Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 11, nummer 197, november 2021 II

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Conferentie formatief evalueren, 18 november in Domstad in Utrecht.

- Didactiekconferentie VGN, 18 en 19 november in Hulshorst.

- Nascholingswebinar Steden en Burgers, Verlichting, Duitsland en China, 20 januari 2022 

- Mini-symposium over historische vaardigheden in het geschiedenisonderwijs, 15 februari 2022 in Groningen

De moeilijkheidsgraad van je eigen se-toets geschiedenis bepalen

Het is niet eenvoudig om van te voren te bepalen hoe moeilijk een toets zal uitvallen. Dat geldt ook voor schoolexamentoetsen.
Met dit bestand (met inloggegevens van de examenvragen) krijgt u een indicatie van de moeilijkheidsgraad van vragen uit eerdere examens (eerste tijdvak).

Bij alle vragen uit het eerste tijdvak wordt vermeld uit welk examen de vraag afkomstig is en wat de p-waarde van de vraag is (voor het tweede tijdvak zijn de p-waardes niet beschikbaar). De p-waarde is een indicatie van de moeilijkheidsgraad. De p-waarde ligt tussen 0 en 100 en hoe hoger het getal des te beter is de vraag gemaakt.
In dit bestand zijn alle vragen (per periode en historische context) gesorteerd op p-waarde zodat u gemakkelijk een keuze kunt maken voor moeilijke of eenvoudige opgaven. Handig vooral voor toetsen in voorexamen jaren of voor een gezonde mix van als eenvoudig ervaren en lastige vragen. De scores verwijzen naar de betreffende vragen op internet en de links naar het juiste bestand.

Door de p-waardes te vermelden op de toets kan een leerling zijn eigen score vergelijken met de gemiddelde score van alle leerlingen in Nederland.

Digitale geletterdheid

Monitors Digitale Geletterdheid primair en voortgezet onderwijs 2021 geven aan dat structurele aandacht voor digitale geletterdheid in curriculum kan zorgen voor gelijke kansen. Van belastingaangifte doen en je beroep goed kunnen uitoefenen tot nepnieuws op sociale media herkennen: om mee te doen in de samenleving is digitale geletterdheid voor iedereen belangrijk. Toch scoren achterstandsleerlingen* aanzienlijk lager als het gaat om digitale geletterdheid. Leerkrachten geven de digitale geletterdheid van leerlingen op de basisschool gemiddeld een 6,0 en in het voortgezet onderwijs een 5,5 (op een schaal van 0 tot 10).

Lees verder 

Oorlogsbronnen

'Oorlogsbronnen.nl  is', zo lezen we op de website ,' het startpunt voor iedereen die meer wil weten over de Tweede Wereldoorlog in Nederland. De geschiedenis van de oorlog ligt verscholen in miljoenen originele foto’s, objecten, brieven, administraties, dagboeken, affiches, krantenberichten, filmbeelden, et cetera. Deze ‘stille getuigen’ zijn afkomstig uit de verspreide collecties van honderden archiefinstellingen, musea, herinneringscentra en bibliotheken in binnen- en buitenland. Op Oorlogsbronnen.nl wordt het beschikbare oorlogserfgoed van meer dan 250 organisaties aan elkaar gekoppeld rondom gebeurtenissen, plaatsen, personen en thema’s. Oorlogsbronnen.nl vormt zo een centrale online toegang tot originele bronnen, informatie en kennis over de Tweede Wereldoorlog.'  

10x meer geschiedenis: poster met verborgen wereldgeschiedenis

Vanuit welk perspectief bekijk jij de geschiedenis? Bewust of onbewust; iedereen neemt een perspectief in. In geschiedenislessen- en boeken is vaak veel aandacht voor de Nederlandse en Europese geschiedenis. Daarom ontwikkelde The Black Archives samen met verschillende organisaties en experts 10x Meer Geschiedenis, een aanvulling of alternatief op het heersende beeld op de bestaande tijdvakken. Een mooie gespreksstarter om ook de 'verborgen' geschiedenis te belichten en te leren over perspectief.

Op deze leskaart vind je informatie over de tijdvakkenposter en tips voor het gebruiken van de poster in de klas.
Lees verder 

Holocaustmonument

Collega Mark Hagenaars maakte een instructiefilmpje over het Holocaustmonument in Berlijn.

Africast

Africast is een podcast over cultuur, relaties en geschiedenis van het Afrikaanse continent. Op 8 november verscheen er een aflevering op de magie van het oude Egypte.

Stauffenberg

Onlangs verscheen er een nieuwe biografie over Stauffenberg, de man achter de beroemde, mislukte, aanslag op Hitler.  Jona Lendering die al eens blogte over deze aanslag, bespreekt dit nieuwe boek op zijn blog Mainzer Beobachter, een aaanrader, zeker voor wie geïnteresseerd is in de Oudheid..   

Handel en ambacht in de vroege Middeleeuwen

Handel en ambacht in de vroege Middeleeuwen is de titel van een artikel van de hand van Joost Eskes op Historiek naarv aanleiding van het boek Handelaren en ambachtsliesen van Luit van der Tuuk.

