home tijdvak 1 tijdvak 2 tijdvak 3 tijdvak 4 tijdvak 5 tijdvak 6 tijdvak 7 tijdvak 8 tijdvak 9 tijdvak 10
Zeventiende eeuw 1
Bestudeer bron 1 en 2
Bron 1
De anatomische les van Dr Willem van der Meer, geschilderd door Michiel van Mierevelt en zijn zoon Pieter.
Klik op de afbeelding voor een vergroting
Links boven houdt iemand het boek De humani corporis fabrica libri septem (Zeven boeken over de bouw van het menselijk lichaam) van Andreas Vesalius* open.
De persoon links onder heeft een gesloten exemplaar van een boek van de Grieks/Romeinse arts Galenus in zijn hand.
Bron 2
Andreas Vesalius (Brussel, 31
december 1514 – Zakynthos (Griekenland), 15 oktober
1564) was een Vlaamse arts en anatoom van Duitse
afkomst. Vesalius was één van de grondleggers van de
anatomie. Hij schreef het eerste complete boek over de
menselijke anatomie. Vesalius kreeg een klassieke
opleiding in Leuven, waar hij vooral in Latijn en Grieks
onderwezen werd. Tijdens deze vijfjarige opleiding kreeg
Vesalius al interesse voor de anatomie. Zo zou Vesalius
al op deze leeftijd bezig zijn geweest met de ontleding
van kleine dieren. Aan de Universiteit van Parijs
bekwaamde Vesalius zich in de geneeskunde volgens de
leer van Galenus, een Grieks/Romeinse arts uit de tweede
eeuw na Christus. Dit was destijds de gangbare leer, en
op de universiteiten werd feitelijk weinig anders gedaan
dan het bestuderen van diens teksten, ook al spraken
deze de werkelijkheid tegen. De beschrijving van Galenus
werd destijds aangenomen als volstrekte waarheid, en
verschillen met de waargenomen werkelijkheid werden
simpelweg toegeschreven aan een beperkt
waarnemingsvermogen of aan gezichtsbedrog. Hoewel
Vesalius in eerste instantie in deze redeneringen
meeging, besefte hij langzaam maar zeker dat de
werkelijke waarnemingen eigenlijk belangrijker zijn dan
wat er in de boeken te vinden is.
Na een onenigheid met zijn hoogleraar in Leuven, vertrok
Vesalius naar Padua in Italië.
Bron: Wikipedia
Opdracht
a. Hoe blijkt uit bron 2 dat de ideeën van de Renaissance zichtbaar waren aan de universiteit van Padua?
b. Bij welk kenmerkend aspect past het geopende boek van Vesalius en het gesloten boek van Galenus?
c. Bedenk een reden waarom Vesalius zijn studie na onenigheid met zijn hoogleraar voortzette in Padua.
Bestudeer bron 3
Bron 3
Klik op het schilderij voor een vergroting
Toelichting
Het meisje op het schilderij is Maria Trip, een rijke Amsterdamse koopmansdochter. Rembrandt - op dat moment één van de belangrijkste portretschilders van Amsterdam - portretteerde haar in 1639. Maria was toen 20 jaar oud en nog ongehuwd. Twee jaar later trouwde ze met Balthasar Coymans, die een fortuin had vergaard in zaken. Hij was dertig jaar ouder dan Maria.
Opdracht
a. Leg aan de hand van dit schilderij een verband tussen de economische en culturele bloei in de zeventiende eeuw in de Republiek.
b. Reageer, gebruik makend van deze bron (waartoe ook de toelichting behoort) , zo genuanceerd mogelijk op de stelling: In de zeventiende eeuw trouwden mensen uit liefde.
* voor meer informatie over Vesalius: zie op Histoforum Magazine bij 'Anatomie'
Zeventiende eeuw
Copyright: Albert van der Kaap, 2009