|
Tussen God en
de zee,
John Vermeulen,
Roman over het leven en werk van Gerard Mercator,
Westerlo, Uitg. Kramat, 2004, 395 blz.
Tijd en ruimte: Vlaanderen,
Duitsland, 16de eeuw.
 Gerardus De Cremer werd op 5 maart
1512 in Rupelmonde geboren als zevende kind in een arm
gezin. Hij mocht in Leuven studeren dank zij zijn rijke
grootoom. We volgen de student in Leuven, waar hij huwt
en een zaak als instrumentenbouwer begint. Hij reist ook
af en toe naar Antwerpen en ontmoet er allerlei
zeelieden die nood hebben aan betere instrumenten en
zeekaarten. Jaloezie en misverstanden doen hem in de
gevangenis belanden. Hij verhuist naar het Duitse
Duisburg, waar hij lesgeeft en werkt als cartograaf en
instrumentenbouwer, maar ook filosofische werken
schrijft. Hij sterft er, maar zijn zoon zal zijn werk
verder zetten.Dit lijvige boek over Mercator toont
ons een zeer veelzijdig man. Hoewel de auteur zelf
beweert geen wetenschappelijk werk te willen schrijven,
heeft hij de figuur van Mercator toch uitgebreid
beschreven. Hij gaf hem een eigen visie op wetenschap en
vooruitgang, al liet hij zich misschien ook wel
inspireren door zijn eigen levensvisie. Hij schrijft zo
vlot en levensecht dat je soms vergeet dat het om een
roman gaat. Waar eindigen de historische bronnen en waar
begint de fantasie, vraagt de lezer zich soms wel af.
Soms had ik het moeilijk met Mercators uitgebreide en
tot in de details uitgewerkte huishoudelijke problemen.
Waarom maakte de auteur van Mercator een zachtzinnige en
vredelievende figuur en bedacht hij een moeilijke vrouw
en een dwarse en moeilijke onechte zoon. Af en toe kreeg
ik ook de indruk dat de auteur zijn eigen visie over
vrijheid en kerk en staat een beetje te sterk wou naar
voren brengen, wat uiteraard zijn recht is als auteur.
Echt of niet, het is een zeer goed
leesbaar boek geworden dat mensen in hun tijd beschrijft
aan de hand van een historische figuur. Hij laat nog
meer bekende namen uit de omgeving van Mercator
verschijnen zoals Plantin, Ortelius en anderen.
Geïntegreerd door deze beschrijvingen en dit leven wordt
wel belangstelling gewekt naar de geschiedenis van die
tijd en zijn beroemde mensen. John Vermeulen maakte van
de figuur Mercator een mens, met dagelijkse zorgen en
beslommeringen in een turbulente 16de eeuw.
Hij gaf hem bovendien een doorzettingsvermogen en geloof
in de wetenschap, waardoor hij uitgroeide tot een
wereldfiguur. Ik heb van dit verhaal erg genoten.
Kristin Adem
Eerder verschenen in ‘Tijdingen uit
Leuven’, nr. 139, 2006.
Tips voor
didactische verwerking
Je kunt de roman laten toetsen aan
onderstaande biografie van Mercator.
Crane, N.,
Mercator. De man die
de aarde in kaart bracht, Amsterdam, Ambo -
Antwerpen, Manteau, 2003, 365 blz.
Hier is samenwerking
Nederlands-geschiedenis aangewezen. Je kunt de
bespreking laten presenteren met een van de twee
onderstaande titels, beide uitstekende producties. De
cd-rom hebben wij uitvoerig geëxploreerd maar nog niet
klassikaal gebruikt, de video-cd wel, herhaaldelijk en
met veel genoegen, voor een leereenheid geschiedenis -
wiskunde. Opvallend is dat ook de cd-rom van
DigiHistoria werkt met een module wiskunde.
- Mercator - koopvideo
(1994) en video-cd (1995) - duur: 55 minuten
Zeer uitvoerige bespreking met
verdeling in sequenties op de
website van de VVLG:
Didactische uitwerking op de
website van de VVLG, zie: Jos Van Steen & Jos Martens,
Mercator. Een interactieve
oefening in zelfwerkzaamheid in 4de jaar A.S.O. en
technische
-
Mercator (1512 - 1594)
Ontdek
een geleerde uit de 16de eeuw (DigiHistoria 4)
Indien
je het boek wil gebruiken in een ruimer groepswerk
rond humanisme of eenheid en scheiding van de
Nederlanden, vind je voldoende aanzetten op de site
van het
Joos de Rijcke-project, knop: “Eeuw van
Joos” - "Het humanisme" of op deze site bij de
verwerking van de televisiereeks “Willem
van Oranje”
|
