Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 2 november 10.00-17.00 uur:  Dag van de geschiedenisdidactiek in Groningen-

-  3 november Nascholingsdag desinformatie

-  23 november eerste bijeenkomst PLG "Mijn brein kraakt" 

2024

- 7 maart 2024 (vanaf 16.30 uur): De perfecte toetsvraag (in samenwerking met CITO)

- 10 april 2024 VMBO-Conferentie
- 18 april 2024 (vanaf 16.30 uur): Een middagje ouderwets luisteren (voor docenten én leerlingen)
- 7 juni 2024 (vanaf 11.30 uur): Migratie en filmdidactiek in EYE Amsterdam
 - 14-21 september 2024 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen in Oost-Polen, waaronder Sobibor, Belzec en Treblinka (voor docenten 295 euro).

Achtergrond van het Israëlisch-Palestijns conflict. Een samenvatting: Van Balfour tot Hamas

De gruwelijke oorlog tussen Israël en Hamas die in oktober 2023 uitbrak heeft een voorgeschiedenis van meer dan een eeuw. Deze longread geeft een overzicht van de geschiedenis en de belangrijkste ontwikkelingen van het Israëlisch-Palestijns conflict.
Lees deze longread van oud-collega Jan van Oudheusden  

Hoe is het conflict tussen Israëliërs en Palestijnen ontstaan?

Het conflict tussen Israël en Palestina duurt voort. In de afgelopen maand vielen belangrijke islamitische, joodse en christelijke feestdagen samen, wat de spanningen opnieuw verhoogt. Maar hoe is het conflict eigenlijk ontstaan? Midden-oosten deskundige Maurits Berger (Universiteit Leiden) neemt je mee op reis door de geschiedenis van het gebied.  

Birth of a state

Birth of a state is een Engelstalige documentaire van 50 minuten op YouTube over het ontstaan van de staat Israel.

PLG Kritisch brongebruik

Hoe kunnen we onze leerlingen kritischer laten nadenken over de betrouwbaarheid van historische bronnen? Die vraag staat centraal in de PLG "Mijn brein kraakt" van het vaknetwerk geschiedenis van Alfagammapartners. In vier bijeenkomsten praten we je bij over de nieuwste vakdidactische inzichten over deze vaardigheid, ga je zelf lessen ontwerpen en volg je workshops bronnen zoeken in Delpher en het geven van schrijfinstructie bij het werken met historische vaardigheden. We komen vier keer bijeen op de UvA op een donderdag (van 16.30 tot 19.30 uur, inclusief maaltijd). De eerste bijeenkomst van deze (gratis) PLG is op 23 november, dus meld je snel aan via deze link  

Oudheidkunde is een wetenschap

De vaste lezers van de blog Mainzer Beobachter van Jona Lendering weten het: Hij heeft een boek geschreven over zijn vakgebied. Het heet Oudheidkunde is een wetenschap en hij behandelt daarin achtereenvolgens de gedeelde grondslag van archeologie & geschiedenis & de meer literaire benaderingen; de dagelijkse perspectiefwisselingen en datavergaring; de innovaties; en de wijze waarop het vak (almaar niet) in het nieuws komt.
0p donderdag 30 november is er, aan het einde van de middag,  n.a.v. Oudheidkunde is een wetenschap een bijeenkomst is in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Rens Bod, de auteur van onder meer Waarom ben ik hier?, en Jona vertellen over het belang van de geesteswetenschappen. Voor degenen die niet in Zuid-Holland wonen, is er een livestream. U kunt zich hier aanmelden.


Communisme en bloedwraak in de wonderschone Albanese bergen

The Albanian Virgin is de nieuwste film van de Albanese filmregisseur Bujar Alimani (1969). Hij is een belangrijke vertegenwoordiger van de Albanese eenentwintigste-eeuwse cinema. Voor zijn eerdere films, waaronder Amistia (2011) en Delegacioni (2018), verkreeg hij veel internationale lof. Beide films spelen zich af omstreeks of na de val van het communisme in Albanië in het begin van de jaren negentig. Zijn nieuwe film speelt zich daarentegen af ten tijde van de hoogtijdagen van de communistische volksrepubliek van dictator Enver Hoxha.
Lees de bespreking van Kevin Prenger op Historiek. 

Wankele sokkels. Omstreden monumenten in de openbare ruimte

We hebben als commissie Omstreden Monumenten twee jaar intensief samengewerkt en veel discussies gevoerd. Het rapport - een ongevraagd advies aan de staatssecretaris van Cultuur - dat we nu bespreken is het
resultaat van de inbreng en verschillende expertise van deze commissie.
Lees de toelichting van Maria Grever op het adviesrapport.  

Was Willem van Oranje een terroristenleider?

Een lezing van Maarten Prak van een klein kwartier voor de Universiteit van Nederland. 

Martin Bossenbroek wint Libris Geschiedenis Prijs

Martin Bossenbroek ontvangt de Libris Geschiedenis Prijs met zijn boek De Zanzibardriehoek: Een slavernijgeschiedenis 1860-1900. Dat maakte Juryvoorzitter Kathleen Ferrier deze zondagmiddag bekend in het Amsterdamse cultuurhuis de Brakke Grond.

