Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 11, nummer 196, november 2021 I

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Conferentie TCHA, 2 en 3 november 2032, Nijmegen en online

- Nascholingswebinar Duitsland, Het Britse Rijk en Nederland, 11 november 2021

- Collegedag: Het raadsel van de middeleeeuwen, 12 november in Amsterdam

- Jaarcongres KNHG over wereldburgerschap, 12 november 2021 Den Haag.

- Conferentie formatief evalueren, 18 november in Domstad in Utrecht.

- Didactiekconferentie VGN, 18 en 19 november in Hulshorst.

- Nascholingswebinar Steden en Burgers, Verlichting, Duitsland en China, 20 januari 2022 

- Mini-symposium over historische vaardigheden in het geschiedenisonderwijs, 15 februari 2022 in Groningen

Examenvragen en hun p-waarde

Op Histoforum staat een excel-bestand met de p-waardes van de examenvragen sinds 2006 uit het eerste tijdvak. Deze zijn geordend van moeilijk naar eenvoudig zodat u snel een keuze kunt maken voor bijvoorbeeld een toets. Dit bestand is bijgwerkt tot en met het examen in 2021.  

Het Romeinse Rijk in infographics

Jef Abeel bespreekt voor Histoforum het boek Het Romeinse Rijk in infographics, een boek dat heel geschikt is om in de klas te gebruiken.  

Historische romans voor jongeren over de geschiedenis van koloniaal Suriname

Rihana Jamaludin schrijft jongerenromans over het koloniale verleden van Suriname. In 2009 verscheen van haar hand De zwarte lord, waarbij Gepco de Jong  in LessonUp lesmateriaal met beeldfragmenten heeft gemaakt.

Dit jaar verscheen Geheimen van het tuinhuis. Ook bij dit boek zijn lessen met beeldfragmenten gemaakt in LessonUp.

Op schoolreis naar Leuven

In discussies over het onderwijs komt ‘het buitenland’ regelmatig voorbij. Maar wat gebeurt er eigenlijk in het buitenlandse geschiedenisonderwijs? In deze PLG gaan we samen met Vlaamse collega’s op onderzoek naar hoe we het geschiedenisonderwijs in beide landen kunnen verbeteren.
Wat bereik je door deel te nemen aan deze PLG?
• Je gaat in gesprek met Vlaamse experts in de geschiedenisdidactiek
• Je werkt aan interculturele competenties door samen te werken met Vlaamse collega’s
• Je krijgt inzicht in hoe geschiedenis wordt onderwezen en getoetst in Vlaanderen
• Je wordt ondersteund in het maken van vakdidactische keuzes voor je geschiedenislessen
• Je kunt, samen met collega’s, reflecteren op gemaakte vakdidactische keuzes en jouw onderwijs hierop aanpassen
• Je deelt en ontwikkelt (internationale) materialen voor de lespraktijk


Meer informatie en aanmelden via: https://www.rug.nl/gmw/lerarenopleiding/professionalisering/geschiedenis/plg-geschiedenis . Wees er snel bij, want er is slechts plek voor 15 docenten.

Geschiedenisdocent van het jaar: Top 6 is bekend!

Deze zes toptalenten uit het voortgezet onderwijs zijn in het Rijksmuseum genomineerd voor de titel Geschiedenisdocent van het jaar. Een prijs die dit jaar voor de achtste keer wordt uitgereikt door de NTR, het Nationaal Archief en het Rijksmuseum. De winnaar van de titel Geschiedenisdocent 2021 wordt op zaterdag 13 november bekendgemaakt.

Leden van de vakjury, bezochten vijftien genomineerde docenten op hun school en woonden lessen bij. Dit leidde tot een shortlist van zes docenten. Uit deze shortlist wordt een top 3 samengesteld, waaruit de jury de beste Geschiedenisdocent van het jaar zal kiezen. De winnende docent zal een jaar lang de ambassadeur van het geschiedenisonderwijs zijn, neemt een lesvideo op én mag met de hele klas naar het Rijksmuseum. De top 3 wordt met hun leerlingen uitgenodigd in het Nationaal Archief in Den Haag. 

Libris Geschiedenis Prijs voor boek over Erasmus

Sandra Langereis heeft de Libris Geschiedenis Prijs 2021 gewonnen met haar biografie over de dwarsdenker Erasmus. Lees wat Nelleke Noordervliet over dit boek heeft te zeggen.

Hoe de ontdekking van Amerika leidde tot de grootste revolutie ooit

Voor het Historisch Nieuwsblad schreef  Bart Stol een artikel over Het Amerikaanse continent als spil in de globalisering. Duizenden jaren ontwikkelden Noord- en Zuid-Amerika zich gescheiden van de rest van de wereld. Maar na de ‘ontdekking’ van Amerika door Columbus ontstond een uitwisseling van mensen, planten en ziekten tussen de continenten. Het veranderde de wereld totaal..

