Community Geschiedenis Histoforum
De oude Belgen
Beschavingen zonder schrift voeden de fantasie, ze vormen een aanleiding
tot idealiseren. De beschaving der “Kelten” is daar één van en de
Keltistiek of de zoektocht naar de Kelten leent zich dan ook voor
autodidacten.
“Kelten” is een verzamelnaam voor een volk uit de Oudheid. De Kelten
werden ook Galliërs of Galaten genoemd. Hun taal was verwant aan die van
de Germanen, Grieken, Latijnen en andere Indo-Europese volkeren. De
“Oude Belgen”, waar het in dit boek over gaat,
waren hoofdzakelijk maar niet
uitsluitend Keltische stammen. Enkele stammen waren Germanen. Ze leefden
in Noord-Gallië, tussen de Noordzee, de Marne, de Seine en de Rijn.
Volgens Caesar telden ze 310.000 krijgers, wat zou kunnen betekenen dat
het totale bevolkingscijfer ongeveer anderhalf miljoen bedroeg.
Zoals Ugo Janssens zegt, waren het “allochtone autochtonen”. Hun
voorvaderen trokken van het Donaubekken aan de Zwarte Zee naar
Oost-Europa ( Oekraïne, Polen) en vandaar tussen 750 v.C. en 400 v.C.
naar West-Europa en Turkije. Caesar romaniseerde hen grotendeels.
Momenteel bestaan nog Keltische talen in o.m.
Bretagne, Wales, Ierland, Schotland.
Deze studie vertelt over hun zwerftochten, graven, nederzettingen en
archeologische overblijfselen. Aan de hand van o.a.
Caesars
De Bello Gallico, Tacitus,
Diodorus van Sicilië, Polybios, andere antieke schrijvers
en hedendaagse wetenschappers spitst Janssens zich toe op de
Belgen, hun strijd en nederlaag
tegen de Romeinen, hun leefgewoonten, voedingsmiddelen, zeden,
hygiëne ( o.a. tanden poetsen met urine), hun gestalte( “reuzen” van
Twee hoofdstukken over Keltische overblijfselen in België en van musea
die aan hen gewijd zijn sluiten dat alles af en het boek eindigt met een
bibliografie en een lijst van geraadpleegde deskundigen, onder meer
professoren, historici en archeologen uit binnen- en buitenland.
Enkele opmerkingen :
Het boek wordt bij specialisten en leken als hét boek over de Belgische
Kelten en Germanen ontvangen. Het prijkte of prijkt in de Top 10 van
Humo, Fnack en ECI-Boekenclub.
De reproductie van het kaartje vooraan ( 12-13), afkomstig
uit de Atlas der Algemene en Belgische geschiedenis van Franz
Hayt, is spijtig genoeg vaag, dit in tegenstelling met de glasheldere
kleurenfoto’s, die uitsluitend vondsten en historische landschappen van
eigen bodem tonen. In de derde druk, want het boek was na drie weken aan
een tweede druk toe,zullen de kaarten in kleur worden afgedrukt.
De prent op de cover verwijst naar beelden die generaties leerlingen te
zien kregen wanneer het over de Oude Belgen ging.
In de tekst wordt bewust niet
verwezen naar de bibliografie. Het boek is niet bedoeld als puur
wetenschappelijk, maar als laagdrempelig, aantrekkelijk en betaalbaar.
In die bibliografie ontbreekt “Caesar
in Gallië “ van Robert Nouwen ( DF, 2003 ), omdat het in
wetenschappelijke kringen niet onverdeeld gunstig wordt onthaald. Een
register ontbreekt helaas. In het citaat van Caesar, D.B.G., I,3 ( p. 6)
zou ik vertalen : “en zeer zelden
artikelen invoeren die bijdragen tot het (verwijfd maken )
verzwakken van de gemoederen”
i.p.v. “en de
artikelen invoeren”.
De doelgroep dan: leraren klassieke talen, leerlingen die Caesar lezen
in de klas, leraren geschiedenis en al wie geïnteresseerd is in dit
aspect van de geschiedenis van de Oudheid.
Zij zullen genieten van dit samenhangend, degelijk
en vlot geschreven verslag over
de stammen die streden tegen de overmacht van het Romeinse leger en over
het dagelijks leven van onze voorvaderen.
Referentie :
Ugo Janssens, De Oude Belgen. Geschiedenis, leefgewoontes, mythe en
werkelijkheid van de Keltische stammen.
Uitgeverij The House of Books, Antwerpen, 2007. 286 p.; kaart,
foto’s, adressen, lit. ISBN 978
– 90 – 443 – 0866 – 2; 19.90 €.
Jef Abbeel, juli 2007
Met onderstaande zoekmachine kunt u zowel zoeken op het www als binnen deze site en Histoforum