Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 13, nummer 264, februari I 2025 

 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

-

- 11 februari 2025 Masterclass Burgerschsvorming geschiedenis

- 12 februari 2025 Landelijke studiedag Holocausteducatie

- 20 februari 2025 Dag van het geschiedenisonderwijs. in Mechelen (Vlaanderen)

-  6 t/m 16 maart Week van de Klassieken

- 14 maart 2025 VGN Congres

-  28 maart: Studiedag MenM Universiteit Utrecht en Toetsrevolutie

- 11 april: Studiedag Basisvaardigheden Geschiedenis

- 13-20 september 2025 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen Belzec, Treblinka en Sobibor. 

 

Negende Nationale Geschiedenisonderwijscongres

Op vrijdag 14 maart 2025 organiseren VGN, de Vereniging van docenten in geschiedenis en staatsinrichting in Nederland, en de afdeling geschiedenis van de Erasmus School of History, Culture & Communication (EUR), het Negende Nationale Geschiedenisonderwijscongres. Dit congres staat in het teken van het thema “Rampen in de Geschiedenis”.
Rampen hebben door de eeuwen heen een enorme impact gehad op samenlevingen, culturen en het verloop van de geschiedenis. Verwoestende natuurrampen zoals aardbevingen en overstromingen en door de mens veroorzaakte catastrofes zoals industriële rampen hebben diepe sporen nagelaten in de collectieve herinnering en hebben de loop van de geschiedenis bepaald. Tijdens dit congres zullen we onderzoeken hoe deze ingrijpende gebeurtenissen hebben bijgedragen aan de vorming van lokale en nationale identiteiten, hoe samenlevingen reageren op crises en hoe veerkracht en innovatie vaak uit noodzaak worden geboren.
Op het congres zullen we deze vragen centraal stellen in lezingen en workshops. We gaan ons verdiepen in de oorzaken en gevolgen van historische rampen, verschillende perspectieven en interpretaties vergelijken en reflecteren op de rol van toeval en menselijk handelen in de geschiedenis. We verkennen nieuwe benaderingen voor het onderwijzen van deze gebeurtenissen, met aandacht voor innovatieve werkvormen en het gebruik van bronnen in de les. 

Nascholingsbijeenkomsten UvA//VU Amsterdam

1. Lesgeven over het koloniaal verleden (vrijdag 7 maart, 10.00-15.00 uur)
Deze bijeenkomst vindt plaats in het Rijksmuseum. Centraal staat de vraag hoe je kunstwerken en voorwerpen in het museum en erfgoed in de omgeving van de eigen school kunt gebruiken om lessen te ontwerpen, waarin je heden en verleden verbindt en er aandacht is voor multiperspectiviteit. Er zijn lezingen van experts (Valika Smeulders van het Rijksmuseum en Carla van Boxtel van de UvA) en workshops (deels "op zaal”). Meer informatie en opgeven kan via deze link op de site van het Rijksmuseum (in tegenstelling tot onze andere bijeenkomsten zijn er aan deze dag wel kosten verbonden: 90 euro):

2. Het verleden in de omgeving van de school: digitaal en analoog (donderdag 10 april, 16.30-19.30 uur)
Het verleden is overal om je heen! Naar het verleden op zoek in de directe omgeving van de school is een beproefde methode om het verleden concreet en relevant te maken voor leerlingen.In deze bijeenkomst delen we verschillende mooie lesvoorbeelden, waarin aandacht is voor het werken met digitale bronnen maar ook met “ouderwetse” analoge bronnen. Prof.dr. Julia Noordegraaf (UvA) geeft een lezing over haar onderzoek naar de creatieve stad Amsterdam aan de hand van digitale historische data. Janneke de Lange van het Noord-Hollands Archief laat ons zien hoe je met leerlingen in een archief onderzoek kan doen naar de lokale geschiedenis. Uiteraard gaan we ook de slag met archiefstukken. Opgeven voor deze (gratis) bijeenkomst op de UvA kan via deze link:

3. Een tas vol lesmateriaal en aandacht voor taal bij geschiedenis (maandag 16 juni (16.00-18.00 uur)
Vind jij het ook zo jammer dat je leerlingen punten mislopen bij toets– en examenvragen, doordat het lezen van de vraag en bronnen lastig is of doordat ze niet goed weten hoe ze hun antwoord moeten opschrijven? Tijdens deze bijeenkomst bespreken we hoe je aandacht kunt hebben voor taalvaardigheid bij geschiedenis en wisselen we onderling lesmateriaal uit met goede voorbeelden.  

