Lesmateriaal

Vincent van Gogh in Drenthe

Lesmateriaal voor het basisonderwijs

Vincent van Gogh in Hoogeveen

Hoogeveen, 11 september 1883

''
Zoëven ben ik hier aangekomen. Van de landstreek heb ik vanuit de trein mooie gedeelten gezien van de Veluwe. Doch tegen de tijd dat we in deze contreien aankwamen was het al donker. Zo weet ik er nog niets van. Ik zit nu in een grote gelagkamer, waar een vrouw zit aardappelen te schillen. Een dezer dagen wil ik met de schuit de gehele Hoogeveense Vaart afvaren, door de veenderijen dwars door de zuidoostelijke hoek van Drenthe heen. Noordwaarts van hier schijnt het prachtige heide te wezen tot Assen toe. Ik ben wel nieuwsgierig.'

Hoogeveen, ca. 15 september 1883

'Nu ik hier reeds enige dagen ben en er veel heb rondgelopen, kan ik u meer mededelen omtrent de streek waar ik ben aangeland. Ik voeg hierbij een krabbeltje naar mijn eerste geschilderde studie uit deze buurt, een hut op de heide. Een hut geheel uit plaggen en stokken slechts gemaakt....Om u een der vele dingen welke op mijn ontdekkingstochten mij iets nieuws te zien en te voelen gaven te noemen, zal ik u vertellen hoe men hier b.v. schuiten ziet, door mannen, vrouwen, kinderen, witte of zwarte paarden trokken getrokken, met turf geladen, midden in de hei, net als de Hollandse, bv. op de Rijswijkse trekweg. De heide is rijk, ik zag schaapskooien en herders die mooier waren dan de Brabantse. De ovens zijn min of meer als bij Th. Rousseau's four communal (gemeenschappelijke oven) staan in de tuinen onder oude appelbomen of tussen de selderij en kool. Bijenkorven ook op veel plaatsen.' 

 


Plaggenhutten, Vincent van Gogh, 1883.

 


Klik hier voor een schilderij van Van Gogh van een plaggenhut.


Hoogeveen, zondag 16 september 1883


'Waarde Theo,
Zoëven komt uw brief en weet ik dus dat de correspondentie geregeld gaat.
Ik schreef een paar dagen geleden nog een woordje om U een en ander van het land hier te vertellen. Mooi is het hier alles, waar men ook gaat. De heide is veel uitgestrekter dan de Brabantse bij Zundert of Etten althans, ietwat monotoon als het middag is en de zon schijnt overal, doch juist ook dat effect 't welk ik vruchteloos een paar maal reeds toch heb willen schilderen, zou ik niet willen missen. De zee is ook niet altijd pittoresk, maar ook die momenten en effecten moet men bekijken wil men in 't eigenlijke karakter zich niet bedriegen.

 


Vincent van Gogh - Plaggenhut (1883)

Naar Nieuw-Amsterdam


Nieuw-Amsterdam, ca 3 oktober 1883

Waarde Theo, 
'Ditmaal schrijf ik u heel uit de achterhoek v. Drenthe, waar ik gekomen ben na een eeuwig lange vaart in de trekschuit door de heide. Het land u te beschrijven zoals 't zou behoren gedaan te worden, zie ik geen kans toe, daar de woorden mij ontbreken, maar stel u voor de oecers van 't kanaal als mijlen en mijlen Michels (George Michel) of Th. Rousseau's bv., Van Goyens of Ph. de Konincks. Vlakke plannen of stroken, verschillend van kleur, die smaller & smaller worden naarmate ze de horizon naderen. Hier & daar geaccentueerd door een plaggen keet of kleine boerderij of een paar schrale berkjes, populieren, eiken - overal stapels turf en telkens vaart men schuiten met turf of lis uit de moerassen voorbij.'