De Electronische Leeromgeving (elo)
The best current evidence is that media are mere
vehicles that deliver instruction but do not influence
student achievement any more than the truck that delivers
our groceries causes changes in our nutrition. Basically,
the choice of vehicle might influence the cost or extent of
distributing instruction, but only the content of the
vehicle can influence achievement." Richard Clark 1983
The carpenter makes the tools; the tools don't make the
carpenter!
|
Wat doet een ELO?
Het maken van verbindingen tussen personen en leermiddelen met behulp
van communicatietechnologie t.b.v. onderwijs
Wanneer heeft een elo geen zin?
Wie meent dat het gebruik van een elo een bijdrage zal kunnen leveren
aan het dreigend tekort aan leraren komt bedrogen uit. Terecht
schrijft een collega op
wiswijzer: 'Volgens mij mag je al blij zijn als je bij een grote
individualisering en leerlinggerichtheid in combinatie met ICT-middelen
je het aantal docenten hetzelfde zou kunnen houden. Maar een
lerarentekort los je met ICT dus niet op!'
Wanneer heeft een elo wel zin?
- Als een docent zijn leren anders in wil richten. Zolang de
docent het totale leerproces van de leerlingen wil sturen zal hij
weinig tot geennut ondervinden van een elo
- Als de leerling tot op grote hoogte de regie over zijn leren
heeft. Een leerling die gewens is dat de docent al zijn leren stuurt
zal niet geneigd zijn gebruik te maken van de mogelijkheden van de
elo.

Bron:
Wiswijzer
De meerwaarde van elo neemt toe naarmate in het onderwijs de
behoefte bestaat om in te spelen op verschillen tussen leerlingen.
Niet alleen gaat het daarbij om verschillen in leerstijlen en tempo,
maar ook om verschillen in de begeleiding van leerlingen. Enkele
mogelijkheden:
De leerling krijgt op hem toegesneden lessen en opdrachten
voorgeschoteld of hij kan zelf een keuze maken uit verschillen
opdrachten (die tot hetzelfde of een ander doel leiden).
Een bibliotheek met losse onderwerpen kan door de leerlingen op
elk gewenst moment worden geraadpleegd. Zo kan een leerling die
moeite heeft met het analyseren van spotprenten het onderdeel
'analyse van spotprenten' bestuderen.
De docent kan op afstand de leerling in zijn leerproces
ondersteunen. Hij kan individueel feedback geven. Voortbordurend op
het voorbeeld van de spotprenten kan de leerling indien hij
problemen blijft houden een vraag voorleggen aan de docent (of een
medeleerling), via een mailtje of via een forum. Voordeel van een
forum is dat het antwoord ook beschikbaar is voor andere leerlingen
en dat leerlingen ook op elkaar kunnen reageren.
De leerling krijgt een planning op hoofdlijnen (wanneer moeten de
opdrachten af zijn) en kan deze naar eigen voorkeur en mogelijkheden
nader invullen.
De elo kan de communicatie en de samenwerking met medeleerlingen,
de docent en eventueel anderen vergemakkelijken. Dat kan
bijvoorbeeld via chatten, e-mail, een forumdiscussie of een
gezamenlijke webruimte. Toen mijn leerlingen gezamenlijk, als klas,
werkten aan het maken van een website over
klassieke elementen in de architectuur van Enschede gebruikten
zij een elo om bestanden uit te wisselen en elkaar en mij vragen te
stellen. De vragen waren zowel inhoudelijk als praktisch van aard,
bijvoorbeeld; wie kan er een digitale foto maken van het pand van
juwelier Koelink?
Onderzoeksopdrachten
De begeleiding van onderzoeksopdrachten kan heel goed
plaatsvinden binnen een elo
voordelen:
de leerlingen worden gedwongen heel precies hun hulpvragen te
formuleren. Met vragen als 'ik snap er niets van' kan een docent,
binnen een elo, niet uit de voeten.
Toetsing
Aan het eind van een reeks lessen of tussentijds kunnen leerlingen
zich zelf, op door hen gekozen momenten, toetsen met behulp
van diagnostische toetsen die op de elo beschikbaar zijn.
Een summatieve toets (voor een cijfer), vergt controle tegen
afkijken en gebruik van ongeoorloofde hulpmiddelen. Vanwege het
belang van de toets voor de student is ook beveiliging tegen
technische en organisatorische problemen nodig.
