Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 2, nummer 28, november 2013.

De atlas der Neederlanden - de ultieme verzamelaarsatlas

In 2013-2015 viert ons land een historisch jubileum: het is dan tweehonderd jaar geleden dat het Koninkrijk der Nederlanden tot stand kwam, in een stapsgewijs staatkundig proces dat in juni 1815 op het Congres van Wenen werd afgerond met de formele vereniging van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden en Luxemburg onder gezag van koning Willem I.

Ter gelegenheid van deze nationale herdenking bereiden Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam en uitgeverij Asia Maior/Atlas Maior, Voorburg, momenteel de uitgave in facsimile voor van een in alle opzichten uniek verzamelwerk uit de collectie Kaarten en Atlassen, de Atlas der Neederlanden. Deze website informeert u nader over dit bijzondere project en biedt u tevens de eerste gelegenheid tot intekenen op deze exclusieve publicatie.

Prijsvraag 200 jaar Koninkrijk

Bedenk een cadeau voor ons Koninkrijk!
Vraag uw leerlingen om in een betoog op te schrijven welk cadeau zij aan ons Koninkrijk (Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten) willen geven. Het hoeft geen cadeau te zijn dat je kunt vastpakken. Ook een idee, een wet of een oplossing voor een maatschappelijk probleem kan een geweldig cadeau voor ons Koninkrijk zijn. Voorbeelden uit het verleden kunnen daarbij inspiratie geven: de Grondwet van 1848, het algemeen kiesrecht, het internet, de Afsluitdijk.

Wat kun je winnen?
De winnaars van de wedstrijd (twee leerlingen van havo/vwo en twee leerlingen van vmbo) mogen op zaterdag 30 november 2013 bij de officiële opening van de viering in de Ridderzaal zijn. Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima en Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix der Nederlanden zullen hier ook bij aanwezig zijn.

Criteria:
 Het is een origineel en bijzonder cadeau.
 De tekst is in goed Nederlands geschreven en wekt enthousiasme op bij de lezers.
 Er wordt een link worden gelegd met de verworvenheden van 200 jaar Koninkrijk, denk aan democratie, rechtsstaat, internationale samenwerking en persoonlijke rechten en vrijheden.
 Het betoog heeft een omvang van maximaal 1 A4.

Stuur het betoog voor 15 november 2013 naar ProDemos: prijsvraagVO@prodemos.nl. Een vakkundige jury buigt zich over de inzendingen.

Bekijk ook het lespakket 200 jaar Koninkrijk voor het voortgezet onderwijs.

Andere tijden

Ter gelegenheid van 500e aflevering van Andere Tijden lanceren wij de Andere Tijden HISTOMAP! Op een speciale Googlemap kunt u de uitzendingen van Andere Tijden aanklikken en bekijken. Van de sigarenmeisjes van Oude Pekela tot de krotwoningen in de Maastrichtse Stokstraat – en van de staatsgreep van Bouterse tot de moorden van Westerling op Celebes: HISTOMAP ontsluit met één klik een groot deel van het unieke Andere Tijden Archief!

Populaire historische cultuur en oorlog

Op vrijdag 25 oktober 2013 startte Kees Ribbens met zijn oratie het ambt van bijzonder hoogleraar ‘Populaire historische cultuur en Oorlog’ vanwege het NIOD aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Meeste prehistorische handafdrukken in Europese grotten behoren toe aan vrouwen

Lang werd gedacht dat de kunstwerkjes op de wanden van grotten het werk waren van mannen. Maar nieuw onderzoek suggereert dat ook vrouwen een inbreng hadden. De handafdrukken zouden door de dames op de muren aangebracht zijn.
Lees verder

