Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

5Jaargang 13, nummer 253 juli 2024 

 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 20 september 2024. Verschillende workshops in Utrecht

- 1 oktober 2024 Bijeenkomst ‘Bronnen in de klas’

- 18 oktober 2024 Verschillende workshops in Utrecht

- 18 oktober, 15.00-17.00 uur: Vakbijeenkomst Amsterdam Museum Vrouwen van Amsterdam: een ode

- 7 november 2024 Dag van de Geschiedenisdidactiek

-14 en 15 november, VGN-didactiekconferentie   

- 28 november, 16.30-19.30 uur: Vakbijeenkomst over curriculum en vakvernieuwing geschiedenis (ism SLO)

- 26-32 januari 2025 Educatieve reis naar Polen.

Het Grote Geschiedeniswerkvormenboek

Begin juni is bij uitgeverij Van Gorcum Educatief 'Het Grote Geschiedeniswerkvormenboek' verschenen. Hierin staan 100 activerende werkvormen voor de geschiedenisles voor de doelgroep van 10 tot 15 jaar. In twaalf overzichtelijke hoofdstukken hebben lerarenopleiders en docenten geschiedenis Daan van Leeuwen, Koen Henskens, Owen Lammertink, Pieter Mannak en Yolande Potjer bekende en onbekende werkvormen verzameld die allen aanzetten tot werken en denken over de geschiedenis. Iedere werkvorm wordt onder andere geduid met een 'wat', 'hoe', 'waarom', 'hoe te differentiëren', 'indicatie van de taxonomie van Bloom' en twee voorbeelden bij het bestaande en het komende curriculum; een voor het PO en een voor het VO. Zo biedt het boek een aanvulling op uw repertoire van werkvormen. Want geschiedenis moet je doen! Bestel het boek via de uitgeverij of de grotere online boekhandels.  

Nascholingen najaar in Utrecht

Voor dit najaar biedt de Universiteit Utrecht nieuwe workshops aan:

20 september:
- (09.30 – 13.30) Staatinrichting & activerende didactiek (vmbo) met Jeroen Koch en Robert Kortus
- (09.30 – 13.30) Het Britse Rijk: bronnen, beelden en kaarten (havo) met Jaap Verheul en Mike Tuithof
- (13.30 – 17.00) Steden en Burgers (vwo + geïnteresseerden in de middeleeuwen) met Maarten Prak en Martin Averdijk

18 oktober:
- (09.30 – 13.00) Taalgericht geschiedenisonderwijs: begrijpend lezen met Hanneke Tuithof en Ronald Veenstra
- (09.30 – 13.00) Oost-Duitsland in beeld met Krijn Thijs en Mike Tuithof
- (13.30 – 17.00) GeneratieveAI in het onderwijs met Pim Renou en Pieter Mannak
- (13.30 – 17.00) Taalgericht geschiedenisonderwijs in de bovenbouw met Hanneke Tuithof en Ronald Veenstra

 

Meer informatie 

Dag van de Geschiedenisdidactiek

Op 7 november 2024 organiseren NHL Stende, de RUG en Hogeschool Windesheim in Leeuwarden de Dag van de Geschiedenisdidactiek. Uitgebreide informatie vindt u op deze website.    

Save the date - 1 oktober kick-off bijeenkomst ‘Bronnen in de klas’

Op de website van de Vereniging van Docenten in Geschiedenis en Staatsinrichting in Nederland (VGN) staat een verscheidenheid aan bronnen die je als docent direct kunt inzetten in de les. De komende drie schooljaren zal deze bronnendatabase enorm uitbreiden door een unieke samenwerking tussen archieven, musea, erfgoedinstellingen en scholen uit het PO, VO en MBO. Culturele instellingen duiken de komende jaren in hun archieven om bronnen te selecteren en die bruikbaar te maken voor het onderwijs. Deze bronnen worden op vgnkleio.nl/bronnen geplaatst, inspirerende werkvormen en lesideeën komen op vgnkleio.nl/lessen.
Om dit feestelijk te vieren organiseren we op dinsdag 1 oktober een Kick-off Bijeenkomst in het Nationaal Archief in Den Haag. Op deze dag laten verschillende instellingen zien wat voor bronnen ze in huis hebben en hoe je deze kunt inzetten in de klas. Het volledige programma zal na de zomervakantie bekend worden. Deelnemende docenten kunnen een deskundigheidsverklaring ontvangen. 

Vrijdag 18 oktober, 15.00-17.00 uur: Vakbijeenkomst Amsterdam Museum Vrouwen van Amsterdam: een ode

Breng samen met het Amsterdam Museum een ode aan vrouwen van Amsterdam! In dit project schrijven Amsterdammers brieven aan vrouwen uit de stad (hedendaags dan wel historisch), om zo een levend corpus op te bouwen van verhalen uit de geschiedenis. Deze brieven komen in de collectie van het Amsterdam Museum, en in december opent een tentoonstelling met een selectie van de verhalen. In de bijeenkomst gaan we aan de slag met het educatief materiaal rond dit project om zo ook de brieven van onze Amsterdamse leerlingen een plek te geven.
Meer informatie en inschrijven (deelname gratis)

Donderdag 28 november, 16.30-19.30 uur: Vakbijeenkomst over curriculum en vakvernieuwing geschiedenis (ism SLO)

Het vak is volop in ontwikkeling, onderbouw en bovenbouw. In deze bijeenkomst gaan we met Frederik Oorschot van SLO aan de slag rond de vernieuwde kerndoelen voor de onderbouw die in november worden gepresenteerd en kijken we van daaruit ook naar de vakvernieuwing van de bovenbouw. Wat betekenen beide vernieuwingen voor de dagelijkse praktijk? Ook wisselen we ervaringen en materialen uit om de vernieuwingen een plek te geven in ons onderwijs.

