Moeilijke vragen in het geschiedenisexamen 2021

Zoals wel vaker heb ik ook dit jaar gekeken of ik een verklaring kon vinden voor de slechte scores van bepaalde vragen. Voor het vwo viel het aantal slecht gemaakte vragen overigens wel mee, vier opdrachten hadden een p-waarde van onder de 50 (op een schaal van 0-100). Op havo lag dat aantal echter beduidend hoger. Maar liefst elf van de zevenentwintig vragen van het havo-examen van 2021 hadden een p-waarde van onder de 50 (op een schaal van 0-100), 40%

Mijn opmerkingen bij deze vragen staan in onderstaande twee documenten

* havo-examen 2021

* vwo-examen 2021

In dit document ga ik nader in op de vele factoren die maken dat een examenvraag al dan niet moeilijk is of zou kunnen zijn.  

Ik stel het zeer op prijs als collega's willen reageren op mijn analyses. Dat is zeker het geval als men het niet met mij eens is.

Is een vraag een havo of een vwo-vraag?

Voor wie zelf de proef op de som wil nemen heb ik een tweetal testen met twintig vragen verzameld met telkens de vraag: 'Gaat het om een havo-vraag of een vwo-vraag? 
Vervolgens is het mogelijk om van dezelfde vragen de moeilijkheidsgraad in te schatten. Mocht u de uitdaging aangaan, dan ben ik heel benieuwd naar uw resultaten.

Hardopdenkmethode
Wie zicht wil krijgen op hoe een leerling een examenvraag aanpakt zou kunnen overwegen eens bij een of enkele leerlingen te werken met de hardopdenkmethode. Deze methode kan veel informatie opleveren die je als docent kunt gebruiken om je leerlingen nog beter op het examen voor te bereiden.

De leerling krijgt een vraag uit het examen voorgelegd met de opdracht hardop te zeggen wat hij bij het beantwoorden van de vraag denkt. Begint hij met de vraag of juist de bron, welke woorden in bron of vraag leveren problemen op. Wordt duidelijk of de leerling de vraag begrijpt, enz.

Als een leerlinge stil blijft en/of lang zonder verbalisaties leest kun je hem stimuleren om hardop te blijven denken met steeds dezelfde aanwijzingen (zoals: “Blijf hardop denken!”, “Wat denk je nu?”).
Als de leerling klaar is met het beantwoorden van de vraag kun je het geheel nog eens met de leerling nabespreken, waarbij je bijvoorbeeld kunt vragen, waarom hij met de vraag of de bron is begonnen, of hij de opdracht begreep, of hij de strekking van de bron begreep en of hij moeite had om de relevante informatie uit de bron te halen, enz.

Als je na afloop de redeneringen van een leerling nog eens wilt terug luisteren is het handig de sessie op te nemen.