Lees verder 

Evaluatie examen 2021

In de nieuwsbrief van de VGN staat een korte analyse van het havo- en vwo-examen van dit jaar. Er wordt nogal eens geklaagd over de taligheid van nhet geschiedenisexamen. Misschien doen we daar eens mee ophoiden. Ja geschiedenis is een talig vak en daar moeten we mee leren leven of misschien ook wel blij mee zijn.Misschien wel een reden om eens te gaan samenwerken met de collae Nederlands en/of extra aandacht te besteden aan vaktermen en aan de manier waraop leerlingen examenvragen aanpakken.
Dat vwo-leerlingen moeite hadden met het begrip admiraliteit, zoals in de nieuwsbrief wordt gesteld is, denk ik, niet de reden dat deze vraag een zeer lage p-waarde had, .34..Ik vermoed eerder dat deze vraag slecht gemaakt is omdat leerlingen zelf moeten bedenken dat marineschepen in de tweede helft van de zeventiende eeuw weleens ingezet kunnen zijn om de koopvaardijschepen te beschermen. Deze kennis behoort lijkt mij niet tot de oriëntatiekennis die van leerlingen verwacht mag worden. Zie mijn analyse met opmerkingen bij de vele (vooral op havo) vragen die slecht zijn gemaakt.

Examen 2022

Op maandag 16 mei 2022 worden de nieuwe contexten in het vwo-examen geëxamineerd. Het examen blijft chronologisch opgebouwd. Hierdoor zullen vragen over middeleeuwen en Burgers en Steden en vragen over China en Duitsland door elkaar heen staan. Op examenblad.nl vind je voorbeeldvragen die passen bij de nieuwe historische contexten.
Wil jij ook meer weten over de eindexamens en meedenken over de bespreking van de eindexamens? Meld je aan als lid van de havo-vwo commissie door te mailen naar de voorzitter Rogier Spanjers

Toetsvragen historische contexten

Op Geschiedenisdidactiek zijn sets met toetsvragen over de (nieuwe) historische contexten te koop. U kunt gratis enkele vragen bekijken om na te gaan of ze aan uw eisen voldoen.  

Toetsvragen over de tien tijdvakken

 Op Histoforum staat, zoals bekend, een schat aan toetsvragen. Onlangs kon ik een document van 142 pagina's met toetsvragen met vragen over de tien tijdvakken van een gepensioneerde collega toevoegen. U vindt het bestand, naast talloze andere bestanden, op Histoforum.  

Nederland en de slag om de afschaffing van de slavernij

De afschaffing van de slavernij laat zich tot een viertal factoren terugvoeren, aldus de historicus Dirk J. Tang in het mooie kleine boekje Met Hollandse bedaardheid. Hoe Nederland tussen 1800 en 1873 slavernij in de koloniën afschafte. Joost Eskesw schreef een artikel voor Historiek naar aanleiding van dit boek.

Chronologie ‘Brieven van en aan Hitler’

‘Mein Führer’, ‘Sehr verehrter Herr Reichskanzler’, ‘Hochgeehrter Herr Hitler’, zijn slechts enkele van de manieren waarop Duitsers tussen 1925 en 1945 brieven aan Adolf Hitler begonnen. En dat er veel brieven aan de Duitse rijkskanselier zijn gestuurd, blijkt wel uit de archieven van de NSDAP. Pasten de aan Hitler gestuurde brieven in 1925 nog in een enkele ordner, kwamen er in 1934 ruim 12.000 brieven binnen. Veel van deze brieven kregen geen reactie, maar enkele wel (al werden die niet door Hitler zelf geschreven).

De inhoud van deze brieven representeert de weemoed in Duitsland en de brieven kunnen gebruikt worden om het verloop van de opkomst van het rechts-extremisme, het aan de macht komen van Hitler en het begin van de Tweede Wereldoorlog in kaart te brengen. Met deze brieven is de werkvorm ‘Chronologie’ ontworpen.

De werkvorm is hier te vinden.

Propaganda en censuur in de Sovjet-Unie (1917-1991)

Ook op Historiek een overzichtsartikel van Uko Pruis over propaganda en censuur in de twintigste eeuw in de Sovjet-Unie. Handige voorbereiding voor een les over dit aspect van het communisme. 

Vikingen in Amerika in 1021

Een artikel in NRC over de komst van de Vikingen in Amerika in het jaar 1021 en waarom we dat zo precies weten. Ook in Trouw stond hierover een artikel.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.