Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 12, nummer 238, november II 2023 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

23 november eerste bijeenkomst PLG "Mijn brein kraakt" 

- 7 december 2023 gratis webinar over aansluiting po- vo in het geschiedenisonderwijs

 

2024

- 7 maart 2024 (vanaf 16.30 uur): De perfecte toetsvraag (in samenwerking met CITO)

- 10 april 2024 VMBO-Conferentie
- 18 april 2024 (vanaf 16.30 uur): Een middagje ouderwets luisteren (voor docenten én leerlingen)
- 7 juni 2024 (vanaf 11.30 uur): Migratie en filmdidactiek in EYE Amsterdam
 - 14-21 september 2024 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen in Oost-Polen, waaronder Sobibor, Belzec en Treblinka (voor docenten 295 euro).

 


    ‘Vergeet de mythe van religie versus wetenschap’

    Geloof en wetenschap hebben altijd lijnrecht tegenover elkaar gestaan. Dat is een hardnekkig idee, en het klinkt nu opnieuw in het nieuwste boek van filosoof en journalist Rob Wijnberg. Maar het zit anders, leggen conservatoren van drie musea en wetenschapshistorici uit.
    Lees verder 

    Lezingen

    Oud-collega en recensent van o.a. Histoforum, Jef Abbeel, geeft in Vlaanderen geregeld lezingen over onderwerpen als China, Rusland en Oekraïne.
    Kijk hier voor een overzicht. 

    Contextualiseren

    De afgelopen periode hebben wij bij verschillende cursussen omtrent historisch redeneren aandacht besteed aan contextualiseren.  Om dit handzamer te maken voor studenten en leerlingen maakte Jens Lenders, lerarenopleider in Tilburg, het LOGI-schema gemaakt dat kan helpen om vragen te stellen over de achtergrond van de auteur van een bron of van een historische actor. Het schema is qua inhoud niet nieuw en gebaseerd op literatuur over contextualiseren, maar verwerkt in een handig te gebruiken hand-out voor leerlingen. 

    Loslaten toetsing wereldoriëntatie leidt tot verschraling

    Op 23 oktober verstuurde de VGN samen met KNHG, KNAG, NIBI en enkele hoogleraren vakdidactiek een brief naar de Vaste commissie voor OC&W over het verdwijnen van de Cito-eindtoets voor wereldoriëntatie in groep 8 van het basisonderwijs. Met de overgang van de eindtoets naar een doorstroomtoets, worden de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuuronderwijs niet meer landelijke getoetst. Als vak- en beroepsverenigingen vinden wij dit een groot gemis. Wij zijn van mening dat de kwaliteit van de wereldoriënterende vakken gebaat is bij landelijke toetsing en dat basisscholen hiervoor moeten kunnen kiezen.
    Lees de brief  

    Klimaatverandering leidde tot wereldwijde rampspoed

    Hongersnoden, epidemieën, bloedige revoluties en oorlogen die eeuwig leken te duren: zeventiende-eeuwers bleef weinig bespaard. Volgens de Britse historicus Geoffrey Parker was klimaatverandering de katalysator van deze wereldwijde rampspoed. In zijn boek Wereldcrisis laat hij zien hoe de ‘Kleine IJstijd’ Europese en Aziatische heersers tot wanhoop dreef. En wat wij daarvan kunnen leren.
    Lees het hele artikel op de website van het Historisch Nieuwsblad.

    Gratis Webinar over aansluiting po-vo in het geschiedenisonderwijs

    Op 7 december (19.00 - 20.30 uur) organiseren het KNHG en de VGN een gratis webinar over aansluiting po- vo in het geschiedenisonderwijs.  

    Hoe rook het bij opa en oma thuis?

    Wetenschappers vonden onderzoek naar geuren lange tijd onzinnig en minderwaardig. Maar inmiddels is het een nieuw historisch specialisme, zo blijkt uit NeusWijzer van Inger Leemans en Caro Verbeek.
    Inger Leemans en Caro Verbeek.NeusWijzer. Geuratlas van de Lage Landen. 328 p. Boom, € 29,90
    Lees verder.

    Oeroud Nederlands voertaal in de VS

    Nog tot in de twintigste eeuw werd in de Verenigde Staten ook een verbasterd Nederlands gesproken, ‘de tawl’. Philip Dröge ging per fiets op onderzoek uit en schreef er een aanstekelijk boek over.
    Lees verder 

    ‘Middeleeuwse medemensen’, de stereotypen voorbij

    Als de geschiedenis een vreemd land zou zijn dan zijn de Middeleeuwen voor veel mensen het meest afgelegen en onbekende oord. Zo begint Middeleeuwse medemensen een boek waarmee historici Jonas Roelens (UGent) en Nathan Van Kleij (Universiteit Amsterdam) een aantal hardnekkige clichés aanpakken.
    'Na het lezen van Middeleeuwse medemensen besef je dat onze stereotype denkbeelden best wat bijsturing kunnen gebruiken.'
    Lees verder

    Dieric Bouts

    Historisch Nieuwsblad maakte In het kader van het Dieric Bouts Festival in Leuven een online special over de befaamde Vlaamse schilder Dieric Bouts.

    Het donkerste donker – Een geschiedenis van Sobibor

    “Overal, overal! Waar de meisjes zijn, waar de meisjes zijn…” Deze tekst is afkomstig uit het in Nederland nog altijd bekende volksliedje dat bekend staat als ‘En datte we toffe jongens zijn’. Dat dit vrolijke lied ooit werd gezongen op een duistere plek als vernietigingskamp Sobibor is moeilijk te bevatten. Toch werd het daar volgens Rosanne Kropman, schrijfster van Het donkerste donker, ten tijde van de Tweede Wereldoorlog “een regelrechte hit”.

    Lees de bespreking van Kevin Prenger van dit boek op Historiek.

    Leerflow: gratis tool om formatief handelen te ontwerpen!

    Het inzetten van een wisbordje, leerlingen/studenten elkaar feedback laten geven, voorbeelden van opdrachten bekijken; het zijn allemaal voorbeelden van activiteiten die kunnen passen bij formatief handelen. Leraren en docenten zijn vaak prima in staat om zulke losstaande activiteiten succesvol uit te voeren. Lastiger blijkt het om deze activiteiten ook in samenhang te ontwerpen en in te zetten, op zo’n manier dat ze gezamenlijk helpen om goed inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de leerlingen/studenten en beter onderbouwde beslissingen te nemen over vervolgstappen in het onderwijs. Om hierbij te helpen hebben we een tool ontwikkeld: Leerflow, een ontwerptool voor het ontwerpen van formatief handelen!

    Recensie

    - Alles onder de hemel. Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China
    Veerle De Vos (2023). Alles onder de hemel. Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China. Uitgeverij Pelckmans, Kalmthout, oktober 2023. 344 pagina’s, kaarten, tijdlijn, foto’s, bibliografie, € 27. ISBN 978-94-6401-567-6.

    Laatste toevoegingen op Histoforum

    De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.