Histoforum Nieuwsbrief
Nieuwsbrief
Jaargang 2, nummer 25, september 2013.
Vorige nieuwsbrieven
Links
Onderzoek invoering nieuw centraal examen geschiedenis in 2015
In de periode 2013-2015 doet Albert van der Kaap namens SLO onderzoek naar ervaringen met de
invoering van het nieuwe centraal examen in 2015. Doel is om een zo
volledig mogelijk beeld te krijgen van de wijze waarop scholen zich
op dit examen voorbereiden. Daar hebben wij uw hulp bij nodig. Vul,
als u als docent werkzaam bent in de tweede fase, de enquête in:
https://www.research.net/s/geschiedenis.
De resultaten zullen de komende jaren gebruikt worden voor het
oplossen van eventuele knelpunten.
Het onderzoek naar ervaringen met de invoering van het nieuwe
centraal examen moet duidelijk maken of het gewenst is om de komende
jaren de syllabus en/of het examenprogramma bij te stellen. Enkele
vragen die in het onderzoek in dit verband aan de orde komen zijn:
Welke keuzes maken docenten met betrekking tot leerstof en toetsen?
Zijn er knelpunten en zo ja, welke? Leveren bepaalde onderdelen meer
problemen op dan andere?
Het verzamelen van antwoorden op deze vragen gebeurt digitaal, via
een enquête. Die is door SLO, samen met CvE en VGN, opgesteld. De
enquête wordt drie jaar achtereen, telkens in september/oktober
gehouden. Zo kan onder meer worden nagegaan of er knelpunten zijn,
of die in de loop der jaren als zodanig ervaren blijven worden,
welke onderdelen de meeste problemen blijken op te leveren etc.
We zijn ons ervan bewust dat het om een tamelijk uitgebreide
vragenlijst gaat. Desondanks hopen wij dat wij op uw medewerking
mogen rekenen en dat u de lijst in wilt vullen. Verantwoorde
conclusies kunnen alleen op basis van veel gedetailleerde informatie
worden getrokken.
Als u meedoet aan de enquête, zult u over de resultaten worden
geïnformeerd. Dan kunt u uw ervaringen vergelijken met die van uw
collega’s.
Website over het nieuwe centraal examen in 2015
SLO, CvE en VGN hebben samen het initatief genomen voor een website met alle, actuele, informatie over het nieuwe centraal examen. De website bevat verwijzingen naar relevante documenten, oude pilotexamens, informatie over (nieuwe) methodes en katernen en veelgestelde vragen en antwoorden over het schoolexamen en het centraal examen. Ook vindt u er een link naar het actuele scholingsaanbod.
Congres 'Wereldoorlog I: keerpunt in de geschiedenis van Europa'
Op zaterdag 21 september organiseert Huis Doorn samen met het Goethe
Institut Amsterdameen internationaal congres met als thema
‘Wereldoorlog I: keerpunt in de geschiedenis van Europa'. Het
congres vindt plaats in de theaterzaal van het Cultuurhuis Pléiade,
Kerkplein 2 te Doorn.
Lees verder
Nieuwe rubriek ce 2015
Nieuw op Histoforum is een rubriek over het nieuwe centraal examen in 2015. Hierin willen
we bijdragen plaatsen van collega's met (les)materiaal, schema's,
overzichten enz. voor leerlingen.
Studiereis naar Yad Vashem ‘Lesgeven over WOII en de Holocaust’
Deze studiereis is bestemd voor docenten middelbaar onderwijs en
anderen die lesgeven over dit onderwerp en wordt georganiseerd door
het CIDI in samenwerking met The International School of Holocaust
Studies van Yad Vashem.
Gegadigden kunnen zich nu opgeven voor de winterreis die plaatsvindt
van 27 december 2013 tot 5 januari 2014. De reis wordt voorbereid
tijdens een seminar in Vught, dat gepland staat op 24 november en
afgerond met een terugkomseminar.
Aan deze reis kunnen circa 25 docenten deelnemen. Het streven is een
gemengde groep samen te stellen, met docenten met meer en minder
ervaring, werkzaam op verschillende schooltypes en andere educatieve
instellingen, en met verschillende achtergronden.
Meer informatie
Aanmeldingsformulier (De formulieren en een voorlopig programma zijn
ook te vinden op de website van het Platform:
http://www.platformeducatiewo2.nl/featured/seminar-holocausteducatie-nu-inschrijven/)
Slavernijgeschiedenis 2.0: educatieve website Center for Historical Culture (EUR) geopend
Lesgeven over de geschiedenis van de transatlantische slavenhandel
is het afgelopen decennium in Nederland meer vanzelfsprekend
geworden. De didactische aanpak van dit nieuwe thema in de klas is
echter vaak nog traditioneel. De slavenhandel is dan een subthema
bij het behandelen van de Gouden Eeuw. De vraag naar de blik van
anderen dan de koloniale machthebbers wordt zelden gesteld. Stephan
Klein (Center for Historical Culture) lanceerde vorige week het
resultaat van zijn NWO-valorisatieproject 'Dynamisch
erfgoedonderwijs in Nederland' (aanvrager prof.dr. M.C.R. Grever).