In Babylon waren hangende tuinen en andere mythes over de oudheid

De antieke wereld is doorspekt met mythes en legenden. Hoe verder je terug in de tijd gaat, hoe moeilijker het soms is om mythen en geschiedenis elkaar te scheiden. Veel verhalen zijn in de loop van de eeuwen een eigen leven gaan leiden. Sommige ontwikkelingen uit de oudheid worden te makkelijk doorgetrokken naar de moderne tijd. Andere kunnen niet kloppen omdat ze tegen natuurwetten ingaan.
Lees verder

Bijzonder graf uit nieuwe steentijd gevonden bij Twello

Bij Twello, een dorp in de buurt van Deventer, hebben archeologen een zeldzaam graf uit de nieuwe steentijd gevonden. De gemeente Voorst heeft dat bekendgemaakt.
Lees verder

Marie Antoinette

Je hebt 'need to know' en 'nice to know' kennis. Tot de laatste categorie behoort een tiental, gedeeltelijk minder of onbekende,  weetjes over Marie Antoinette, de Oostenrijkse vrouw van Lodewijk XVI.

Atomic Warfare

Op de website van History staat een aantal korte documentaire filmpjes, waaronder een over Atomic Warfare.

The 9th International Conference on Holocaust Education

Van 7-10 juli 2014 wordt de negende internationale Yad Vashem conferentie over onderwijs over de Holocaust gehouden met als titel'Through Our Own Lens: Reflecting on the Holocaust from Generation to Generation'.

Sobibor

Op donderdag 26 september is er een gezamenlijke expositie over Sobibor geopend in Museum Sjoel Elburg en Museum Elburg. Deze prachtige tentoonstelling zal vergezeld gaan van diverse activiteiten en evenementen. In verband hiermee is er een werkgroep geformeerd, waarin vertegenwoordigers plaats hebben genomen van de Vereniging Vrienden van het Museum Elburg en Museum Sjoel Elburg en de beide musea.
Deze werkgroep organiseert op zaterdag 30 november een concert “Er reed een trein naar Sobibor”. De 92 jarige overlevende, Jules Schelvis, zal tussen de muzikale fragmenten door over zijn ervaringen tijdens deze reis vertellen, terwijl er tegelijkertijd beeldfragmenten vertoond zullen worden. ( citaat Jules Schelvis: “Er reed een trein naar Sobibor. Deze vertrok op 1 juni 1943 vanuit Westerbork, volgepropt met 3006 Joden in vijftig veewagens. Ik was een van hen”.) De fragmenten worden afgewisseld met live muziek, uitgevoerd door het Nationaal Symfonisch Kamerorkest, dirigent Jan Vermaning, met medewerking van Marjolein Niels (mezzo-sopraan). Het geheel wordt ondersteund door unieke historische beelden uit het archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Door de combinatie van het autobiografische verhaal van Jules Schelvis, de muziek en de ondersteunende beelden, is deze voorstelling bijzonder geschikt als gezinsactiviteit. Op deze manier wordt het verhaal van de holocaust doorgegeven aan de volgende generaties!
Het concert zal plaats vinden in de Oosterkerk, Klaverplein 2 in Elburg en zal beginnen om 20.00 uur.( zaal open 19.15 uur)
Toegangskaarten zijn bij de Museum Sjoel Elburg en Museum Elburg te koop, in de voorverkoop € 15 voor volwassenen en € 5 voor scholieren( CJP). Aan de zaal zullen de kaarten € 2,50 duurder zijn. ( kaarten kunnen online via de website van Museum Elburg besteld worden).

Prehistorie en oudheid

Op 7 oktober werd er een studiemiddag gehouden in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden met lezingen over prehistorie en oudheid. De bestanden bij deze lezingen vindt u op deze website.

