Historische recensies

Kevin Prenger, Een rechter in Auschwitz. SS-rechter Konrad Morgen en zijn strijd tegen corruptie en ‘illegale’ moorden in de concentratiekampen (uitgave Bravenewbooks 2017), 209 blz., prijs € 21,50.

Historicus Kevin Prenger (o.a. Historiek.net) wijdt zich aan micro-geschiedenis om zijlichtjes te werpen op ons beeld van WO II. ‘Een rechter in Auschwitz’ beschrijft het opmerkelijke verhaal van Konrad Morgen, die als SS-rechter de strijd aanbond met corruptie en zelfverrijking van kampcommandanten. Paradox: terwijl in Auschwitz en elders genocide op miljoenen Joden werd uitgevoerd, stelde deze onderzoeksrechter aanklachten op tegen de daders (SS-officieren) wegens relatief minder ernstige vergrijpen als corruptie, diefstal en seksuele intimidatie. Nazi-Duitsland was nl. én ‘Normenstaat’ (waarin wetten dienden te worden gerespecteerd) en ‘Massnahmenstaat’ (m.n. actievrijheid voor de SS). Wellicht was hij een schaamlap. Te lezen valt dat beruchte SS-ers, soms door toedoen van Morgen echt werden veroordeeld. Vaak werd zijn onderzoek echter van hogerhand gedwarsboomd. Ondanks zijn ijver bleef hij (of hield hij zich) blind voor de opzet en omvang van de holocaust. Na de oorlog was hij getuige (o.a. Neurenberg) én aangeklaagde, maar wist hij zich in diverse rechtszaken vrij te pleiten.

Jan van Oudheusden