Oproep: Vragenlijstonderzoek onder leerlingen examenklassen

Vorig jaar werden leerlingen uit examenklassen van pilotscholen door SLO bevraagd over hun ervaringen met het nieuwe centraal examen. Dit jaar wordt dit onderzoek in april herhaald onder leerlingen van examenklassen van alle scholen. Het gaat om een schriftelijk onderzoek dat ongeveer 20 minuten in beslag neemt.  Deelnemende scholen krijgen de vragenlijst in leerlingenaantallen toegestuurd, die zij voor verwerking terug kunnen sturen naar SLO. De scholen ontvangen naast een totaaloverzicht ook de afzonderlijke resultaten van hun eigen school.

Heeft u belangstelling, dan kunt u een mailtje sturen onder opgave van havo en/of vwo en het aantal leerlingen per afdeling naar a.vanderkaap@slo.nl

Crash Course filmpjes Nederlands ondertiteld/vertaald

Dankzij de collega's van het Mondriaan college kunt u nu een groot aantal Crash Course filmpjes bekijken met Nederlandse ondertitels/vertaling .

De Kim Utopie: unieke inkijk in gesloten Noord-Korea

Van 3 april 2015 t/m 30 augustis 2015 loopt in het Drents Museum in Assen de tentoonstelling De Kim Utopie – Schilderkunst uit Noord-Korea. 

Nieuwe reizende tentoonstelling ‘Laat me mezelf zijn’ – Het levensverhaal van Anne Frank

De nieuwe reizende tentoonstelling ‘Laat me mezelf zijn – Het levensverhaal van Anne Frank’ beleeft zijn Nederlandse primeur. Gisteravond was de opening in De Dierense Sjoel in Dieren. De tentoonstelling toont het levensverhaal van Anne Frank in de context van de tijd waarin zij leefde en heeft daarnaast vijf educatieve modules die ingaan op de hedendaagse betekenis van de geschiedenis van Anne Frank en op het begrip identiteit. Scholieren van het Rhedens College zijn opgeleid tot gids om medescholieren door de tentoonstelling rond te leiden. In totaal zullen 1100 scholieren de tentoonstelling de komende weken gaan zien. Voor de inwoners van Dieren is er een open dag gepland.
De Anne Frank-tentoonstellingen beginnen altijd met historische modules, het vertellen van de persoonlijke geschiedenis van Anne Frank en de andere onderduikers van het Achterhuis, tegen de achtergrond van de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging. De nieuwe tentoonstelling richt zich ook op het begrip identiteit, waarbij zes jongeren hun persoonlijke verhaal doen. De titel van de tentoonstelling is ontleend aan een citaat van Annes dagboek, gedateerd 11 april 1944: "Ik weet wat ik wil, heb een doel, heb een mening, heb een geloof en een liefde. Laat me mezelf zijn, dan ben ik tevreden.” Op diezelfde dag schreef ze ook: "Eens zal deze verschrikkelijke oorlog toch wel aflopen, eens zullen wij toch weer mensen en niet alleen Joden zijn!".

The Salient - W.O.I

'Ook bij een tweede en derde visie blijft The Salient de meest beklijvende van alle documentaires over de Eerste Wereldoorlog'. Dat is de mening van historicus Jos Martens over deze documentaire.

Oproep: Onderzoek RUG onder leraren

Voor een onderzoek vanuit de Lerarenopleiding geschiedenis van de Rijksuniversiteit Groningen naar de behandeling van niet-westerse geschiedenis in de geschiedenislessen willen we vragen aan zoveel mogelijk geschiedenisdocenten om deze vragenlijst in te vullen. Het kost maximaal 10 minuten van je tijd en je doet ons een zeer groot plezier! Zouden jullie de vragenlijst ook kunnen verspreiden onder andere collega's? Alvast onze hartelijke dank!

Museumdocenten brengen Rijksmuseum van Oudheden naar de klas

Voor een onvergetelijke, activerende les Geschiedenis of Klassieke Talen komen de ervaren museumdocenten van het Rijksmuseum van Oudheden nu ook langs op school. Gewapend met lesmateriaal en replica’s van sprekende voorwerpen uit de museumcollectie geven ze in klaslokaal, aula of gymzaal een prikkelende les aan één of meerdere groepen tegelijk. Een museumles in de klas kan gaan over alle mogelijke onderwerpen die raken aan de museumcollectie, van de ijstijd tot Herodotos. Een overzicht van de bestaande lessen staat op www.rmo.nl/museumdocentindeklasvo  Op verzoek verzorgen de museumdocenten een les op maat.