Bij een formatieve toets (diagnostisch) of oefentoets is geen
controle nodig. Voorkom wel dat de student door technische of
organisatorische onvolkomenheden zijn kans om de toets te maken
misloopt. Stel voldoende computers beschikbaar of maak de toets via
internet toegankelijk.
op zij n werk en wordt geadviseerd waarmee voor t t e gaan. Het
werkst uk vormt onderdeel van zij n persoonlij ke digit aal por t
folio.
I ndien de st udent gecer t ificeerd is ( zij n compet ent ies heeft
get
oond) kan hij via het syst eem uit schr ij ven of direct her inschr
ij ven.
De docent heeft binnen de DLO de rol van coach/ment or ,
ontwikkelaar , adviseur , facilit at or en inhoudsdeskundige. Deze
funct ies worden samengevat onder het begr ip coach/ment or . Hij
begint met het bepalen welke onderwerpen van zij n vak hij met
behulp van de DLO wil gaan behandelen. De coach/ment or gaat op
zoek naar mat er iaal over dit onderwerp in de dat abase met lessen
of zoekt op int ernet of Kennisnet naar geschikt mat er iaal. Deze
worden in zij n omgeving geplaat st . Hij voer t aanpassingen door
of
ontwikkelt aanvullend mat er iaal. Het lesmat er iaal wordt aan de
leer lingen beschikbaar gest eld met een st udiewij zer en de
planning
wanneer het opt imaal in het programma past . Ook wordt
aangegeven wanneer deze informat ie als gekend beschouwd wordt .
I ct op School
ss
De mat e van planning kan verschillend zij n per les of per leer
ling.
Ook maakt de coach/ment or profielen van ( groepen) leer lingen en
zorgt dat de leer lingen keuze hebben uit diverse profielen en
leer rout es.
Tij dens de lessen kunnen de leer lingen individueel of samen (
afhankelij
k van de opdracht ) aan de slag in de DLO. De
coach/ment or kan een overzicht raadplegen om t e zien waar
iedereen mee bezig is en hoe de lessen en opdracht en vorderen.
Wanneer hij de leer lingen zelf laat kiezen hoe ze door de st of
willen werken, kan hij ook zien welk leerpad ze kiezen. Tij dens de
les kan direct met de leer lingen gecommuniceerd worden via chat
of indirect via het forum en e-mail. Tevens kan hij dingen
visualiseren
op het gezamenlij ke kladbord of in de dr ie dimensionale
omgeving.
Ter afsluit ing van een onderwerp kan er in de DLO get oet st worden
op de manier die de coach/ment or bij het onderwerp vindt passen.
Aspecten van een ELO
- Mogelijkheden
o Communicatie
Het is niet aan te bevelen om per e-mail te communiceren behoudens
uitzonderingen.
Op verschillende manieren is de communicatie binnen een ELO
mogelijk.
Mededelingen van de docent/trainer
Vraag en antwoord in de discussieruimte (monitoren) .
Discussie in de groepsruimte (monitoren)
Uitwisseling van documenten via dropbox en groepsruimte.
o Digitaal lesmateriaal
Moet voldoen aan hoge kwaliteitseisen
Verschillende soorten lesmateriaal onderscheiden voor
verschillende
doelen.
o Toetsen met feed back
Binnen Blackboard zijn vrij goede mogelijkheden voor het maken van
toetsvragen
en het digitaal afnemen van toetsen. Voor toetsen van open vragen
met formules
(voor bètastudies) is er nog een geavanceerd toetsprogramma dat als
Building
Block bij Blackboard geïntegreerd kan worden: Maple T.A. (zie ook
informatie
over MapleTA op de site
http://www.nhl.nl/~kamminga/MapleTA )
Bij veel systemen is het mogelijk om digitale toetsen binnen een
tijdslimiet af te
nemen. De tijd die over de toets gedaan mag worden is sterk bepalend
voor het
niveau wat afgetoetst wordt.
Diagnostische toetsen.
Meerkeuzevragen.
Open vragen.
Inleverwerk
o Groepswerk (samenwerkend leren)
o Taken opgeven en afwerken
Cursisten kunnen zelf hun voortgang bijhouden door hun eigen
takenlijst te
beheren en af te vinken
o Controle op studievoortgang
Er zijn mogelijkheden voor statistische overzichten over het gebruik
van het ELOsysteem
door de cursisten. Ook de statistische mogelijkheden over
verrichtingen
bij het diagnostisch toetsen kunnen veel informatie geven over de
voortgang van
de cursist.
- Kwaliteit
Er zouden hoge eisen gesteld
Valkuilen
o Gebruik maken van een ELO is NIET tijdsbesparend.
o Gebruik maken van een ELO is NIET lesvervangend.