In de website komen leerlingen van 14/15 jaar met verschillende
perspectieven op de slavenhandel en haar erfenis in aanraking en
worden zij geprikkeld daar kritisch over na te denken, onder andere
over de betekenissen in het heden.
De website is tweetalig:
www.atlantischeslavenhandel.nl /
www.atlanticslavetrade.eu
De trein naar Sobibor
Het lespakket 'De trein naar Sobibor'
bestaat uit een tekstboek, een leerlingenboek met
verwerkingsopdrachten en een docentenhandleiding. Deze zijn gratis
te downloaden via de website
www.nederlandherdenkt.nl. De dvd 'Er
reed een trein naar Sobibor' is via de voorzitter van Stichting
Nationale Herdenking te Joure te bestellen.
Lees verder
Koninkrijk der Nederlanden 200 jaar
ProDemos heeft een
lespakket met activerende werkvormen gemaakt over deze periode.
Aan bod komen o.a.:
• Het ontstaan van het Koninkrijk
• De Grondwet van 1848
• Het onderwijs rond 1900
• De dekolonisatie van Indonesië en Suriname
Een lespakket kost € 10,– en bestaat uit 35 leerlingenboekjes, een
dvd en een docentenhandleiding.
Er is een lespakket voor havo/vwo en een pakket voor vmbo.
Wedstrijd
De leerlingen die het beste cadeau voor het Koninkrijk
bedenken, mogen aanwezig zijn bij de officiële opening van de
viering in de Ridderzaal op 30 november 2013.
Groots Grieks theaterspektakel Ilias 5 en 6 oktober in de Stadsschouwburg Amsterdam
Zaterdag 5 oktober, 18.00 uur en zondag 6 oktober, 15.00 uur staat
Homerus’ Ilias, geregisseerd door de Griek Stathis Livathinos, in de
Rabozaal van Stadsschouwburg Amsterdam. Tickets voor deze
spectaculaire voorstelling, een hoogtepunt in de Griekse
theatercultuur, zijn te koop via
www.ssba.nl en bij de theaterkassa.
Lees verder
Studiedag HC Koude Oorlog in Groningen
Op donderdag 14 november 2013 organiseren de lerarenopleiding van
de RUG en het Werkmancollege (pilotschool) van 10.30-17.00 uur een
studiedag,
De dag begint met een lezing van prof. dr. D.F.J. Bosscher over de
historische context 'De Koude Oorlog' (met discussie), gevolgd door
twee workshoprondes door docenten 'uit het veld'. Er is een
boekenmarkt. Voor een lunch wordt gezorgd. De dag wordt afgesloten
met een borrel.
inschrijven via de
website van de Lerarenopleiding.
contactpersoon: P. Holthuis (p.holthuis@rug.nl).
kosten: €135,00 pp.
Activiteiten van het Duitsland Instituut in het kader van de HC Duitsland
*
Studiereis ‘Berlijn als monument van de Koude Oorlog’:
* Nascholingsreeks ‘Duitsland als strijdtoneel van de Koude Oorlog’:
*
Nascholingsmiddag in Huis Doorn: Keizer,
Krieg en Revolutie.
Duitsland 1871-1918
Flipping the classroom
Joost van Oort heeft voor de tijdvakken
1 tot en met 6
nieuwe video's gemaakt.
Met het oog op het nieuwe centraal examen zijn ze nog iets meer
gericht op de kenmerkende aspecten. Daarom sluiten ze nu beter aan
bij alle verschillende methodes (Feniks, Geschiedeniswerkplaats,
Memo, Tijd voor geschiedenis, enz.).
Holmes’ Bonfire 1666
Collega Sjoer Faber van de rsg Simon Vestdijk in Harlingen, schreef
in opdracht van Stichting 1666 een
lesbrief
met
docentenhandleiding en
PowerPoint presentatie over gebeurtenissen
op Vlieland in 1666. De lesbrief bestaat uit een groot aantal
bronnen over deze gebeurtenis (en achtergrond) met daarbij een
aantal activerende opdrachten.
Stichting 1666’ richt zich op de promotie van de grote maritieme
(cultuur)historie van het Vlie, Harlingen, Terschelling en Vlieland.
Anne Doedens en Jan Houter publiceren binnenkort een historisch
onderzoek naar de gebeurtenissen op ’t Vlie (tussen Terschelling en
Vlieland) op 19 en 20 augustus, waarbij de Engelsen een Nederlandse
handsvloot van ruim 150 schepen vernietigd en West-Terschelling
vernietigden.
