home inleiding Steen Baburen Mieris Metsu Terborgh Codde Lijst


De luit in de schilderkunst

De wijn is een spotter

Jan Steen

De centrale figuur op het schilderij 'De wijn is een spotter' is duidelijk de laveloze vrouw die op de kruiwagen wordt geholpen. Zij is zeer chique gekleed, met haar met bont afgezette jak en haar schitterende rok van roze en blauw, changeant satijn - een dure, moeilijk te beschilderen stof.

Haar ontblote been en rode kousen maken duidelijk dat het hier om een vrouw van lichte zeden gaat. Haar weelde en wereldsheid golden in de zeventiende eeuw als een zekere weg naat het verderf.

Achter haar houdt een jongetje een metalen marktemmer en een fles op, mogelijk om te laten zien dat de vrouw haar taak om de kinderen te voeden heeft verzaakt. 

Op de rand van het afdakje staat te lezen: De Wijn is een Spoter Proverbuyn 20.1.
Voluit luidt deze Bijbels spreuk: De wijn is een spotter, de sterke drank is woelachtig: al wie daarin dwaalt, zal niet wijs zijn.

Steen 3