Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 6, nummer 114, november 2017 II

 

Overzicht (na)scholingen e.d.

- Nascholingsconferentie Europa en de Islamitische wereld, 17 november 2017

- Docentendag Geschiedenis Noordhoff in Kasteel Woerden, 24 november 2017

- Examenconferentie geschiedenis Utrecht, 24 november 2017

- Vakinhoudelijke nascholing Duitsland in Amsterdam, 1 december 2017

Luther mythes

Het kan geen kwaad om in het Lutherjaar nog maar weer eens te wijzen op een aantal mythes over Maarten Luther.

De Bijbel in de volkstaal

In een artikel in de Volkskrant met als titel Stop met het herkauwen van clichés over de Reformatie: al vanaf 1400 werd de Bijbel in volkstaal gelezen  rekenen twee onderzoekers van de RUG (Sabrina Corbellini en Margriet Hoogvliet, af met de mythe dat gewone mensen voor de Reformatie de Bijbel niet lazen in de volkstaal.   

Hoe Julius Caesar de Germanen uitvond

Recent verscheen bij uitgeverij Balans het boek Duitsland in het kort, van de Britse germanist James Hawes (1960). In deze bondige geschiedenis geeft Hawes inzicht in het “meest bewonderde en gevreesde land van Europa”. Hoe is Pruisen ontstaan? Heeft Bismarck Duitsland verenigd of veroverd? Waar liggen de wortels van Hitlers Derde Rijk? Waarom ging dat ten onder en door welk wonder verrees uit de puinhopen een beter Duitsland? Zomaar enkele van de vragen die Hawes in zijn boek probeert te beantwoorden. Op Historiek  een boeiend fragment over Caesar en de Germanen.

Gratis lesmodule '70 jaar Marshallplan'

Dit jaar is het precies 70 jaar geleden dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken George C. Marshall zijn beroemde speech gaf die de start van het Europese Herstelprogramma – beter bekend als het Marshallplan - markeerde. Ter gelegenheid van dit herdenkingsjaar heeft de Atlantische Commissie een lesmodule opgesteld voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs.
De lesmodule sluit aan bij het onderdeel Koude Oorlog van het eindexamenprogramma Geschiedenis en biedt docenten de gelegenheid om in 1 à 2 lessen extra aandacht te besteden aan het Marshallplan. Zo staat de lesmodule stil bij de vragen wat het plan inhield, welke rol het Marshallplan speelde in de context van de Koude Oorlog en wat het plan betekende voor het Europese herstel en de Europese eenwording. Daarnaast zijn er online opdrachten voor zowel leerlingen uit de bovenbouw van het VMBO (GL+TL) als leerlingen uit de midden- en bovenbouw van het HAVO/VWO. Door middel van deze opdrachten worden leerlingen gestimuleerd om bronnen, cartoons en filmpjes te analyseren en na te denken over de betekenis van het Marshallplan toen en nu.
Docenten kunnen gratis exemplaren van de lesmodule bestellen via de website van de Atlantische Commissie. Er worden alleen administratie- (€ 10,-) en verzendkosten voor het pakket (€ 3,95 – € 6,95) in rekening gebracht.

Andermaal de Neanderthaler

In de Volkskrant stond recent een artikel over waarom de Neanderthaler uiteindelijk is uitgestorven. Volgens twee Stanford biologen was dat simpelweg omdat zij in de minderheid waren.   

Cuba Crisis

In december 2017 verschijnt van de hand van James G. Blight and Janet M. Lang hun zevende boek over de Cuba crisis "Dark Beyond Darkness: The Cuban Missile Crisis as History, Warning and Catalyst"  Vooruitlopend op het boek staat op The Nation alvast een artikel van hun hand: The Cuban Missile Crisis at 55: The bullshit, the truth… and Trump.  

Grootste blunders van de twintigste eeuw

Maarten van Rossem zet de, volgens hem, tien grootste blunders uit de twintigste eeuw op een rijtje. Misschien een aardig idee om ook de leerlingen, in groepjes vanwege de discussie, een top tien te laten maken.

Franse Revolutie

Voor wie veel tijd aan de Franse Revolutie kan en wil besteden is dit misschien wel een aardig overzichtsdocument. Wel Engelstalig.  

Tweede Kamer

Mooie interactieve website over de Tweede Kamer, bruikbaar voor maatschappijleer en staatsinrichting.

Russische Revolutie

De Oktoberrevolutie was een ordinaire staatsgreep is de titel van een artikel van Rob Hartmans op de website van het Historisch Nieuwsblad. De Russische Revolutie van 1917 verliep in twee fases. In februari maakte een spontane volksopstand een einde aan het regime van de tsaar. In oktober delfden de democratische krachten het onderspit tegen de bolsjewieken van Lenin en Trotski. Hun overwinning was niet het resultaat van de ‘ijzeren wetten’ van het marxisme, eerder van manipulatie en rücksichtslos opportunisme. 

We moeten de geschiedenis onder ogen zien

Een overweldigende meerderheid van de lezers van Historisch Nieuwsblad vindt niet dat standbeelden van omstreden historische helden verwijderd moeten worden. Ook zijn ze niet van mening dat straatnamen en andere verwijzingen naar historische figuren, die in verband worden gebracht met bijvoorbeeld genocide of slavernij, vervangen moeten worden. Wel vinden bijna evenveel lezers dat er meer aandacht moet komen voor ons koloniale verleden. Dat blijkt uit een enquête van Historisch Nieuwsblad waaraan bijna duizend lezers deelnamen. ‘Ook de donkere kanten van geschiedenis moeten zichtbaar blijven.’

Lees verder

Biesta over democratie

Vaak wordt gedacht dat de democratische waarden begrepen moeten worden als de waarden die door een meerderheid van het volk gekozen zijn als belangrijke waarden. Een consequentie van een dergelijke interpretatie is dat indien er in een democratische samenleving een meerderheid zou zijn die graag andere waarden zou willen, het erop lijkt dat de democratie zichzelf op democratische wijze zou kunnen opheffen. Als we kinderen opvoeden tot democratisch burger, over welk waarden hebben we het dan? En zijn die bespreekbaar? Hoogleraar Gert Biesta schreef een column: Democratie: waarde of mogelijkheidsvoorwaarde?  

Lezingen over China en Rusland

Jef Abbeel, oud-docent geschiedenis en Latijn publiceert op Histoforum geregeld recensies van boeken over, vooral, Rusland en China. Ook gefet hij op diverse plaatsen in België en in het Nederlandse Teteringen, lezingen over China of Rusland.  

Vak op een hoger niveau volgen

Wie vanaf 2018 een vak op een hoger niveau volgt, krijgt dat vermeld op zijn diploma.  

Docentendag Geschiedenis

Op 24 november a.s. organiseert Noordhoff Uitgevers een docentendag geschiedenis op kasteel Woerden. Plenaire spreker is Hans Goedkoop, waarna er verschillende workshops worden gegeven. 

 

De nieuwste toevoegingen aan de website vindt u altijd in dit overzicht. Actuele historische nieuwsberichten vindt u bij elkaar in de rubriek nieuws van Histoforum
Een overzicht van alle nieuwsbrieven sinds 2002 vindt u in het nieuwsbrieven archief.