(Als dat wel de bedoeling is, dan worden er nog hogere eisen gesteld
aan
materiaal, toetsmateriaal en virtuele communicatie.)
o Een ELO kan demotiverend werken voor cursisten als het onderhoud
van een
cursus te wensen overlaat en als er niet voldaan is aan de
kwaliteitscriteria van het
materiaal.
o Vrijblijvend een fantastische cursus aanbieden zonder intensieve
begeleiding (feed
back en communicatie) is absoluut geen garantie voor het bereiken
van
leerresultaten.
o Studenten onderwerpen aan een ELO zonder ze te leren op welke
manier je met
niet-lineaire informatie om moet gaan. (Zie ook bij tips en
wetenswaardigheden.)
Tips en wetenswaardigheden
- Lezen op het scherm is 7 keer zo moeilijk als lezen van papier.
Gaat het over lesmateriaal met de bedoeling om uit te printen, geef
daarbij dan aan
hoeveel pagina’s het document bevat en bied het aan in pdf-formaat.
- Uit onderzoek blijkt dat de presentatievorm van content bepalend
is voor de leerfunctie.
- Voor het bestuderen van netwerkgestructureerde informatie is het
nodig dat studenten een
aantal specifieke vaardigheden beheersen. Zij zullen informatie
moeten selecteren,
structureren en er betekenis aan geven. Anders heeft het bestuderen
van niet-lineaire
informatie al snel het karakter van willekeurige informatie
oproepen. Voor een effectieve
verwerking van de leerinhoud moet de leerfunctie dusdanig ontwikkeld
zijn dat de student
een juiste balans vindt tussen overzicht houden op de structuur, de
inhoud en de
leerdoelen. Dit is een belangrijke leerfunctie.
- Niet alleen lezen maar ook doen. Dus interactief!
Bijvoorbeeld Dynamisch lesmateriaal met vragen en antwoorden onder
de “knop” waarbij
er niet te veel op het scherm staat.
Applets, filmpjes of andere media
- Maak onderscheid tussen lineaire lessen (bovenaan beginnen en dan
lineair doorwerken)
tegenover niet-lineaire lessen (liefst in html met frames en veel
links).
- Hou het scherm schoon en overzichtelijk. Niet te veel tegelijk
aanbieden. Er zijn
mogelijkheden om gedoceerd dingen aan te bieden in een bepaalde
volgorde door
materiaal op bepaalde datum en tijd te laten verschijnen en weer
verdwijnen.
- Werk als het mogelijk is NIET met Word omdat dit slecht van het
scherm te lezen is,
tenzij de bedoeling is dat er verder met het document gewerkt wordt.
- Zorg dat er altijd een mededeling staat bij binnenkomst en zorg
dat ook duidelijk is in
welke cursus iemand zich bevindt bij binnenkomst.
- Hou een elektronisch spreekuur, een tijdstip waarop studenten
weten dat er snel antwoord
op hun vragen komt.
- Maak zo weinig mogelijk gebruik van e-mail.
De communicatie moet zoveel mogelijk plaatsvinden binnen de cursus
waar cursisten mee
kunnen doen met communiceren.
- Laat studenten tentamenvragen verzamelen op het “prikbord”,
waaruit de docent een
keuze kan doen.
- Laat om beurten studenten een samenvatting geven van een gegeven
les en dat
presenteren op Blackboard
- Laat studenten hun eigen taken afvinken.
- Bij de cursusdocumenten een goede indeling handhaven: met kleuren
werken en met
inhoudsopgave van de mappen.
- Onderscheid maken tussen verschillende soorten lesmateriaal en
daarbij de media en het
formaat aanpassen.
- Zorg dat er geen knoppen zichtbaar zijn met niets erin.
Het is heel frustrerend als er op een link geklikt wordt en deze
werkt niet of er zit niets
onder.
- Laat uw cursus eens aan het kritische oog van een collega
onderwerpen.
- Laat leerlingen/studenten feed back geven op de gang van zaken in
de cursus, met wensen
en suggesties.
- Maak de groepen niet te groot in één cursus. (Ideaal is 20 tot
30.)
- Maak collega’s géén Instructeur maar Teachers Assistent.
Er moet namelijk één eindverantwoordelijke zijn voor de cursus om
het “kastje-muureffect”
te voorkomen.
Interessante websites over e-learning:
• http://elearning.surf.nl
• http://ict.slo.nl
•
http://www.e-learningplaza.nl
• http://www.surf.nl
•
http://e-learning.surf.nl/e-learning/artikelen/1470
•
http://www2.ivlos.uu.nl/ictexpertisecentrum/index.html
|