Gratis lesmateriaal bij satirische strip over het VOC-verleden

Eind november verschijnt De legende van Vleermuisvechter, de Nederlandstalige versie van het eerste deel van de Indonesische avonturenserie Legenda Sawung Kampret (1990-2009). Het is een satirisch stripverhaal dat zich afspeelt op Java in het begin van de 17e eeuw toen de VOC onder leiding van gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen haar macht in en om de kleine kolonie Batavia begon uit te breiden. Voor lezers zal het verrassend zijn hoe dit stukje Nederlandse overzeese geschiedenis vanuit Indonesisch perspectief wordt verteld. In hun strijd tegen de Nederlanders lijken de Indonesische helden van het verhaal, Vleermuisvechter en Na'ief, op de Gallische striphelden Asterix en Obelix in hun strijd tegen de Romeinen. In het stripalbum volgt na de vertaalde strip een speciaal geschreven Dossier met achtergrondinformatie over de stripmaker Dwi Koendoro, het Nederlandse en Indonesische perspectief op het vroege VOC-verleden, de feiten tussen de verzinsels in de strip, de humor en de vertaling en de plaats van de strip in het Indische immateriële erfgoed. Met deze uitgave willen de
samenstellers de belangstelling in Nederland voor het Indonesische perspectief op het verleden vergroten onder verschillende generaties.
Bij de strip is lesmateriaal gemaakt in twee versies: voor het po (groepen 7 en 8) en voor het vo (klassen 1 en 2).

Dit bestaat uit opdrachten bij enkele bladzijden uit de strip, een handleiding en een antwoordmodel. Het lesmateriaal kan gratis worden besteld op www.delegendevanvleermuisvechter.nl  Op deze website kan ook het album worden besteld.

Wacht met googelen

Maakt het uit of je een vraag eerst zelf probeert te beantwoorden, of dat je het antwoord meteen googelt? Onderzoekers zochten het uit.
Lees het artikel van Paul Kirschner 

De Zonnekoning bracht Frankrijk de nacht

Zijn uitbundige feesten en zijn grootse paleis maakten de Zonnekoning tot de alleenheerser over de goede smaak. Maar hij wilde zich ook militair laten gelden. Lodewijks ambities brachten Frankrijk aan de rand van de afgrond.
Lees het artikel van Luc Panhuysen met materiaal dat je kunt gebruiken in een  les over het absoliutisme op de website van het Historisch Nieuwsblad.

Historische bronnen

Op de website van de VGN vindt u een rubriek met honderden historische bronnen van allerlei aard. Wat dit bestand aantrekkelijk maakt is dat je op allerlei criteria kunt filteren. Handig voor het maken van lesmateriaal en/of toetsvragen. 

KNAW: laat iedereen meepraten over omstreden monumenten

Om gedoe over monumenten te voorkomen, moeten gemeenten in gesprek gaan met alle belanghebbenden. Dat stelt een commissie van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in een rapport. Ook moet er een uitgebreidere registratie van alle monumenten in Nederland komen, zodat beleidsmakers zich inhoudelijk kunnen voorbereiden op eventuele moeilijke discussies.
Lees verder

Een onderwijzers-vacature in ... 1775

Via Wim Daniëls kwam ik op het spoor van een krantenartikeltje dat op 3 mei 1941 verscheen in het Sneeker Nieuws blad en zes dagen later in het socialistische Het Volk. De laatste krant meldde dat men het bericht gelezen had in ‘een van onze onderwijsbladen’.


Deze oproep om te solliciteren op de functie van hoofdonderwijzer stamt uit een kroniek uit 1775 en hoort thuis in de categorie ‘Kom daar nu nog eens om’ of ‘Vroeger was alles beter’.

De functie-eisen liegen er dan ook niet om:


‘Wie heeft lust schoolhoofd te worden in X. Hij moet goed Latijn, Grieks en Hebreeuws verstaan, ook een beetje Frans en Italiaans. In de Christelijke leer, rekenen, schrijven, tekenen, geschiedenis en aardrijkskunde moet hij een meester zijn.’


Van een acht-urige werkdag was uiteraard geen sprake:


‘Hij behoeft slechts twaalf uur per dag les te geven en heeft bovendien gelegenheid er met privaatlessen nog wat bij te verdienen.’


Het geld was ook in die jaren blijkbaar blijkbaar nogal schaars, want, zo gaat de advertentie verder:


‘Daar men door hem een organist wil uitsparen, zal het aanbeveling verdienen, als hij orgel en goed viool speelt en op de toren klaroen kan blazen.’


Ook een studie theologie en een voltooide opleiding aan het conservatorium is zeer gewenst:


‘Den geestelijke helpt hij nu en dan in de prediking en bij de' catechisatie. Daar hij de dienst moet leiden bij begrafenissen, moet hij voor het uitzingen van de doden over een goede en omvangrijke stem beschikken.‘


 

Zijn beloning is aan de karige kant, honderd gulden in geld. Ook het tractement van predikanten hield meestal niet over. De predikanten hielden er om die reden vaak nog een, kleine, boerderij op na en de gevraagde hoofdonderwijzer kon rekenen op:


‘enige naturalia, vrije woning, zes ellen moestuin en een mestvaalt voor het huis.’


Status had je in die tijd als hoofdonderwijzer nog wel:


‘In rang staat hij direct onder den burgemeester.’


Echt bijzonder is dat men het liefst een vrijgezelle kandidaat had en vooral de redenen waarom werkt op de lachspieren:


‘Het zou dezen magistraat welgevallig zijn, indien de nieuwe meester ongehuwd was. De voorganger in het ambt heelt namelijk een zeer huiselijke en godvruchtige weduwe nagelaten. Ze is weliswaar een goede vijftiger, maar nog flink en kan nog lang leven.’

Recensie

- Milete. Bakermat van de wetenschap
Hans Dijkhuis, Milete. Bakermat van de wetenschap. Uitgeverij Noordboek, Gorredijk, sept. 2023. Paperback, 198 pagina’s. ISBN 978-94-647-1093-9; € 22,90.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.