More noble than war - The Story of Football in Israel and Palestine -

Onder deze titel schreef  by Nicholas Blincoe een boek over de rol die voetbal speelt/speelde in het conflict tussen Israél en Palestina. By turns tragic and hopeful, the history of Israel and Palestine through the lens of the world's most popular sport. Football has never been shy of politics. This is especially true for Israel and Palestine. A sport introduced by Victorian churchmen swiftly became a vehicle for nationalism and pride. Under British military rule, Jewish and Palestinian teams competed in the same leagues, not only on the pitch, but in smoky committee rooms and street corners, as the two communities fought for control of the sport.

Meer informatie 

Toetsmateriaal

Op  Histoforum staat langzamerhand een zeer grote hoeveelheid toetsmateriaal (duizenden opdrachten), met dank aan collega's die toetsen hebben ingestuurd. Omdat gebleken is dat onbetrouwbare, buitenlandse, partijen op internet zich materiaal wederrechtelijk toeëigenen en commercieel gebruiken, heb ik het meeste toetsmateriaal achter de (bekende) iinloggegevens gegeplaatst die nog steeds voor docenten beschikbaar zijn.

Toets maken op basis van de moeilijkheidsgraad van vragen.

In een excel-bestand op Histoforum zijn alle vragen uit de eerste tijdvakken sinds 2006 (per periode en historische context) gesorteerd op p-waarde zodat u gemakkelijk een keuze kunt maken voor moeilijke of eenvoudige opgaven. Er is onderscheid gemaakt tussen havo- en vwo-vragen.   

Tijdsbeeld

Filmbeelden uit het eind van de negentiende en begin twintiogste eeuw laten ons, per defintie, een zwart-witte wereld zien. Om hun film er 'authentiek' uit te laten zien hebben ook regissseurs uit de tijd van de kleurenfilm er soms voor gekozen om in zwart-wit te filmen. Dat je de werkelijkheid daarmee geweld aandoet zie je als oude filmpjes worden ingekleurd en nog meer als ze ook 'op snelheid'worden gebracht. Zo krijg je een heel andere beeld van het strandleven in 1920 in Florida als je naar dit filmpje kijkt dan wanneer je naar het origineel kijkt. Ook vroger was de werled kleurrijk.

Leerlingen verbeelden het verleden: Een handreiking voor docenten.

“Leerlingen verbeelden het verleden. Een handreiking voor docenten” is een praktisch boekje gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Het gaat over de beelden die leerlingen in hun hoofd hebben van het verleden, hoe die beelden zichtbaar te maken zijn dmv verschillende soorten opdrachten en hoe de zichtbaar gemaakte beelden te gebruiken zijn in de geschiedenisles. De handreiking bevat een kort theoretisch deel over historische verbeelding en een praktisch deel met lesvoorbeelden en tips en trics bij teken-opdrachten.

Leerlingen verbeelden het verleden is geschreven voor docenten geschiedenis, maar het boekje is ook heel bruikbaar voor (de) andere (Mens- en maatschappij-) vakken en voor methodemakers en lerarenopleiders. De handreiking is uitgegeven door het Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en is als gratis download hier beschikbaar:    

Geschiedenisleraar van het jaar

Marco van Vemde, van het Linge College in Tiel is gekozen tot  beste geschiedenisleraar  van 2021.

Zie ook: deze website

Beeld bij je boek: Transkoloniale werken

Meer dan ooit ligt de focus in onze wereld op hoe wij met elkaar omgaan en hoe we naar elkaar kijken. Vanuit welk perspectief kijk je naar de geschiedenis en wordt het niet tijd om vanuit andere kanten naar onszelf en anderen te kijken?

Beeld en Geluid op school heeft boeken verzameld waarbij die 'andere kijk' en het 'andere verhaal' centraal staat. Ze vroeg aan een aantal schrijvers met transkoloniale roots hun top 5 te geven van boeken die absoluut gelezen moeten worden, die een noodzaak hebben. Dit resulteert in onderstaande lijst van must reads - ingeleid door de schrijvers. Met stip op één: Wij slaven van Suriname van Anton de Kom.

Beeld en Geluid op school zocht beeld bij deze boeken om leerlingen te helpen inzicht te krijgen bij een boek (zie ook de Kijklijst van Nesciolijst). De boeken die zeker geschikt zijn voor de leeslijst (bovenbouw havo/vwo) kregen de meeste aandacht. De andere pareltjes worden wat korter behandeld.

Work in progress
Deze lijst is nog niet
af. De redactie (Gepco de Jong - docent Nederlands, Karlijn Naaijkens - oud docent Nederlands en educatief medewerker bibliotheek, Rik Binnendijk, Amy Welten, Saskia de Vries - researchers Beeld en Geluid) blijft boeken toevoegen.

Dus ... kijk, bekijk en gebruik het in de klas. En denk met ons mee! Heb je zelf nog tips (titels én fragmenten uit de collectie) - geef het door via opschool@beeldengeluid.nl.

Blootgelegde kamer Pompeï toont leefomstandigheden slaven

Archeologen hebben bij opgravingen in Pompeï een kamer blootgelegd waar volgens hen tot slaaf gemaakten hebben geleefd. De kamer, die tevens dienstdeed als opslaghok, werd gevonden in de villa van Civita Giuliana, vlak buiten de muren van de oude Romeinse stad.
Lees verder

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.