Handboek geschiedenisdidactiek vernieuwd
Van het
handboek geschiedenisdidactiek van Arie Wilschut, Dick van Straaten en Marcel van Riessen is een herziene, geheel geactualiseerde editie verschenen.Geschiedenisdidactiek gaat uit van het hele scala aan belangrijke competenties van de leraar. De nadruk ligt hierbij niet op gewenste inhouden van het geschiedenisonderwijs, maar op de lespraktijk van de docent. Alle bouwmaterialen komen aan bod: teksten, afbeeldingen, audiovisueel en digitaal materiaal, maar ook musea en omgevingsonderwijs. Deze worden steeds in verband gebracht met de leerdoelen van het geschiedenisonderwijs en de competenties van de docent.
In deze herziene, geheel geactualiseerde editie zijn recente onderzoeken verwerkt over historisch denken in het geschiedenisonderwijs en over denken over tijd. Bovendien wordt in deze editie expliciet rekening gehouden met zowel Nederlandse als Vlaamse gebruikers.
Bij het boek hoort een website met extra materiaal. Dit materiaal bestaat uit de illustraties uit het boek, audio- en videomateriaal en oefeningen. Voor docenten zijn er lesvoorbeelden in PowerPoint beschikbaar.
Geschiedenis gemist
Diverse collega's zijn, in het kader van 'flipping the classroom, begonnen filmpjes op YouTube te zetten, waarin zij aspecten van de
geschiedenis uitleggen.
Geschiedenis gemist is een, althans voor
mij, nieuwe loot aan de stam en wordt gemaakt door Daan Visser. Geschiedenis gemist bevat een afdeling met
filmpjes voor de onderbouw havo/vwo en voor de bovenbouw van het vmbo.
Nog meer flipping the classroom
Ook collega Arjan Moree heeft een eigen
afspeellijst op YouTube met filmpjes voor havo en vmbo.
Alle Nederlandse gebouw op één kaart
Op
deze website staan alle, meer dan 9 miljoen, Nederlandse
gebouwen. De kleur van het gebouw geeft aan hoe oud het gebouw is,
waarmee het een prachtige bron wordt voor het geschiedenisonderwijs.
Sarcofaag
Sommige woorden gebruik je gewoon, zonder je
ooit af te vragen wat de herkomst ervan is. Eén van die woorden is
voor mij sarcofaag. Willemijn van Dijk vroeg het zich wel af
en kwam tot een
verrassende ontdekking.
History for music lovers
Jona Lendering maakte mij via zijn
blog Mainzer Beobachter attent op de
afspeellijst op YouTube 'History for music lovers' van de
History Teachers, een serie geschiedenislessen op bestaande
songs, variërend van de kruistochten tot de Franse Revolutie. Aardig
om een les mee te beginnen.
Tijd voor Geschiedenis
Tijd voor Geschiedenis is een nieuwe, webbased,geschiedenismethode
www.tijdvoorgeschiedenis.nl
De methode is volledig ingericht op het nieuwe examenprogramma vanaf
2015 met de ’historische contexten’. Zo zijn de verplichte
voorbeelden uit het nieuwe examenprogramma opgenomen in de tekst en
opdrachten. Dit geldt eveneens voor de historische vaardigheden uit
het examenprogramma.
Wat Tijd voor Geschiedenis ook bijzonder maakt, is de integratie van
de leerlingactiviteiten afkomstig van het team Actief Historisch
Denken. Deze werkvormen hebben de laatste jaren een hoge vlucht
genomen in Nederland, maar werden alleen los naast een methode
aangeboden. Bij Tijd voor Geschiedenis zijn ze geïntegreerd in tekst
en opdrachten. De initiatiefnemer van Actief Historisch Denken, Jan
de Vries, is namelijk ook de bedenker en de eindredacteur van Tijd
voor Geschiedenis.
Lees verder
Typisch vmbo
Typisch vmbo is
een website van en voor docenten, werkzaam in het vmbo.
Sumerisch scheppingsverhaal
In een
blog op
Mainzer Beobachter
besteedt Jona Lendering
aandacht aan het Sumerisch scheppingsverhaal en maakt hij een
vergelijking met het scheppingsverhaal in Genesis.
De Romeinen
Op de website van
PlanetSchule staan diverse (Duitstalige) filmpjes over
allerlei aspecten van de Romeinse geschiedenis.
Boerenleven in de middeleeuwen
Op de website van PlanetSchule staat een (Duitstalig) filmpje over het boerenleven in de middeleeuwen.Auschwitz
Op de website van PlanetSchule staat een (Duitstalige) halduur durende documentaire over Auschwitz.Berichten voor de volgende nieuwsbrief graag voor 1 oktober 2013 naar kaap@kpnmail.nl
De nieuwste toevoegingen aan de website vindt u altijd in dit overzicht.
Actuele historische nieuwsberichten vindt u bij elkaar in de rubriek nieuws van Histoforum
Een overzicht van alle nieuwsbrieven sinds 2002 vindt u in het nieuwsbrieven archief.