Door het huwelijk van keizer Maximiliaan (1459-1519) met Maria van Bourgondië (1457-1482) in 1477, kwamen de Nederlanden in handen van de Habsburgers. Maximiliaan werd in 1504 opgevolgd door zijn zoon Filips de Schone (1478-1506) (portret). De nieuwe landsheer voerde een andere politiek dan zijn vader. Terwijl Maximiliaan voornamelijk de groot-Habsburgse belangen wilde dienen, kwam Filips, die alleen landsheer der Nederlanden was, meer op voor de belangen van de Nederlanden. Doordat Filips toegaf aan de traditionele verlangens van de gewesten (zonder daarbij de centrale macht te verzwakken), slaagde hij er in een goede reputatie op te bouwen bij de Nederlanders.

In 1506 stierf Filips, maar zijn beoogde opvolger, zoon Karel (1500-1558) (links), de latere keizer Karel V, was nog te jong om te regeren. Maximiliaan werd regent voor zijn kleinzoon. Het bestuur van de Nederlanden liet hij over aan zijn dochter, Margaratha van Oostenrijk (1480-1530).  In 1515 werd Karel meerderjarig verklaard. Het bestuur van de Nederlanden liet hij echter in 1517 weer aan zijn tante over. In 1532 werd zij opgevolgd door Maria van Hongarije (1505-1558), zus van Karel. (zie stamboom Karel V)

De Zeventien Nederlanden

Het bestuur

Het bestuur van de Habsburgse Nederlanden was als volgt georganiseerd. Aan het hoofd stond de vorst. Deze had de leiding over de centrale administratie en was opperbevelhebber van het leger. In zijn afwezigheid werd het beleid gevoerd door de landvoogd. Op gewestelijk niveau werd de vorst vertegenwoordigd door de stadhouder. Hij zag toe op de openbare orde en de vorstelijke domeinen, had het recht de provinciale Staten bijeen te roepen, deed benoemingen en vaardigde reglementen uit. 

Stamboom Filips II

Het Europese deel van het rijk van Karel V

Bron: Jeroen Savelkouls, Nijmegen, augustus 2000

Websites

• Habsburgers en Karel V
• De Republiek 1200-1648

Volgende pagina