Wikiwijs en Leermiddelenplein samen

Het leermiddelenplein van SLO is samen gegaan met de leermiddelen van Wikiwijs in de website wikiwijsleermiddelenplein.nl

Oproep: onderzoek voor onderwijs: het vak mens en maatschappij

Het lectoraat Didactiek van de Maatschappijvakken heeft in het voorjaar van 2013 een kleinschalig verkennend onderzoek onder docenten mens en maatschappij uitgevoerd. Gebleken is dat in de onderbouw van het VMBO op de 7 deelnemende scholen een aantal varianten van het vak mens en maatschappij voorkomen. Op de betreffende scholen wordt gewerkt met verschillende scenario’s, verschillende lestabellen en deelnemende vakken lopen uiteen. Een logisch gevolg van de gegeven beleidsruimte, maar is deze situatie wenselijk? Als er tussen 7 scholen al verschillen bestaan, hoe is de situatie dan ‘in het land’?

Verder is uit het kleinschalige vooronderzoek gebleken dat met name beginnende docenten van het vak mens en maatschappij moeite hebben met de ‘vreemde’ vakinhouden die niet tot de genoten opleiding behoren. Welke rol kunnen lerarenopleidingen vervullen om dergelijke hiaten in de opleiding van docenten te voorkomen? Is vakinhoudelijke bijscholing voldoende? Is vakdidactische bijscholing noodzakelijk? Bestaat er noodzaak om een lerarenopleiding mens en maatschappij te starten? Is het ontwikkelen van mens en maatschappij-didactiek gewenst? Zijn de lesmethoden voor mens en maatschappij wellicht ontoereikend?

Op dezelfde scholen is aan leerlingen gevraagd wat zij vinden van het vak mens en maatschappij. Uit dit vakbelevingsonderzoek komt naar voren dat de leerlingen het vak mens en maatschappij laag waarderen. De vakken wiskunde en Engels zien de leerlingen als nuttig. Het vak mens en maatschappij vinden de leerlingen eerder nutteloos en niet leuk. Dat maatschappijvakken als aardrijkskunde en geschiedenis door leerlingen laag gewaardeerd worden is niet nieuw. Is de huidige opzet van mens en maatschappij dan een gemiste kans? Of zijn de docenten onvoldoende toegerust om het vak uit de verf te laten komen? Kan het zijn dat er een verband bestaat tussen de eenzijdige opleiding van de docenten en de negatieve perceptie van de leerlingen? Of komt het vak mens en maatschappij niet uit de verf omdat de ingeroosterde onderwijstijd voor dit vak te weinig is?

Landelijke enquête onder docenten Mens en Maatschappij
Veel van de hierboven gestelde vragen die voortvloeien uit het kleinschalige onderzoek wachten nog op antwoord. Daarom lanceert het lectoraat Didactiek van de Maatschappijvakken, in het najaar van 2013, een landelijke digitale enquête voor docenten en studenten die doceren in het vak mens en maatschappij. Te verwerven inzichten zullen uiteindelijk moeten leiden tot kwaliteitsverbetering van het vak en de (toekomstige) docenten mens en maatschappij. Het zou dan zo maar kunnen zijn dat leerlingen in de toekomst het vak mens en maatschappij een stuk positiever beleven…..
Vandaar het vriendelijke, doch dringende verzoek, deel te nemen aan het onderzoek voor onderwijs: mens en maatschappij. Volg de link: https://nl.surveymonkey.com/s/OnderzoekVoorOnderwijsMensEnMaatschappij.

 

Gerhard van der Pot, lerarenopleider aardrijkskunde HU / lectoraat Didactiek van de Maatschappijvakken HvA.

Big History

The Big History Project is a free, online social studies course designed for secondary schools. It's a joint effort between a group of dedicated teachers, schools, and supporters, committed to helping students develop vital skills, knowledge, and a deep, enduring passion for learning.

 

Berichten voor de volgende nieuwsbrief graag voor 15 november 2013 naar kaap@kpnmail.nl   

De nieuwste toevoegingen aan de website vindt u altijd in dit overzicht.
Actuele historische nieuwsberichten vindt u bij elkaar in de rubriek nieuws van Histoforum
Een overzicht van alle nieuwsbrieven sinds 2002 vindt u in het nieuwsbrieven archief.