Met ‘Museumdocent in de klas’ wil het Rijksmuseum van Oudheden een verrassende en activerende aanvulling bieden op de reguliere lessen Geschiedenis en Klassieke Talen, bijvoorbeeld als introductie of aanvulling op een tijdvak, als onderdeel van een projectweek of ter voorbereiding van de Rome-reis. Daarnaast zijn de lessen een goed alternatief voor een museumbezoek in de periode 10 mei t/m december 2015, wanneer het museum vanwege een verbouwing tijdelijk is gesloten, en voor scholen die niet naar Leiden kunnen komen.

Voor alle leerjaren bestaan er museumlessen over o.a. het oude Egypte, Nederland in de Prehistorie/Romeinse tijd/Middeleeuwen, en over zelf een tentoonstelling maken. Daarnaast zijn er voor de onderbouw lessen over de ijstijd (vmbo), het oude Griekenland (havo/vwo) en een kennismaking met de Oudheid (gymnasium). Voor de bovenbouw havo/vwo zijn er lessen over de kenmerkende aspecten van de vier tijdvakken ‘Jagers en boeren’, ‘Grieken en Romeinen’, ‘Monniken en ridders’ en ‘Steden en staten’. De les ‘Herodotos en Egypte’ voor de bovenbouw van het gymnasium gaat over bronnengebruik en -kritiek.

‘Museumdocent in de klas’
Te boeken: maandag t/m vrijdag
Kosten: €75 per lesuur (minimaal twee lesuren), plus een reisvergoeding
Reserveren via de Servicedesk van het museum, 071-5 163 163 tijdens kantooruren

The Abolitionists

NPO Doc zendt sinds zondag 22 februari de documentaire The Abolitionists (PBS, Verenigde Staten, 2013) uit. Dit docudrama laat zien hoe vanaf de jaren dertig van de negentiende eeuw een aantal Amerikanen de weg voorbereidden voor afschaffing van de slavernij in de VS. The Abolitionists kreeg veel lof in de Amerikaanse pers. The New York Times prees de serie onder andere omdat deze laat zien dat veranderingen als deze decennia duren en dat de rol van Lincoln doorgaans overschat wordt. The Washington Post noemde The Abolitionists een ‘must-see'.

Deze documentaire is ook te zien op YouTube:

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Digitaal schatgraven bij de KB

Ewoud Sanders heeft zijn zoekgids uit 2014 over ‘digitaal schatgraven’ bij de KB herschreven en opnieuw uitgebreid. De 2015-versie bevat nog meer informatie over het zoeken via Delpher, dat eind vorig jaar grondig is herzien. Het boekje is een toegankelijke gids door verschillende webdiensten van de KB met aansprekende voorbeelden.

Digitaal geschiedenislokaal biedt historische bronnen voor onderwijs

In Tilburg, Nijmegen en Haarlem is een nieuw fenomeen gelanceerd: het digitale geschiedenislokaal. Speciaal voor het onderwijs is per stad een website ontwikkeld met lokale historische bronnen, zoals foto’s, filmpjes, affiches en documenten. De historische bronnen op geschiedenislokaal023.nl  (Haarlem), geschiedenislokaal024.nl (Nijmegen) en geschiedenislokaal013.nl (Tilburg) zijn afkomstig uit lokale archief- en erfgoedinstellingen.
Geschiedenislokaal.nl is een landelijk platform met lokale invulling. De digitale bronnenbank, ontwikkeld door ab-c media in samenwerking met de archieven in Tilburg en Haarlem, is bedoeld om historische bronnen toegankelijk te maken voor het onderwijs. Deze sites bieden docenten en leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs de bronnen voor een historische les, werkstuk, spreekbeurt of presentatie. De inhoud is thematisch gegroepeerd. Thema's zijn voorzien van tijdlijnen, toen/nu foto's, historische en hedendaagse kaarten en fotoalbums. 
Digitale nieuwsbrief
Het Netwerk Geschiedenisonderwijs Nijmegen (een samenwerkingsverband tussen geschiedenisdocenten en Nijmeegse erfgoedinstellingen waaronder het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis en het Regionaal Archief) heeft de komst van geschiedenislokaal024.nl aangegrepen voor de lancering van een nieuwe digitale nieuwsbrief. De nieuwsbrief voorziet docenten van al het relevante en actuele nieuws uit en over het Nijmeegse erfgoedveld.  Nieuwsgierigen kunnen zich aanmelden voor de nieuwsbrief door een mailtje te sturen naar hetarchief@nijmegen.nl.