Was de Griekse godsdienst polytheïstisch?

Laat ik het maar meteen toegeven, zegt Gert M. Knepper, in zijn gastblog op Mainzer beobachter: de kop boven deze blog is gekozen om de aandacht te trekken. Als de wet van Betteridge hier van toepassing is, luidt het antwoord op de vraag immers “nee” – maar dat antwoord is dan wel in strijd met wat altijd over de Griekse godsdienst horen en lezen. In elk geval: al zal mijn conclusie straks toch misschien wat teleurstellen, ik hoop wel dat u nog even doorleest. Want die conclusie komt pas aan het eind.
Zeer boeiende blog over de godsdienst van de Grieken.

Conclaaf

Jos Martens bespreekt voor Histoforum de historische roman Conclaaf van Robert Harris. Amsterdam-Antwerpen; Uitg. Cargo, 2016, 320 blz. – ook als e-boek

Historiek

De vaste lezers van deze nieuwsbrief weten ondertussen wel dat ik graag een selectie maak van artikelen die verschijnen op Historiek. De enige criteria zijn of ik denk dat het handige artikelen zijn om snel je kennis even op te frissen of dat zij ingaan op een actuele kwestie. Deze keer een viertal artikelen:

De liquidatie van het Habsburgse Rijk

Het verdwijnen van het eeuwenoude rijk van de Habsburgers is wellicht de grootste breuk met het verleden die de Eerste Wereldoorlog op geografisch vlak heeft veroorzaakt.
Lees verder op Historiek

Groot privé-badhuis gevonden in Pompeii

In de oude Romeinse stad Pompeii hebben archeologen een van de grootste privé-badhuizen ooit ontdekt. Het vrijwel intacte badhuis maakte deel uit van een uitgebreide domus (privéwoning) in regio IX van de stad. De vondst is onlangs bekendgemaakt door het Archeologisch Park van Pompeii.
Lees verder op Historiek

Manifest Destiny: Amerika’s lotsbestemming is… expansie

In het jaar 1845 gebruikten de Amerikanen voor het eerst de term Manifest Destiny. Hiermee bedoelden ze dat het de vanzelfsprekende, door God bedoelde taak was van het Amerikaanse volk om bezit te nemen van het westen van het continent.
Lees verder op Historiek

Panamakanaal – Aanleg en geschiedenis en controverse over de Panamakanaalzone

Het Panamakanaal is een 81 kilometer lang kanaal in Panama dat de Atlantische Oceaan verbindt met de Grote of Stille Oceaan en een belangrijke rol speelt in de internationale scheepvaart.
Lees verder op Historiek

Waarschuwing: deze kast kan als schokkend worden ervaren

Het ongemak opgezocht
In 1872 kocht koning Willem III twee grote buffetkasten. Enkele jaren daarvoor had hij nog de wetten voor afschaffing van slavernij ondertekend, maar zijn nieuwe aankopen bevatten nog wel duidelijke sporen van kolonialisme en onderdrukking. Een van de kasten staat momenteel centraal in een kleine presentatie in Paleis het Loo waarbij verschillende perspectieven op het beladen object voorbij komen.

Misschien een mooi object om in de klas te bespreken.
Lees verder op Historiek

Recensies

- Joden en moslims aan zet. Joods-islamitische ontmoetingen vroeger en nu
Joachim Yeshaya (2023). Joden en moslims aan zet. Joods-islamitische ontmoetingen vroeger en nu. Uitgeverij Pelckmans, Kalmthout, 2023. Paperback, 158 pagina’s, 53 pagina’s bronteksten via QR-code
Foto’s, bibliografie. ISBN 978-94-633-7416-3; € 27.

- Jan Luiten van Zanden. De dochters van Lucy. De geschiedenis van de man-vrouwverhouding vanaf de eerste vrouw.

- Joas Wagenakers. Hamas. Palestins nationalisme en miliotant pragmatisme.

  •  

    • Laatste toevoegingen op Histoforum

      De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.