Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 13, nummer 269, april II 2025 

 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 7 mei 2025 Webinar Wereldgeschiedenis 20.00-21.00 uur.

16 juni 2025 Een tas vol lesmateriaal en aandacht voor taal bij geschiedenis (maandag 16 juni (16.00-18.00 uur)

- 13-20 september 2025 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen Belzec, Treblinka en Sobibor.  

Geschiedenisexamen 2025

Aankomende examens bevatten de kenmerkende aspecten als bijlage. Moeten leerlingen deze dan alsnog volledig uitschrijven, of is het voldoende om enkel de eerste twee en laatste twee woorden te noteren? Wat raden jullie je leerlingen aan? Deze vraag kwam ik tegen op Facebook. Een collega beantwoordde deze vraag als volgt:


'Wij hebben deze vraag aan de VGN en aan Cito gesteld en kregen hierop de volgende reactie (ik citeer het antwoord van Cito):
"Daar is idd een duidelijk antwoord op: ze moeten het KA opschrijven. Dat staat toch ook letterlijk in de aanwijzing: ‘Als bij een vraag één van de kenmerkende aspecten wordt gevraagd, moet je de tekst opschrijven of dat deel ervan dat relevant is voor de beantwoording van de vraag (er zijn kenmerkende aspecten die uit meerdere onderdelen bestaan)’.
Alleen een begin en eindwoord opschrijven:
a. is heel onduidelijk in het nakijken. En dan laten we nog buiten beschouwing wat er zou gebeuren als ze nummers zouden gaan opschrijven (en zich dan vergissen). Lln moeten ervoor zorgen dat het duidelijk is wat hun antwoord is.
b. zet de leerlingen ook niet op het goede spoor. Het opschrijven van het KA helpyt in de juiste 'mindset' te komen."
Conclusie: Eerste woorden en laatste woorden mag dus niet!
Het zou fijn zijn als de VGN en/of Cito hier nog een algemeen bericht over laat uitgaan om discussies te vermijden en meer duidelijkheid te geven. Want ondanks dat Cito vindt dat het heel duidelijk en logisch is hoor en lees ik deze vraag regelmatig voorbij komen.'  

Zie ook: https://bit.ly/43OZ4WT

Stap voor stap naar een juist antwoord (op examenvragen)!

Joost van Oort" ' Ik heb bijna alle opgaven van het eindexamen geschiedenis havo van vorig jaar uitgewerkt in video's. In iedere video neem ik leerlingen stap voor stap mee in mijn denkproces om zo tot het juiste gevraagde antwoord te komen.
Het begon als een werk uit frustratie over de vraagstelling en de manier waarop veel leerlingen ermee omgingen en het is heel waardevol gebleken tijdens de herkansingsperiode en in de loop van dit schooljaar.
Nu de schriftelijke eindexamens weer voor de deur staan breng ik de video's nogmaals onder de aandacht. Deel het vooral met je leerlingen. Zij zullen er zelf minder snel naar op zoek gaan (omdat ze niet weten dat de video's bestaan).

De filmpjes staan hier en deel deze vooral met je leerlingen!

Webinar: Teaching World History

Op woensdag 7 mei organiseert de commissie wereldgeschiedenis van 20.00-21.00 uur de online bijeenkomst ‘Teaching World History’. Hierin komen vragen aan bod zoals: Hoe breng je wereldgeschiedenis tot leven voor leerlingen? En hoe integreer je wereldgeschiedenis binnen een bestaand en overladen programma?

De webinar wordt gegeven door Nikki Magie, assistant professor aan de universiteit van Olivet in Michigan (VS). Nikki Magie is al jaren actief binnen de World History Association. Zij is redacteur van het tijdschrift World History Connected, bestuurslid voor World History Commons en auteur voor het beroemde World History Project.
Je kunt je hier opgaven (deelname is gratis).  

Leendert Overduin (W.O.II)

Ik was docent op het Jacobus College in Enschede ton er vanwege een fusie een nieuw naam voor de school werd gezocht. Iedereen kon een voorstel indienen. Ik overwoog de naam Leendert Overduin college in te sturen, maar deed het niet. De naam werd uiteindelijk het Bonhoeffer College. Een slechte naam? Zeker niet, maar er was al een school met die naam en, wat belangrijker is, Enschede had alle reden om Leendert Overduin met een schoolnaam te eren, juist met een schoolnaam. Hoe meer ik over hem las, hoe meer ik daarvan overtuigd raakte. Dominee Overduin was een bescheiden, zeer principiële man, die tijdens W.O.II nooit iets terugnam van zijn uitspraken, ook niet als hij door de Duitsers gevangen werd genomen. Hij redde veel joden het leven en net de oorlog was nog niet voorbij of hij kwam in het geweer om kinderen van NSB'ers bij te staan. Hij was een bescheiden man; het kostte me een uur zoeken op de Oosterbegraaplaats in Enschede om zijn kleine grafsteen te vinden.
 
Binnenkort verschijnt Leen, het boek over zijn leven van Willy Berends. Op de website leenoverduin.nl staat ook een documentaire over Leendert Overduin.

