januari 2023.
Paperback, 232 pagina’s, 21 x 13 cm, kaart, namen, noten,
register, € 22,50
Xi. Het ware verhaal van de man die de toekomst van de
wereld in handen heeft
Dit boek is een heruitgave van ‘De nieuwe keizer’ uit 2018, met enkele aanpassingen in de inleiding (een verwijzing naar de oorlog in Oekraďne) en met een herwerkte conclusie: de VS opteren sinds 2018 voor een harde confrontatie met China. De EU beschouwt China tegelijk als partner, concurrent en rivaal, dus nog nét niet als vijand.
Inhoud
Xi. Het ware verhaal van de man die de toekomst van de wereld in handen heeft
In
de hoofdstukken 1 tot en met 7 staan slechts kleine verschillen
met de editie van 2018. Vanaf hoofdstuk 8 ziet het boek er
anders uit. Ties toont hier ‘Document 9’, dat de waarden bevat
waarmee het Westen China tracht te ondermijnen: mensenrechten,
democratie, persvrijheid, … (p. 168). Hier komen ook aan bod: de
Nieuwe Zijderoute, Hongkong, Taiwan, de zerocovid-strategie, de
vernedering die Jack Ma moest ondergaan na zijn kritiek op het
beleid. Poetins oorlog krijgt te weinig aandacht en Dams toont
niet aan op welke manieren China hem helpt.
In hoofdstuk 9 bekijkt Dams de tweede termijn van Xi: de periode
2017-2022. Hij adviseert het Nationaal Museum in Beijing te
bezoeken, waar je kunt zien dat de CCP zoals Marx gelooft in de
val van het Westen, dat China de plek van het Westen zal innemen
als nieuwe hegemonie en dat het weer harmonie zal brengen zonder
te koloniseren of uit te buiten (p. 188-189).
De democratie van Hongkong is niet overgewaaid naar het
vasteland, zoals de Britten hoopten, maar omgekeerd: Xi heeft
zijn orde opgelegd aan Hongkong en zijn wens is om hetzelfde te
doen met Taiwan.
Hij wil na het uitroeien van de armoede ook de welvaart
verdelen. En op het 20ste partijcongres van oktober 2022 heeft
hij getoond dat hij de machtigste is: Hu Jintao werd weggeleid,
zijn protegé Li Keqiang verdween uit het Staand Comité, Xi begon
aan zijn derde termijn zonder einddatum (p. 219).
Beoordeling
Dit boek is niet echt een biografie van de vader van Xi en van
Xi zelf, maar eerder een kritische analyse van de strijd om de
macht in China tussen 1911 en 2022 en van de methodes die Xi
gebruikt om de Chinese wereldorde overal in te planten ten
nadele van de liberale democratie.
Wie de eerste editie bezit, hoeft niet per se de tweede aan te
schaffen. Deze is soberder uitgegeven met slappe kaft i.p.v.
stevige en zonder de foto’s die tussen p. 128-129 stonden. De
spelfouten van de eerste uitgave zijn gedeeltelijk blijven
staan, o.a. p. 62: ‘Dat beantwoord’, p. 123: nouveau riche
i.p.v. nouveaux riches en p. 142: ‘primis’ inter pares. En Mao
stierf in 1976, niet in 1977 (p. 82).
Het kaartje op pagina 7 is nuttig, maar zeer onvolledig:
Xinjiang, Tibet, Hongkong, Macao, Shenzhen, Taiwan ontbreken.
Over de godsdiensten en de vervolging van de christenen zegt hij
niets. Op de kaft van de eerste uitgave stond nog: “Vergeet
Trump, vergeet Poetin. Geen enkele wereldleider heeft meer
invloed op jouw toekomst dan Xi.” Maar sinds 24 februari 2022
bepaalt Poetin een groter deel van ons leven dan Xi.
In de noten achteraan staan de boeken van Dikötter, Li Zhisui
e.a. in het Engels geciteerd, terwijl ze ook in Nederlandse
vertaling bestaan. En de knappe biografie van Aust en Geiges,
‘Xi Jinping. Der mächtigste Mann der Welt’ (juni 2021) ontbreekt
helemaal.
Jef Abbeel, februari 2023
www.jefabbeel.be