Histoforum Nieuwsbrief
Nieuwsbrief
Jaargang 3, nummer 46, september II 2014
Vorige nieuwsbrieven
Links
Pilotexamens
Bij alle vragen uit het eerste tijdvak wordt, in de word-bestanden per tijdvak, vermeld uit welk examen de vraag afkomstig is en wat de p-waarde van de vraag is. De p-waarde is een indicatie van de moeilijkheidsgraad. De p-waarde ligt tussen 0 en 100 en hoe hoger het getal des te beter is de vraag gemaakt. Van het tweede tijdvak worden geen p-waardes bepaald (wachtwoord vereist).
Met het excel-bestand op de homepage kunt u per tijdvak en context gemakkelijk een keuze maken tussen moeilijke en eenvoudige opgaven. Als u de p-waardes ook vermeld op de toets kan een leerling zijn eigen score vergelijken met de gemidde;lde score van alle leerlingen in Nederland.
VMBO-conferentie 7 november
Ook dit jaar vindt er een vmbo examenconferentie voor
geschiedenisdocenten plaats! Deze 7e vmbo conferentie,
georganiseerd door de Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht,
VGN en Prodemos is op vrijdag 7 november a.s.
Nieuwe opzet dit jaar is dat er drie onderwerpen centraal staan:
Staatsinrichting, Europese Unie en Midden-Oosten. Er worden drie
inhoudelijke lezingen met aansluitende didactische workshops
aangeboden. Het doel van deze conferentie is docenten informatie
en concreet lesmateriaal mee te geven zodat ze hun leerlingen
effectiever kunnen voorbereiden op het VMBO-examen geschiedenis.
In alle lezingen en workshops krijgt u tips en materiaal dat
aansluit bij het examenprogramma.
Datum/tijd: vrijdag 7 november 2014 van 10.00 tot 16.30 uur op
de Uithof te Utrecht
Kosten: 210 € p.p. (incl. drinken, lunch, werkmateriaal en
nascholingscertificaat)
U kunt zich
hier opgeven. Op die pagina vindt u ook het volledige
programma.
Wijzigingen tweede tijdvak
De afgelopen
examenjaren hebben diverse betrokkenen in de examenketen een
aantal probleempunten ervaren. Zij hebben deze aan het CvTE
voorgelegd. Op basis hiervan is er een aantal wijzigingen
aangebracht.
Lees verder
Praktijkmiddag ce 2015 op 1 oktober
Het programma voor de bijeenkomst op 1 oktober a.s. in Zeist is bekend. U kunt zich nog tot 19 september aanmelden.Nascholingsbijeenkomst DDR
Op 30 oktober organiseert het Duitsland Instituut in
Amsterdam van 15.00-17.30 uur een
nascholingsbijeenkomst over de verhouding tussen brugers, staat
en partij in de DDR.
Jouw klas(lokaal) als onderdeel van een tentoonstelling
Wat als je een lokaal tot je beschikking krijgt in het museum?
En je gesprekken met je leerlingen, werkstukken, briljante
opmerkingen achter blijven na je les? Een museumzaal als
leslokaal! Jouw lessen en alles wat er uit voortkomt worden zo
onderdeel van de tentoonstelling.
Van 22 november 2014 tot 22 februari 2015 is in het Van
Abbemuseum is de tentoonstelling Bekentenissen van de Imperfecte
– 1848 – 1989 – vandaag te zien. De tentoonstelling is een
speelse ontdekkingsreis door de moderne tijd, die de bezoeker
uitnodigt om op een frisse manier na te denken over de wereld
waarin we leven en de geschiedenis waaruit ze voortkomt. Kom les
geven in zelf gekozen thema's rond de markante momenten in de
geschiedenis: 1848, 1989, maar ook de wereld van nu. En laat
zien welke onderwerpen van belang zijn voor je leerlingen, maar
ook voor het museum en onze bezoekers. Neem ons mee in jouw
verhalen en die van je leerlingen.
Wil je mede-curator worden van onze tentoonstelling? Stuur dan
een mail naar: Loes Janssen,
lgj.janssen@vanabbemuseum.nl
Meer informatie over de tentoonstelling
Vesalius
2014 is niet alleen
het jaar waarin we het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in
1914 herdenken, maar ook het jaar van Vesalius (31 december 1514
– Zakynthos (Griekenland), 15 oktober 1564). De ‘vader van de
moderne anatomie’ werd 500 jaar geleden geboren als Andries van
Wesel. Op Histoforum een
bespreking van de roman over Vesalius van Joris Tulkens.