Soundtrack van de Koude Oorlog

Muziekkenner Leo Blokhuis maakt een spannende muzikale reis door de jaren van de Koude Oorlog. Vanuit een straaljagerhangar op Vliegbasis Soesterberg laat Leo met veelzeggende popsongs het sentiment in een gepolariseerde samenleving horen. Grote hits als 99 Luftballons, Nikita en Wind of Change komen voorbij. Ook Nederlandse bands als Doe Maar en Toontje Lager toonden zich maatschappijkritisch. Protestsongs als De Bom en Over de Muur behoren tot ons collectief geheugen. Leo wordt bijgestaan door muzikale alleskunners Ruben Hein en Ellen ten Damme.

Deze serie is terug te zien op NPO-Start.  

Stoomcursus Historische Context Het Britse Rijk

Waarom moeten we het over het Britse Rijk hebben? Van de muziekcultuur tot de parlementaire democratie, maar ook wereldwijde handelssystemen, het slavernijverleden en zelfs de internationale tijdszones: de nalatenschap van het Britse Rijk is gigantisch. In deze aflevering vertelt geschiedenisleraar Youri Nijboer je over de oorsprong en de blijvende invloed van het grootste wereldrijk uit de geschiedenis. Van het begin van de Europese overzeese expansie en de strijd tussen de Britten en de Spanjaarden, naar het ontstaan van de trans-Atlantische driehoekshandelde, de kolonisatie van Noord-Amerika tot het imperialisme in India en de enorme transformatie van de Britse samenleving en economie. Deze reeks bevat alles wat je moet weten

PPT Het ontstaan van Nederland in kaarten

De PowerPointPresentatie met kaarten over het ontstaan van Nederland is nu uitgebreid tot 24 kaarten. Handig om staatkundig geografische ontwikkelingen in ons land zichtbaar te maken in de klas.

Hoe voormalige vrouwelijke slaven hun plek opeisten in het Romeinse Rijk

In het recent verschenen boek Eindelijk vrij onderzoekt emeritus hoogleraar Oude Geschiedenis Emily Hemelrijk het lot van vrouwelijke vrijgelatenen in het Romeinse Rijk. Hoe kwamen vrouwen vrij uit slavernij, welke rol speelden zij hierna in de samenleving en hoe zagen tijdgenoten hen? In onderstaande Q&A geeft de auteur toelichting op haar onderzoek, de bronnen die zij gebruikte en vertelt ze over de verhalen die schuilgaan achter antieke grafinscripties.
Lees verder op Historiek

Het Marshallplan: het Amerikaanse economisch herstelplan voor Europa

Op 31 maart 1948 keurde het Amerikaanse Congres het Marshallplan goed, een ingrijpende economische hulpprogramma voor het naoorlogse Europa. Dit plan, officieel bekend als het European Recovery Program (ERP), had tot doel de verwoeste economieën van West-Europa te stabiliseren en tegelijkertijd het communisme in de regio te bestrijden. Het Marshallplan markeerde een keerpunt in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog en legde de basis voor de trans-Atlantische relaties.
lees verder op Historiek

Een andere kant van geschiedenis

Geruime tijd geleden vroeg Jona Lendering mij (=Alie van Arragon) om een stukje te schrijven over Turkse historische tv-series en films. Dat heeft lang geduurd, omdat ik telkens weer in de verleiding kwam te kijken hoe het ook al weer ging met een van mijn favoriete hoofdpersonen en/of acteurs. Maar nu is mijn verhaal er. Het is, met negentien aflevering, een lang verhaal geworden. Dat past: de series zijn ook lang.
Lees haar eerste column op Mainzer Beobachter

‘Kampbeul Van der Neut combineerde een liefdesleven met vreselijke wreedheden’

Journalist Rik Kuiper ontdekte per toeval brieven die een voormalige kampbewaker uit Kamp Amersfoort schreef aan zijn geliefde. Gefascineerd door dit bronnenmateriaal ging hij op zoek naar het verhaal van deze Willem van der Neut. ‘Ik wilde hem beschrijven als een soort jeugdvriend of oude buurjongen die ik van jongs af aan ken en langzaam zie ontsporen.’
Lees verder op de website van het Historisch Nieuwsblad

Sommige historici schrijven over de doden niets dan slechts

Mirjam Janssen is eindredacteur van Historisch Nieuwsblad. In deze column schrijft zij regelmatig over wat haar opvalt in de geschiedenis en de geschiedschrijving.
Lees haar column op de website van het Historisch Nieuwsblad 

Recensie

- Germania Inferior. Cartobibliografie van de zeventien provincies der Nederlanden 1548-1831

  • Hans Spikmans (2025). Germania Inferior. Cartobibliografie van de zeventien provincies der Nederlanden 1548-1831. Uitgever Hans Spikmans, Kessel (NL), 2025. Twee delen, XIII + 1.096 pagina’s, 410 landkaarten, prenten, bibliografie, registers. Grootformaat hardcover: 230 x 320 mm (geopend 460 x 320 mm). Genaaid gebonden, voorzien van leeslinten, omslag bedrukt met goudfolie. ISBN 978-90-903-8956-1; € 279,50.
    www.germania-inferior.nl

     

    • Laatste toevoegingen op Histoforum

      De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.