Boeken over De Ruyter
Er is in de loop der eeuwen veel over De Ruyter
geschreven. Zeer veel auteurs deden daarbij origineel
bronnenonderzoek maar baseerden zich op het werk van de
Amsterdamse remonstrantse predikant Gerard Brandt 1687 'Het leven en bedrijf van den Heere Michiel de
Ruyter'. Eerder al
dichtte hij:
Aenschouw den Heldt, der Staeten rechterhandt,
En redder van 't vervallen vaderlandt;
Die in ‚‚n jaer twee groote koningkrijken
Tot driemael toe de trotse vlag deedt strijken;
Het roer der vloot, den arm daer Godt door stree
Door hem herleef de vrijheid en de
vreˆ
In 1906 kreeg de historicus Colenbrander het verzoek een
nieuw werk over De Ruyter te schrijven. Hij zou daarbij
worden geholpen door Luitenant-ter-zee baron Van Asbeck
die de landhistoricus zou bijstaan met de noodzakelijke
'technisch-maritieme' en maritieme aanvullingen, met
name waar het de beschrijving van zeeslagen betrof.
Colenbrander slaagde er nooit in het werk af te maken.
Van Asbeck schreef nog wel zo'n 1000 bladzijden over De
Ruyter als zeetacticus.
In de loop van de jaren twintig van de twintigste eeuw
nam hoogleraar vaderlandse geschiedenis P.J. Blok het
werk van Colenbrander over. Met name maritiem-historici
waren echter teleurgesteld over het boek. Blok had de
politieke betekenis van De Ruyter geschetst, maar niet
beschreven door welke geniale manoeuvres deze de vijand
telkenmale de loef had weten af te steken.
In 1930 publiceerde maritiem-historicus Warnsinck als
aanvulling op Bloks biografie een boek getiteld: 'Admiraal
de Ruyter. De zeeslag op Schooneveld, juni 1673'. In het
voorwoord schreef hij:
'Blik schetste den mensch De Ruyter; de Admiraal, de man
die door zijn leiding in den strijd zoo herhaaldelijk de
onze de zege deed behalen, bleef op den achtergrond.
Blik deelde ons het feit van de victorie mede, hoe en
waarom deze verkregen werd vertelde hij ons niet [...]
De zee waarop De Ruyter voer en vocht, de wind die de
zeilen van De Ruyters schepen deed bollen en waarvan
geen beter dan hij gebruik wist te maken, de getijden
die zoo dikwijls De Ruyters bewegingen neheerschten, de
schepen, de fregatten, branders en galjoten die, geleid
en bestuurd door De Ruyter vaak onze enige toeverlaat
waren, dit alles was Blok vreemd. Zeeman was hij niet,
en ... niemand besefte dat beter dan hijzelf.'
In 1996 schreef Ronald Prud'homme van Reine een
gezaghebbende biografie over De Ruyter en het zal geen
toeval zijn dat er in een 2007, bij de herdenking van de
driehonderdste geboortedag van De Ruyter een,
bijgewerkte, herdruk kwam. De Ruyter werd in dat jaar,
volgens de tekst op de achterzijde van het boek herdacht
als 'een van de belangrijkste figuren uit de Nederlandse
geschiedenis, hét rolmodel voor Nederlandse
ondernemersgeest en liberaal denken'. 'Prud'homme van
Reine schetst de persoonlijkheid van de man', zo gaat de
tekst verder. 'van de man die schuilgaat achter de
reusachtige mythe die vrijwel onmiddellijk na zijn dood
in de baai van Syracuse op 29 april 1676 ontstond'.
Bron: Prud'homme van Reine, Ronald,
Rechterhand van
Nederland; biografie van Michiel Adriaenszoon de Ruyter,
De Arbeiderspers, Amsterdam, 2007
|