Collegedag Geheime diensten en spionage van Historisch Nieuwsblad en Geschiedeniswerkplaats.
In het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam
organiseert Historisch Nieuwsblad voor de vijfde keer dit jaar
een Collegedag en wel op
24 oktober van 09.00-17.00 uur.
De dag
bestaat uit vijf colleges. Hoogleraar inlichtingen- en
veiligheidsstudies Bob de Graaff begint de dag met een
historisch overzicht van de opkomst van inlichtingenorganisaties
tot nu. Historicus Constant Hijzen vervolgt met een college over
de institutionalisering van inlichtingendiensten in de eerste
helft van de twintigste eeuw. Ruslandkenner Ben de Jong laat
vervolgens zien hoe de KGB te werk ging tijdens de Koude Oorlog.
Hoogleraar conflict en veiligheid Beatrice de Graaf besluit de
dag met een lezing over terrorisme, de Stasi en de bestrijding
van spionage. Aansluitend maakt u onder leiding van
methodedidacticus Tom van der Geugten van Geschiedeniswerkplaats
de colleges direct toepasbaar voor uw lessen.
Meld u nu aan en betaal slechts € 24,95! Als niet-abonnee van
het Historisch Nieuwsblad betaalt u € 89,95 voor het deelnemen
aan een Collegedag. Als abonnee betaalt u € 69,95. Als exclusief
partner van de collegedagen kunnen wij de eerste 50 docenten die
zich hier inschrijven kaarten aanbieden voor slechts € 24,95.
Daarna betaalt u als geschiedenisdocent € 49,95 als u zich via
Geschiedeniswerkplaats aanmeldt.
Didactiekconferentie
De jaarlijkse didactiekconferentie van VGN 31 oktober en 1
november in Vught. Twee conferentiedagen boordevol interessante
workshops, een uitgebreide leermiddelenmarkt en prikkelende
lezingen. En uiteraard meer dan genoeg tijd om ervaringen uit te
wisselen, nader kennis te maken en nieuwe contacten op te doen.
Kortom, leerzaam, inspirerend en nog erg gezellig ook!
Workshops; een greep uit het aanbod: - Relevantie in de
geschiedenisles’ door Arie Wilschut, - 'Geschiedenis en
Minecraft-lego over lesgeven aan de onderbouw’ door Esther
Koops, - ‘Historische Context Duitsland’ door Tom Sas, -‘Strips
in de geschiedenisles’ door Ger Jan Onrust, - 'Scherven
workshop' - door Museum Het Valkhof in Nijmegen.
Leermiddelenmarkt: behalve de uitgevers brengen o.a. diverse
instanties als Pro Demos en de Anne Frankstichting u op ideeën.
Lezingen van Koen Henskens en Nelleke Noordervliet beloven
nieuwe inzichten.
Kosten: € 375 [voor leden €350] (inclusief: koffie/thee,
lunches, diner, overnachting, ontbijt en nascholingscertificaat)
U kunt zich
hier inschrijven. Het complete programma vindt u op
deze pagina.
Millo, historische kaarten
Hoe groot was het Romeinse Rijk? Wat hoorde bij de
Republiek der Nederlanden? En waar lag het front in de Eerste
Wereldoorlog? Voor de leraar geschiedenis is het handig als hij
landkaarten kan gebruiken om dit aan te wijzen. Lange tijd
hingen er in klaslokalen wandkaarten waarop de leraar met zijn
aanwijsstok steden, veldslagen, en grenzen kon aanwijzen.
De laatste jaren veroveren digi-en smartboard en de tablet
klaslokalen. Om leraren in het digitale tijdperk dezelfde
mogelijkheden te geven, is Millo ontwikkeld.
Millo is een interactieve historische atlas voor tablets,
digi- en smartborden. Millo bestaat uit historische kaarten die
gemaakt zijn aan de hand van de tien tijdvakken en de
bijbehorende kenmerkende aspecten. De kaarten bevatten ook
objecten die versleepbaar zijn en vaak met elkaar reageren. De
docent kan de stof uitleggen, waarna de leerlingen dit op het
bord (of op een pc/tablet) zelf kunnen uitproberen.
Millo is een online applicatie die draait op Internet Explorer
(vanaf versie 9), Chrome en Firefox.
Vieze liedjes uit de 17e en 18e eeuw
Deze maand verschijnt bij uitgeverij Vantilt een bijzonder boek
vol
vieze liedjes uit de zeventiende en achttiende eeuw. Hoewel
er al langere tijd veel aandacht is voor de cultuur en economie
in de Lage Landen in deze periode, bleef de erotische cultuur
onderbelicht. Met Vieze liedjes wordt dit hiaat gedicht.
