home inleiding opdracht werkwijze bronnen beoordeling reflectie docent


Michiel Adriaenszoon de Ruyter
 

Bron 1
Bron 2
Bron 3
Bron 4
Bron 5
Bron 6
Bron 7
Bron 8
Bron 9

Boeken over De Ruyter

Er is in de loop der eeuwen veel over De Ruyter geschreven. Zeer veel auteurs deden daarbij origineel bronnenonderzoek maar baseerden zich op het werk van de Amsterdamse remonstrantse predikant Gerard Brandt 1687 'Het leven en bedrijf van den Heere Michiel de Ruyter'. Eerder al dichtte hij: 

Aenschouw den Heldt, der Staeten rechterhandt,
En redder van 't vervallen vaderlandt;
Die in ‚‚n jaer twee groote koningkrijken
Tot driemael toe de trotse vlag deedt strijken;
Het roer der vloot, den arm daer Godt door stree
Door hem
herleef de vrijheid en de vreˆ 

In 1906 kreeg de historicus Colenbrander het verzoek een nieuw werk over De Ruyter te schrijven. Hij zou daarbij worden geholpen door Luitenant-ter-zee baron Van Asbeck die de landhistoricus zou bijstaan met de noodzakelijke 'technisch-maritieme' en maritieme aanvullingen, met name waar het de beschrijving van zeeslagen betrof. Colenbrander slaagde er nooit in het werk af te maken. Van Asbeck schreef nog wel zo'n 1000 bladzijden over De Ruyter als zeetacticus. 

In de loop van de jaren twintig van de twintigste eeuw nam hoogleraar vaderlandse geschiedenis P.J. Blok het werk van Colenbrander over. Met name maritiem-historici waren echter teleurgesteld over het boek. Blok had de politieke betekenis van De Ruyter geschetst, maar niet beschreven door welke geniale manoeuvres deze de vijand telkenmale de loef had weten af te steken. 

In 1930 publiceerde maritiem-historicus Warnsinck als aanvulling op Bloks biografie een boek getiteld: 'Admiraal de Ruyter. De zeeslag op Schooneveld, juni 1673'. In het voorwoord schreef hij:

'Blik schetste den mensch De Ruyter; de Admiraal, de man die door zijn leiding in den strijd zoo herhaaldelijk de onze de zege deed behalen, bleef op den achtergrond. Blik deelde ons het feit van de victorie mede, hoe en waarom deze verkregen werd vertelde hij ons niet [...] De zee waarop De Ruyter voer en vocht, de wind die de zeilen van De Ruyters schepen deed bollen en waarvan geen beter dan hij gebruik wist te maken, de getijden die zoo dikwijls De Ruyters bewegingen neheerschten, de schepen, de fregatten, branders en galjoten die, geleid en bestuurd door De Ruyter vaak onze enige toeverlaat waren, dit alles was Blok vreemd. Zeeman was hij niet, en ... niemand besefte dat beter dan hijzelf.'

In 1996 schreef Ronald Prud'homme van Reine een gezaghebbende biografie over De Ruyter en het zal geen toeval zijn dat er in een 2007, bij de herdenking van de driehonderdste geboortedag van De Ruyter een, bijgewerkte, herdruk kwam. De Ruyter werd in dat jaar, volgens de tekst op de achterzijde van het boek herdacht als 'een van de belangrijkste figuren uit de Nederlandse geschiedenis, hét rolmodel voor Nederlandse ondernemersgeest en liberaal denken'. 'Prud'homme van Reine schetst de persoonlijkheid van de man', zo gaat de tekst verder. 'van de man die schuilgaat achter de reusachtige mythe die vrijwel onmiddellijk na zijn dood in de baai van Syracuse op 29 april 1676 ontstond'. 

Bron: Prud'homme van Reine, Ronald, Rechterhand van Nederland; biografie van Michiel Adriaenszoon de Ruyter, De Arbeiderspers, Amsterdam, 2007