home inleiding opdracht werkwijze bronnen beoordeling reflectie docent


De beeldenstorm

Bron 1
Bron 2
Bron 3
Bron 4
Bron 5
Bron 6
Bron 7
Bron 8
Bron 9
Bron 10
Bron 11
Bron 12
Bron 13

Bron 14
Bron 15
Bron 16
Bron 17
Bron 18
Bron 19
Bron 20
Bron 21
Bron 22
Bron 23
Bron 24
Bron 25
Bron 14

De springstof die tot ontploffing kwam, lag reeds lang opgetast. Al onder Karel V verkeerden de boeren en handwerkslieden in ellendige omstandigheden.

Al eerder hadden zich bewegingen voorgedaan, gericht tegen kerken en kloosters; na de vrede breidde het kwaad zich uit; georganiseerde benden, meestal van ontslagen soldaten teisterden het land. Is hierin een godsdienstig motief te vinden? Men kan hiervan nauwelijks spreken. Hooguit kan men zeggen dat men uit ontevredenheid met de bestaande situatie nieuwe dingen wilde. Ook bevonden zich onder deze straatschenders bedelaars, rabauwen, vagebonden en veel verlopen geestelijken, die, om welke reden dan ook, met de Kerk van Rome hadden gebroken.

De toenemende duurte in deze landen -een bekend verschijnsel in die dagen- dreef de arme mensen tot wanhoop. De strenge winters van 1564 en 1565 en de verwikkelingen aan de Sont bemoeilijkten het vervoer van“Oosters goet”, van het Oostzeegraan en hoewel de overheid dat probeerde tegen te gaan, kochten handige maar gewetenloze kooplieden graan, sloegen het op en hoopten zo via prijsopdrijvingen vette winsten te maken ten koste van anderen. “Weldra zullen de armen bij de rijken moeten nemen”, schreef een wever uit die tijd.