home      tijdvak 1      tijdvak 2      tijdvak 3      tijdvak 4      tijdvak 5      tijdvak 6      tijdvak 7      tijdvak 8      tijdvak 9      tijdvak 10    

Opdracht Koude Oorlog

Bron 1

Vietnam vormt vanaf het einde van de negentiende eeuw onderdeel van de Franse kolonie Indochina. Na 1945 raakt Frankrijk verwikkeld in een gewapend conflict met de Vietnamese bevrijdingsbeweging, de Vietminh. Op 11 juli 1951 houdt Jean de Lattre de Tassigny, de opperbevelhebber van de Franse strijdkrachten in Vietnam, in Saigon een toespraak tijdens de diplomauitreiking van een lyceum voor jongens uit de Vietnamese elite

Gedraag je als een man. Als je communist bent, sluit je dan aan bij de Vietminh. Dat is een beweging die fanatiek strijdt voor een slechte zaak. Maar als je van Vietnam houdt, vecht dan voor je vaderland, want dit is jullie oorlog. Het enige belang dat Frankrijk heeft, is opkomen voor Vietnam en mee te werken aan het verdedigen van de vrije wereld. Sinds de kruistochten heeft Frankrijk niet voor een betere zaak gestreden. Deze oorlog, waar jullie niet om hebben gevraagd, is een oorlog van Vietnam en voor Vietnam. Frankrijk zal die alleen voor jullie voeren als jullie samen met ons vechten.
(…) Als je teleurgesteld bent over de mate van onafhankelijkheid die Frankrijk aan Vietnam heeft gegeven, geloof dan niet meteen dat die niets voorstelt. Er zijn mensen die beweren dat Vietnam als lid van de Franse Unie1) nog steeds niet onafhankelijk is. Dat is een leugen! In de wereld zoals we die nu kennen, bestaan geen landen meer die volledig onafhankelijk zijn van alle andere landen. Er zijn aan de ene kant landen die uit zichzelf een band met elkaar aangaan en aan de andere kant landen die op een rampzalige manier ondergeschikt zijn gemaakt aan een ander land. Was Vietnam zonder de Franse Unie niet gewoon een satellietstaat van China geworden? Blijkt hieruit niet dat de Franse Unie juist vrijheid en solidariteit heeft gebracht voor Vietnam?

noot 1 De Franse Unie is het verbond tussen Frankrijk en de Franse overzeese gebieden en de voormalige koloniën met zelfbestuur.

Bron 2
Jefferson Caffery, de Amerikaanse ambassadeur in Parijs, schrijft op 29 november 1946 aan de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken

De Fransen zijn zeer ongerust over de ontwikkelingen in Indochina (1). Een hoge ambtenaar van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken vertelde me dat zij vooral bezorgd zijn omdat zij "duidelijk bewijs hebben dat Ho Chi Minh (2) rechtstreeks in contact staat met Moskou en advies en instructies krijgt van de Sovjet-Unie".
noot 1 Indochina is de naam voor de Franse koloniën in Zuid-Oost Azië.
noot 2 Ho Chi Minh is de leider van de Vietminh, de bevrijdingsbeweging van Vietnam, die vecht tegen het Franse koloniale bewind.

Bron 3

Tijdens een persconferentie op 7 april 1954, kort voor de val van Dien Bien Phoe, geeft president Eisenhower antwoord op de vraag hoe belangrijk de toekomst van Indochina is voor de Verenigde Staten

Wat er kan gebeuren, is dat we Indochina verliezen en daarna Birma, Thailand en Indonesië. Je hebt het dan niet alleen over een veelvoud van het verlies aan Indochinese grondstoffen, maar ook over miljoenen, miljoenen en miljoenen mensen. De verandering op de kaart zou grote gevolgen hebben. De verdedigingslijn van Japan, via Taiwan en de Filippijnen naar het Zuiden loopt dan gevaar, waardoor Australië en Nieuw Zeeland bedreigd kunnen worden. Het gebied dat Japan nodig heeft als handelsgebied valt weg, zodat Japan om te overleven nog maar één kant uit kan, namelijk ook communistisch worden. De mogelijke gevolgen van het verlies voor de vrije wereld zijn dus van een onschatbare omvang.

Bron 4
In 1956 verklaart de democratische senator John F. Kennedy in een toespraak

Vietnam is de hoeksteen van de Vrije Wereld in Zuidoost-Azië. Het is de sluitsteen van de boog, de vinger in de dijk. Birma, Thailand, India, Japan en de Filippijnen, maar natuurlijk eerder nog Laos en Cambodja zijn de landen die bedreigd worden als de rode golf van het communisme over Vietnam heen zou spoelen.

Bron 5
André Kaspi weegt in zijn boek 'Geschiedenis van de Verenigde Staten van Amerika' oorzaken die mogelijk hebben geleid tot de deelname van Amerika aan de oorlog in Vietnam:

'In Vietnam zijn de Amerikaanse investeringen te verwaarlozen, vooral als men ze vergelijkt met die van Frankrijk, de vroegere koloniale macht. Vietnam is geeen afzetmarkt en er zijn geen grondstoffen die de Amerikaanse militaire betrokkenheid zouden kunnen verklaren...
Zeker, de vliegtuig- en wapenhandelaren, allerlei leveranciers van het leger, maken grote winsten dankzij de oorlog, maar zij zijn niet verantwoordelijk voor het uitbreken ervan ...
De beweegredenen van de Amerikanen zijn ideologisch en politiek. De uitbreiding van het communisme moet koste wat kost worden tegengegaan.'

Bron 6



De afgebeelde persoon is Mao, de communistitische partijleider van China. De namen op de kaart luiden: Borneo, Sumatra, Malakka, Vietnam, Saigon, Laos en Thailand

Bron 7





Bron 8






Opdrachten

Gebruik bron 1

1. Welk kenmerkend aspect is op deze bron van toepassing? Verklaar je antwoord.

2. Leg uit waarom de Vietminh in de toespraak van De Lattre de Tassigny een bewijs ziet voor continuïteit in het Westers imperialisme


Gebruik de bronnen 2 t/m 8

3. Op 7 april 1954 kwam de Amerikaanse president Eisenhower met zijn dominotheorie. Beredeneer met behulp van elementen uit de bronnen 1 t/m 6 wat de motieven van Eisenhouwer waren voor deze theorie. Maak ook duidelijk wat de relatie van de dominotheorie met de Koude Oorlog is.


4. Vond de tekenaar van bron 6, Fritz Behrendt, het motief voor Amerika's deelname aan de oorlog in Vietnam, zoals die naar voren komt in bron 5, begrijpelijk? (bron 5)?

 Koude Oorlog


 Koude Oorlog

 Opdrachten

Klik op de afbeelding om terug te gaan naar het overzicht met opdrachten.

Copyright:  Albert van der Kaap, 2011