Middeleeuwse ontdekkingen
Op deze website worden kort tien ontdekkingen in de middeleeuwen beschreven die de wereld veranderden.
Het smalste huis van Dordrecht
Slenterend door de binnenstad van Dordrecht, na een bezoek aan
het prachtige museum aldaar, kwam ik voorbij het huisje
links op de
foto. Ik kreeg het gevoel dat het zich, tegen beter in, zo snal
mogelijk probeerde te maken om tussen twee andere grote
panden door de weg te bereiken. Ga eens even aan de kant lijkt
het te zeggen en het had bijna de weg bereikt toen het voor
eeuwig klem kwam te zitten. Volgens een opschrift werd het huis
aan de Voorstraat 265 daarmee het smalste huis van Dordrecht. Op
zoek naar meer informatie op mijn mobiele telefoon kwam ik er al
snel achter dat dit predikaat betwist wordt.
Lees verder
Nascholing Holocaust
Op zaterdag 4 oktober nodigt het Niod u uit voor een gratis
bijscholing, waarin den zgn. Spielberg-tapes worden
geïntroduceerd, en aan u praktische handvatten worden aangeboden
om eigen lessen samen te stellen.
Een bijeenkomst voor docenten, om kennis te maken met de
mogelijkheden van deze unieke vorm van Oral History en om
gezamenlijk de mogelijkheden af te tasten voor gebruik in de
lespraktijk. Maak kennis met verschillende digitale
mogelijkheden om een les samen te stellen met persoonlijke
herinneringen aan het verlies van familieleden en vrienden, maar
ook aan het vooroorlogse (joodse) leven in Nederland en over hoe
overlevenden na de verschrikkingen verder gingen.
Tijdens de bijscholing krijgt U toegang tot een besloten
community, een introductie op diverse uitgewerkte thema’s, en
een lesvoorbeeld, en tevens de mogelijkheid om direct met het
materiaal aan de slag te gaan. Na afloop kunt U via de community
ook thuis met de interviews verder werken.
De bijscholing wordt verzorgd door Kori Street, Director of
Education van de USC Shoah Foundation en Maria van Haperen,
educatie specialist van het NIOD.
Van 11.00 – 15.30 uur. U kunt zich aanmelden via
aanmelden@niod.nl o.v.v. 4 oktober bijscholing. Maximaal aantal
deelnemers 20. Alle deelnemers ontvangen per mail een bericht
van bevestiging. Hen wordt geadviseerd om een laptop mee te
nemen.
Aanmelden is mogelijk tot en met 30 september.
Mythes over de middeleeuwen
'We leven niet meer in de middeleeuwen', hoe vaak
hoor je een dergelijke opmerking niet. Over geen periode in de
geschiedenis bestaat waarschijnlijk zo'n verkeerd beeld als over
de middeleeuwen. Op
deze pagina worden 15 mythes ontzenuwd.
Shortlist Libris Geschiedenis Prijs 2014 bekend
De shortlist met vijf genomineerden voor de Libris Geschiedenis
Prijs 2014 is vandaag bekendgemaakt in de Volkskrant en op
www.librisgeschiedenisprijs.nl .
Genomineerd zijn:
Bas von Benda-Beckmann: De Velser Affaire. Een omstreden
oorlogsgeschiedenis (Uitgeverij Boom)
Hans Daalder en Jelle Gaemers: Premier en elder statesman.
Willem Drees 1886-1988. De jaren 1948-1988 (Uitgeverij Balans)
Sandra Langereis: De woordenaar. Christoffel Plantijn, ’s
werelds grootste drukker en uitgever (1520-1589) (Uitgeverij
Balans)
Dik van der Meulen: Koning Willem III. 1817-1890 (Uitgeverij
Boom)
Annejet van der Zijl: Gerard Heineken. De man, de stad en het
bier (Uitgeverij Querido | Uitgeverij Bas Lubberhuizen)
Met stille trom. F. Springer en het einde van Nieuw-Guinea
Het Indisch Herinneringscentrum en Museum Bronbeek presenteren
van 4 oktober 2014 t/m 15 januari 2015 de tentoonstelling ‘Met
stille trom. F. Springer en het einde van Nieuw Guinea’.
In 1962 nam Nederland noodgedwongen afscheid van Nieuw-Guinea.
De tentoonstelling ‘Met stille trom. F. Springer en het einde
van Nieuw-Guinea’ gaat over Carel Jan Schneider (1932-2011), die
als Controleur bij het Binnenlands Bestuur met de Papoea’s
werkte in dit ‘laatste stukje tropisch Nederland in de Pacific’.