Events Visualization

Op de website Events Visualization kun je eenvoudig allerlei historische gebeurtenissen op een wereldkaart plaatsen.

De Nederlandsche Bank toont zeldzame Romeinse muntschat in Rijksmuseum van Oudheden

Vanaf 17 februari is in het Rijksmuseum van Oudheden een zeldzame Romeinse muntschat te bewonderen. Het gaat om 162 zilveren Romeinse munten uit 196-249 na Chr., die in 2014 zijn gevonden in de omgeving van Buren (Gelderland). Dat was destijds het noordelijke grensgebied van het Romeinse rijk. De munten zijn onlangs door De Nederlandsche Bank aangekocht voor de Nationale Numismatische Collectie, en zijn in Leiden te zien tot en met 29 maart.
Twee amateurarcheologen vonden de zilveren denarii en antoniniani in de modder van een uitgebaggerde sloot bij het dorpje Buren. De oudste munt in de schat is er een van keizer Septimius Severus, geslagen tussen 196 en 198 na Chr. Het meest recente exemplaar is gemaakt in 248-249 na Chr., tijdens de regering van keizer Philippus I. Waarschijnlijk zijn de munten kort daarna in de bodem terechtgekomen. Gezamenlijk vertegenwoordigden ze ongeveer twee maandlonen van een Romeinse soldaat.

Slag bij Waterloo

Dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat de slag bij Waterloo plaatsvond. Logisch dus dat er op veel websites aandacht aan wordt besteed, bijvoorbeeld op deze Engelstalige website.

Webarchive

Het wil nog wel eens gebeuren dat je ooit een artikel op internet hebt gelzen dat je ineens niet meer kunt terugvinden of dat een website opeens is verdwenen. Met Webarchive kun je veel van deze verdwenen informatie weer zichtbaar maken.

Nascholingsconferentie Hogeschool Utrecht

Op vrijdag 10 april 2015 organiseert de Hogeschool Utrecht in samenwerking met het NIOD en de Anne Frank Stichting een nascholingsconferentie voor docenten geschiedenis uit het voortgezet onderwijs. Het thema van deze dag is ‘Holocaust en andere genociden’. In de ochtend komen historici aan het woord zoals dr. B. E. van der Boom (Universiteit Leiden) en prof. dr. J.Houwink Ten Cate (NIOD/Universiteit van Amsterdam). In het middaggedeelte worden workshops en presentaties gehouden door docenten van de Hogeschool Utrecht, medewerkers van het NIOD en de Anne Frank Stichting. Hierbij wordt onder andere stilgestaan bij de vraag hoe om te gaan met ethische en didactische dilemma’s in het lesgeven over de Holocaust en andere genociden.
Kosten: €75,- (lunch, certificaat en cursusmateriaal inbegrepen).
Programma en inschrijving (tot 1 april 20156): http://www.cursussen.hu.nl/Centra/Centrum-Archimedes.aspx . Voor vragen: D.J. van der Veen (dirk.vanderveen@hu.nl) en R. Claassen (rien.claassen@hu.nl).

Mooie quote

Minds are like parachutes, they only function when open (Thomas Dewar, 1864-1930).

Boat people

Prachtige prent van de Australische journalist en tekenaar Reuben Brand, die prima te gebruiken is in de klas. Op Histoforum staat een eerste suggestie voor vragen over deze prent. Ik hou me echter zeer aanbevolen voor betere suggesties of aanvullende vragen.

De nieuwste toevoegingen aan de website vindt u altijd in dit overzicht. Actuele historische nieuwsberichten vindt u bij elkaar in de rubriek nieuws van Histoforum
Een overzicht van alle nieuwsbrieven sinds 2002 vindt u in het nieuwsbrieven archief.