Histoforum |
||||
Masada |
laatste wijziging: 11-08-2012 |
|||
Masada Inhoud
In
70 n. Chr. eindigde de grote Joodse opstand in bloed en vuur met de
inname van Jeruzalem en de verwoesting van de Tempel door de latere
keizer Titus, zoon van keizer Vespasianus. De triomfboog van Titus in
Rome bewaart nog steeds de herinnering aan de plundering van het Joodse
heiligdom. Een groep Zeloten, fanatieke fundamentalisten, wist de dans
te ontspringen en te ontkomen naar de bergvesting Masada. Masada rijst
400 meter hoog op uit een godvergeten woestijn, vlakbij de Dode Zee, in
een landschap doorsneden met wadi’s (rivierbeddingen die een groot deel
van het jaar droog staan). Bespreking Dankzij de bliksemsnelle opmars van de DVD sinds
2000 komen tegenwoordig steeds meer waardevolle, oudere films en
televisieseries binnen ons bereik. En dan nog, voor een spotprijs: voor
deze knappe reeks waarnaar ik al lang op zoek was, betaalde ik 7,99
euro. Voor meer dan zes uur film!
Masada is, in navolging van het boek, veel meer een psychologische
film dan een actieprent. Legioenen, belegeringen gelardeerd met
politieke paleisintriges krijg je voldoende. Doch de nadruk ligt op de
tekening van de twee hoofdpersonen, de antagonisten, Flavius Silva en
Eleazar en hun relatie met hun beide zo sterk verschillende vrouwen. Een mini-serie van goed zes uur heeft het voordeel
dat alles, ook die verhoudingen, veel dieper en verder uitgesponnen kan
worden dan in de beperkte projectieduur van een gewone speelfilm. Veel
meer gaan we over de film niet vertellen. Alleen dat het een monument
is, het onderwerp waardig. En dat dit monument bij het opnieuw bekijken
na al die jaren nog steeds overeind blijft. Op twee plaatsen wijkt de serie af van het boek van
Gann, die mede-scenarist was. Eén verhaallijn, die van Falco, de
gevaarlijke intrigant uit Rome, is abrupt afgebroken, hoewel ze volgens
mijn herinnering in de oorspronkelijke uitzendingen werd voortgezet (ben
dus niet zeker). Indien ik het bij het rechte eind heb, is dit een
tekortkoming. Voor Sheva is een klaarblijkelijk minder tragisch doch
open einde voorzien. Wat de toeschouwers, als ze het boek kennen, alleen
maar kan plezieren. Er bestaan tal van publicaties over Masada, ook op
het internet. In mijn eigen bibliotheek zit al een kwart eeuw de vaak
herlezen roman van Gann en onderstaand fotoboek van Posner & van der
Heyden gekocht door mijn dochter, enkele jaren nadat ze de roman had
gelezen. De materiële uitwerking van de film steunt zo
waarheidsgetrouw mogelijk op archeologische vondsten op de site,
bijvoorbeeld ostraca (potscherven) met namen en op
De Joodse oorlog van Flavius
Josephus. Zo zie je in
de film op de laatste avond tien mannen hun naam op ostraca schrijven.
Elk van hen zal negen wapenbroeders doden en de laatst overblijvende
pleegt zelfmoord.
Lectuur Ernest K. Gann,
Masada. Het heldhaftige verzet van het joodse volk, Amsterdam,
Sijthoff, 1985, 317 blz. - vertaling van
The Antagonists, 1970. Posner, R. & van der Heyden, A.,
Kijk op Masada, Jeruzalem,
1981. Fragmenten uit de film en uit non-fiction (archeologie) Noot Flavius Josephus (Josef ben Mathitjahoe ha-Kohen,
Jeruzalem, 37 - Rome, ±100), een zelotenleider die door de Romeinen werd
gevangengenomen en adviseur van Titus werd, schreef De Joodse oorlog,
dat misschien wel subjectief is - in zijn voordeel en dat van Titus
(keizer: 79-81) - maar tevens een ongeëvenaard, uniek gedetailleerd
verslag uit de pen van een ooggetuige, die in het geheel dan nog een
eersterangsrol heeft gespeeld. Wel is het zo dat hij het verhaal van de
belegering van Masada uit de tweede hand heeft (waarschijnlijk van Silva
of zijn veteranen zelf) en klaarblijkelijk nooit de bergvesting heeft
bezocht. Hij is hoofdpersoon van een der afleveringen (De Joodse
opstand) uit de BBC-reeks The Rise and Fall of Rome, DVD 2006, namelijk.
DVD 2, Hoofdstuk 4. augustus 2010
|
||||
Met onderstaande zoekmachine kunt u zowel zoeken op het www als binnen deze site en Histoforum
|
||||