 Meer informatie en inschrijven (deelname gratis)

Het graf van Alexander de Grote

'Zo nu en dan krijg je een uitnodiging', schrift Jona Lenderng,  'om iets leuks te komen doen en zo nu en dan blijkt dat nóg leuker dan je verwachtte. Vorige maand kreeg ik een telefoontje van de mensen van BNR, of ik zin had een podcast te maken over de speurtocht naar het graf van Alexander de Grote. U voelt al aankomen dat die podcast inmiddels klaar is en inderdaad ga ik u straks een linkje geven. Maar eerst iets anders.'
Lees verder

Intelligent Accountability (Intelligente verantwoording)

'Een vraag die mij al lang bezighoudt', zegt collega Erik Ex, is:' Hoe kunnen we aan de ene kant leraren beter maken, terwijl ze specialisten zijn in hun vak en ze zelf hun leerlingen het beste kennen? Moeten we dan maar zeggen: laat de leraar zijn gang gaan, want we kunnen niet weten wat werkt? Maar wat als het duidelijk helemaal mis gaat in een klas? Wat als een leraar methoden blijven gebruiken die geen uitwerking lijken te hebben?'
In dit korte artikel bespreekt Erik het boek Intelligent Accountability, van David Didau (2020), waarin Didau het concept 'intelligente verantwoording' presenteert. 

De villa’s van Romeins Limburg

Romeins Limburg: het zal niet het eerste zijn waaraan je denkt bij het Romeinse Rijk. Het behoorde echter wel degelijk tot het wereldrijk. Het zuidelijke deel van Nederlands Limburg was rijk geworden door de productie van graan, waar in de wijde regio vraag naar was. Zuid-Limburg kende de hoogste concentratie landhuizen in Nederland. De tentoonstelling “Romeinse villa’s in Limburg”, momenteel te zien in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, brengt die landhuizen en de mensen die er woonden, weer tot leven met prachtige reconstructies en even interessante als mooie voorwerpen.
Lees het hele artikel van Laura van Zoonen op Mainzer Beobachter (hier het Engelstalige origineel)

 

In 2013 stond in het vwo-examen een vraag over de sarcofaag van Simpelweg. Op Histoforum heb ik deze vraag destijds besproken.

Hartelijk dank voor deze zeer interessante vraag en geweldig om te lezen dat de sarcofaag van de Dame van Simpelveld is ingezet bij een VWO-examen.  

Informatie over duizenden Staatse militairen online toegankelijk gemaakt

Sinds kort is een aanzienlijk deel van de zogeheten Staten van Oorlog digitaal in te zien via de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC). Het archief is een belangrijke bron voor onderzoekers die op zoek zijn naar informatie over militairen die tussen 1595-1795 in het leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden dienden.
Lees verder

Duizenden topgrafische prenten en tekeningen digitaal beschikbaar

The topographical collection of Bodel Nijenhuis is one of the largest collections of topographic prints and drawings, containing circa 10,000 prints and 1,500 drawings of topography of the Netherlands. The collection of foreign topographic prints and drawings, consisting of circa 13,000 prints and over 100 drawings, has not yet been digitised.
The emphasis is on topography of cities, including city profiles and images and plans of churches, town halls, city gates, bridges and other buildings. Leiden and Amsterdam are the strongest represented. The collection also includes prints and drawings of villages, monasteries, castles, country houses and estates, as well as history prints and images of archaeological finds, hydraulic works, funerary monuments and landscapes.  

Het nieuwe kabinet is een zegen voor het geschiedenisonderwijs

Een artikel van Tim van Gerven, universitair hoofddocent negentiende-eeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Tromsø.

Nieuwe geschiedenisboeken

'Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek staan veel voorpublicaties en worden zoveell mogelijk titels, besproken, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom is er de rubriek ‘signalementen’. Hier staat wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.'

Recensies

  • - Niemandsland. Een reis door de Syriëregio
    Willem Staes (2023). Niemandsland. Een reis door de Syriëregio. Uitgeverij Ertsberg, Antwerpen, oktober 2023. Paperback, 279 pagina’s, kaarten. ISBN 978-94-647-5030-0; € 27,50

  • - Op gevoel. Een wielerleven

  • Tom Dumoulin en Nando Boers. Op gevoel. Een wielerleven. Uitgeverij Thomas Rap, Amsterdam/Standaard, Antwerpen, juni 2024. Paperback , 253 pagina’s, foto’s, 21 x 13 cm. ISBN 978-94-004-1080-0; € 23,99.

  • - Nieuwe recensies van historische boeken en historische romans zijn toegevoegd aan de pagina van Robert Duthoy, specialist oude geschiedenis.


    • Laatste toevoegingen op Histoforum

      De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.