Historische recensies

O. Chlevnjoek, Stalin. De biografie (uitg. Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2015), 479 blz., prijs € 39,99.

O.Chlevnjoek, auteur van deze Stalinbiografie, deed research in juist ontsloten archieven. De weerslag is een objectieve levensbeschrijving van de gruwelijke dictator. Stalin legde decennialang de zweep over de Sovjet-Unie en maakte dat iedereen - van naaste medewerker tot de gewone burger – sidderde van angst voor zijn grillen. Het boek verschijnt op een moment dat veel Russen Stalins misdaden lijken te vergeten. Met kracht van argumenten waarschuwt Chlevnjoek daarvoor. Op basis van vondsten uit Stalins archief zoals bezoekerslogboeken analyseert hij diens manipulatieve omgang met medewerkers, en corrigeert hij aannames van eerdere historici. Na Stalins jeugd en revolutiecarrière schetst hij de machtsstrijd met o.a. Trotski, de collectivisatie en de oorlog tegen de boeren (hoeksteen van zijn beleid); hij wikt en weegt Stalins motieven in de Grote Terreur, zijn rol in WO II, zijn isolement en aftakeling. Tussendoor loopt er een aparte verhaallijn van Stalins laatste dagen, met terugblikken op o.a. zijn ziektes en familierelaties. Een prima leesbare biografie, die velen zal boeien.

Jan van Oudheusden