Speelkwartier

Speelkwartier

Speelkwartier is een onderdeel van Histoforum waarin op ongeregelde momenten bijdragen verschijnen die ontleend zijn aan of inspelen op berichten in de actualiteit.

Het smalste huis van Dordrecht

Slenterend door de binnenstad van Dordrecht, na een bezoek aan het prachtige museum aldaar, kwam ik voorbij  het huisje links op de foto. Ik kreeg het gevoel dat het zich, tegen beter in, zo smal mogelijk probeerde te maken  om tussen twee andere grote panden door de weg te bereiken. Ga eens even aan de kant lijkt het te zeggen en het had bijna de weg bereikt toen het voor eeuwig klem kwam te zitten. Volgens een opschrift werd het huis aan de Voorstraat 265 daarmee het smalste huis van Dordrecht. Op zoek naar meer informatie op mijn mobiele telefoon kwam ik er al snel achter dat dit predikaat betwist wordt. Het huis is namelijk geen huis, maar een pand. Een huis is pas een huis als het aan de voorkant toegankelijk is via een voordeur. Dit pand dat gebouwd is boven de "Donkere Steiger" heeft geen eigen ingang. Het smalste huis staat een eindje verderop, aan de Voorstraat 87. Zo zie je maar weer, je moet geen enkele informatie at first sight geloven, check check and dubbelcheck, dat is het devies van elke onderzoeker.

 

 

Voorstraat 265                                                                Voorstraat 87

 

Wat dit pand wel heeft en het huis niet is een mooi verhaal, een romantisch verhaal, dat helemaal past bij de romantische 19e eeuw waarin het zich afspeelt. Van 1838 tot 1858 woonde in dit huis ene Helena van Beijeren, gravin van Dordreght. Zij woonde er niet vrijwillig, haar vader had haar hier naar toe verbannen toen zij het vertikte om te trouwen met de graaf van Hollandia en Voorden. Zij was namelijk verliefd op de jachtopziener Jan van Toer, maar die kon haar vaders goedkeuring niet wegdragen. Gelukkig met Jan is zij echter nooit geworden want de arme man werd door de lijfwacht van de graaf van Dordreght vermoord. De arme Helena bleef in het huis wonen en stierf, ongetrouwd, op 35 jarige leeftijd aan de gevolgen van liefdesverdriett.

Ik had gewaarschuwd moeten zijn, het verhaal van de ezel en de steen. Toen ik wat meer informatie zocht over deze Helena werd ik opnieuw teleurgesteld. Deze Helena van Beijeren had nooit bestaan.

Aalbrecht van Beieren (1336-1404) was graaf van Holland, Henegouwen en Zeeland en hertog van Beieren-Straubing. Hij en zijn gemalin woonden in de 14e eeuw in het pand Henegouwen op de hoek van de Wijnstraat/Gravenstraat. Na de verkoop van dit pand vestigden zij zich in een gebouw op de Voorstraat, waar tot voor kort de modemagazijnen van Bervoets waren. De eerste maal dat deze nieuwe herberg wordt vermeld is in 1385, toen de schepenen en raden er beëdigd werden door Aalbrecht van Beieren. Uit het huwelijk van Aalbrecht van Beieren worden 7 kinderen geboren met namen Johanna, Catharina, Margaretha, Willem, Albrecht, Johanna en Jan. Daarnaast had hij drie bastaardzonen en een bastaarddochter Margrite.

Deze Aalbrecht had dus helemaal geen dochter die Helena heette. Bovendien leefde hij zo'n vijf eeuwen eerder in Dordrecht. Het pand aan de Voorstraat dateert uit 1632.

 

En de graaf van Hollandia en Voorden? De enige naam op internet die enigszins in de buurt komt is ene Theodericus, graaf van Hollandia, die in 1198 aan een kapel in de kerk van St. Maria te Trajectum eenig land bij Naltwiick schenkt.

Beschrijving van het pand

Anno 1632: Smalle gevel boven de Donkeren Steiger, Hollandse renaissance. Vlakke
termijntogen met diamantkopjes als sluitsteen. Cartouche als toogvulling. 1e verdieping, 2e
verdieping gelijke termijntogen met origineel kruiskozijn. Cartouche met geschilderd jaartal.
Hierboven oeil de boeuf. Afdekking door versierde zandsteenlijst eindigend in voluten. Topje
in inlieëring, slapers en bal.