Community Geschiedenis Histoforum
Innovatie in de sport
De bedoeling van topsport is altijd geweest en zal altijd blijven :
citius, altius, fortius.
Om dat doel te
bereiken, beschikt een getalenteerd atleet over vele middelen : harder,
meer en /of anders trainen, volledig leven voor de sport, mentale
begeleiding, andere
technieken, betere materialen. De eerste middelen raken voor veel
sporten sneller uitgeput dan het laatste, want men bedenkt steeds betere
(en duurdere ) dingen.
Die leveren ook niet
altijd het gewenste resultaat op : de één miljoen euro kostende
tijdritfiets van Cadell Evans bracht hem hoop en al
naar de zevende plaats. En trainen in een warme klimaatkamer
rendeert evenmin als je aan de Chinese Muur in ijskoude stortbuien moet
fietsen.
Allerlei vormen van
doping horen hier helaas ook bij en als er straks nog gentherapie bij
komt, wordt de winnende atleet geproduceerd
in het beste
laboratorium met de miljoenen van de gulste sponsor. M.a.w. de
wetenschapper, ingenieur, private sponsor
en de vrijgevige
overheid zullen voor een nieuwe ongelijkheid zorgen. De
Oost-Afrikaan heeft geluk dat op lange loopnummers het materiaal
niet zo belangrijk is.
De centrale stelling
van dit boek luidt: “Door vernieuwing vergroot de sport haar waarde”(15).
Ik stel deze meteen in vraag en
zou eerder spreken van “haar kansen op winst”. De harde training op mijn
carbonfiets heeft geen grotere waarde dan de even
intensieve op mijn aluminiumversie.
Ad rem. In dit boek
passeren een serie bekende en minder bekende technieken en materialen de
revue : de Fosbury flop (1968), de klapschaats ( 1980), aerodynamische
strips op schaatspakken, de baanfiets van Theo Bos, de nieuwe zwempakken
van Speedo, kunstgras voor hockey e.a. balsporten, een nieuw type zwaard
voor het zeilen, het
musclelab
om prestatievermogens te meten, de omegawave om het herstel na de
inspanning te volgen, de mindroom voor controle van lichaam en geest ,
de zuurstofarme slaaptent, koelvesten met pomp.
De auteur somt ook
een tiental voorbeelden op van succesvolle innovaties, die nadien
verboden werden wegens “oneerlijk” of gevaarlijk : de
voorgebogen polsstok, de fiets
van Chris Boardman, de aluminium
hockeystick, het “dolfijnzwemmen” (onder water), de “flip”
(verspringen
met salto), olieschaatsen, spaghettiracket, speerwerpen zoals met een
discus, sprint met prothese, golfclubs met U- i.p.v. V- groeve, koelvest
met pomp. Hij legt ook uit
waarom ze niet langer mochten en hij werpt ook een blik op de toekomst.
Enkele bedenkingen:
de auteur stelt te weinig ethische vragen bij de peperdure nieuwe
middelen, hij raakt dit
aspect slechts zijdelings aan (p. 56-57 en 98); sommige innovaties
worden snel ingehaald door nog duurdere; de
hier veelgeprezen Koga-fiets van
Theo Bos zal hem m.i.geen Olympisch goud
bezorgen; het boek is volledig op Nederland gefocust, de
klimaatkamer van de K.U. Leuven staat er dus niet in; de veel te lange
interviews met Nederlandse sportwetenschappers en trainers ( p. 50 – 76
) horen eerder thuis in een krant of sporttijdschrift dan in een boek;
idem voor de vele, louter illustratieve foto’s die erbij staan.
Het historisch
deeltje is zwak : de Griekse atleet genoot geen lage status, maar kreeg
in zijn stadstaat een levenslang
inkomen en een standbeeld; tijdens de Renaissance was er helaas
nog geen L.O. in het onderwijs
en aan de universiteiten kregen de vrouwen niet de gelegenheid om te
sporten,want er zaten geen vrouwen in het hoger onderwijs
en sport stond ook daar niet op
het programma; Juvenal heette Juvenalis; Rousseau stuurde de kinderen de
natuur in, maar niet in de gymzaal.
De doelgroep dan :
al wie betrokken is bij topsport en in mindere mate bij massasport :
overheden, wetenschappers, bedrijven, trainers, atleten.
Het boek toont
vooral aan hoe ver Nederland en zijn InnoSportNL ( Nationaal Instituut
voor Innovatie in top- en breedtesport) gevorderd zijn in hun onderzoek
en hun permanente zoektocht naar betere materialen en technieken.
En iedere kenner
weet dat Nederland in vele opzichten verder staat en ook veel betere
resultaten neerzet dan vergelijkbare andere landen die er hun lessen uit
kunnen trekken.
Referentie :
Jan Willem van der
Wal e.a., Nieuwe wegen naar winst.
Sport en
innovatie. …daM uitgeverij, Deventer, 2008.
104 p. ;
foto’s; ISBN
978 90 809146 81;
€ 17,50.
Jef Abbeel,
augustus 2008
Met onderstaande zoekmachine kunt u zowel zoeken op het www als binnen deze site en Histoforum