Onder het pseudoniem F. Springer schreef Schneider verhalen die
sterk geïnspireerd zijn door zijn ervaringen op dit immense
eiland.
In de expositie zijn (bewegende) beelden, voorwerpen en
documenten uit Schneiders privé-collectie te zien. De
tentoonstelling neemt de bezoeker mee naar de Baliemvallei, een
geïsoleerd gebied in het centrale bergland van Nieuw-Guinea,
waar Schneider twee jaar met zijn gezin woonde. Centraal staan
het leven en werk van bestuursambtenaar Schneider en zijn
contacten met de plaatselijke Papoea’s, de Dani, in de laatste
jaren van het Nederlands bestuur in de vallei. Samensteller van
de tentoonstelling is Liesbeth Dolk, de biografe van F.
Springer.
Carel Jan Schneider moest in 1962 terugkeren naar Nederland,
maar de Papoea’s en hun land bleven in zijn hart. Kort na zijn
thuiskomst schreef hij binnen enkele weken Met stille trom, een
neerslag van zijn ervaringen als Controleur Baliem. Op zijn
verzoek werd deze roman toen niet uitgegeven. Vlak voor zijn
dood bewerkte Schneider de proeven met nieuw enthousiasme. In
2012 werd Met Stille Trom, een journaal door Querido
uitgebracht. Waarom het boek in 1962 niet verscheen, en in 2012
wèl, onthult Schneider zelf in zijn Voorwoord bij deze postuum
gepubliceerde roman. Samen met zijn andere verhalen over
Nieuw-Guinea vormt dit boek een leidraad bij de tentoonstelling.
W.O.I
First World War, the story of a global conflict is een hald
uur durende documentaire in zeven episodes met een overzicht van
de Eerste Wereldoorlog, wel in het Engels, met eventueel Duitse
ondertitels.
Apocalyps World War I
100 jaar na de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog verschijnt
Apocalypse World War 1, de duurste en meest complete
documentaire ooit gemaakt over de Eerste Wereldoorlog. Deze
documentaire op vijf disks is o.a.
te koop bij Bol.com.
Miljoenen foto's
Op
Flickr staat Internet Archive Book Images, een collectie van miljoenen historische foto's
die u in uw presentaties kunt gebruiken.
Teacher Gaga over history on YouYube
Op YouTube hebben leraren van Hawaii Amy Burvall and Herb Mahelona hun geschiedenislessen verpakt in muziek video's die in heel Amerika steeds populairder worden.
Digitale les bij de strip ‘Nieuwe Vrienden’ daagt leerlingen uit tot nadenken
Hoe ontstaan nieuwe vriendschappen en wat doe je als iemand
wordt buitengesloten? Voor klas 1 en 2 van het voortgezet
onderwijs, en voor groep 8 van het basisonderwijs is er nu een
digitale les bij de educatieve strip ‘Nieuwe Vrienden’. Via
animatiefilmpjes en discussievragen verkennen leerlingen de
thema’s identiteit, vriendschap, vooroordelen en discriminatie.
Wat gebeurt er? Wat vinden leerlingen hiervan? En: wat kunnen ze
zelf doen tegen vooroordelen en discriminatie?
Meer over Nieuwe Vrienden op de Docentenportal
Column Nieuwe Vrienden
Naar de digitale les VO:
Naar de digitale les PO
De Docentenportal van de Anne Frank Stichting
De Anne Frank Stichting biedt
didactische tips en flexibel
inzetbaar lesmateriaal met concrete werkvormen voor met name PO
en VO. Natuurlijk rond Anne Frank en de Tweede Wereldoorlog,
maar ook rond gevoelig liggende onderwerpen als vooroordelen,
beeldvorming en antisemitisme.
Wij ontwikkelen ons lesmateriaal op basis van onderzoek en in
samenwerking met docenten, en testen het uitvoerig op scholen.
Zo komen we tot stimulerende en bewezen succesvolle educatieve
producten, waar leerlingen graag mee werken.
Naast ons lesmateriaal bieden we ook ondersteuning, bijvoorbeeld
handvatten voor het reageren op antisemitische uitingen de klas.
Hiernaast staan we altijd open voor vragen en suggesties uit het
veld.
De nieuwste toevoegingen aan de website vindt u altijd in dit overzicht.
Actuele historische nieuwsberichten vindt u bij elkaar in de rubriek nieuws van Histoforum
Een overzicht van alle nieuwsbrieven sinds 2002 vindt u in het nieuwsbrieven archief.