Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 17 januari 2025 Nascholingsdag geschiedenis in Leiden

- 26-31 januari 2025 Educatieve reis naar Polen. 

- 11 februari 2025 Masterclass Burgerschsvorming geschiedenis

- 12 februari 2025 Landelijke studiedag Holocausteducatie

- 20 februari 2025 Dag van het geschiedenisonderwijs. in Mechelen (Vlaanderen)

- 14 maart 2025 VGN Congres

- 13-20 september 2025 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen Belzec, Treblinka en Sobibor. 

Dag van het geschiedenisonderwijs

Op donderdag 20 februari 2025 van 08:30 tot 16:30 organiseert het Katholiek Onderwijs in Vlaanderen aan Frederik de Merodestraat 18 in Mechelen de Dag van het geschiedenisonderwijs. De nieuwe leerplannen geschiedenis zijn nu van kracht voor alle graden. Binnen deze context leek het ons interessant om een volledige studiedag te wijden aan items die betrekking hebben op het werken aan het historische bewustzijn.
In de voormiddag staat Prof. Karel Van Nieuwenhuyse geprogrammeerd en hij zal het hebben over ‘Wat is er waard geleerd te worden’. Vervolgens komt dr. Janna Everaert aan bod en zij bespreekt ‘AI in de geschiedenisles’.

In de namiddag worden er meerdere workshops aangeboden die gericht zijn op de drie graden: bronnenonderzoek, gamebased learning, werken met controversiële thema’s e.a. 

Masterclass Burgerschapsonderwijs in de geschiedenisles

Burgerschapsonderwijs staat volop in de belangstelling. Hoe geef je daaraan vorm in de klas? Het is goed om daarover met elkaar van gedachten te wisselen en daarom organiseert Malmberg op 11 februari 2025 in Utrecht een Masterclass over dit onderwerp met als titel Denken over democratie. Krachtige voorbeelden van burgerschapsonderwijs in de geschiedenisles in de vorm van twee workshops waarin we concrete voorbeelden uitwerken voor gebruik in de klas. Klik hier voor meer info en aanmelding. 

VGN Congres Rampen in de Geschiedenis - 14 maart 2025

Het Negende Nationaal Geschiedenisonderwijscongres op vrijdag 14 maart 2025 ( Media Parkboulevard 1, Hilversum) van 2025 staat in het teken van het thema "Rampen in de Geschiedenis." Rampen hebben door de eeuwen heen een enorme impact gehad op samenlevingen, culturen en het verloop van de geschiedenis. Verwoestende natuurrampen zoals aardbevingen en overstromingen en door de mens veroorzaakte catastrofes zoals industriële rampen hebben diepe sporen nagelaten in de collectieve herinnering en hebben de loop van de geschiedenis bepaald. Tijdens dit congres zullen we onderzoeken hoe deze ingrijpende gebeurtenissen hebben bijgedragen aan de vorming van lokale en nationale identiteiten, hoe samenlevingen reageren op crises en hoe veerkracht en innovatie vaak uit noodzaak worden geboren.

We gaan ons verdiepen in de oorzaken en gevolgen van historische rampen, verschillende perspectieven en interpretaties vergelijken en reflecteren op de rol van toeval en menselijk handelen in de geschiedenis. We verkennen nieuwe benaderingen voor het onderwijzen van deze gebeurtenissen, met aandacht voor innovatieve werkvormen en het gebruik van bronnen in de les.

Meer informatie over het congres en aanmelding  

Studiedag Holocausteducatie 2025

Lesgeven over de Holocaust is gecompliceerd. De Tweede Wereldoorlog en de Holocaust liggen tachtig jaar achter ons, maar blijken steeds weer actueel. De wereld zoals we die vandaag kennen is voor een belangrijk deel getekend door dit verleden.

De VGN Commissie Didactiek & Activiteiten, Landelijk Steunpunt Gastsprekers WO-II en heden en Herinneringscentrum Kamp Westerbork organiseren daarom gezamenlijk op woensdag 12 februari een landelijke studiedag Holocausteducatie. De locatie is Herinneringscentrum Kamp Westerbork.

Met een gevarieerd programma bieden we je inzicht in de actuele ontwikkelingen met betrekking tot Holocausteducatie en laten we je actief aan de slag gaan met praktijkgerichte workshops. Daarnaast bieden we je ook handvatten om het goede gesprek te voeren in de klas.
De studiedag is bedoeld voor docenten die werkzaam zijn in het voortgezet onderwijs, mbo en hbo.

Aanvulling op lesbrief Syrië

Deze lesbrief van Gijs Korenblik over Syrië bestaat uit vier delen en de leerlingen werken veel in groepjes. In deel A wordt de voorkennis over het conflict geactiveerd. In deel B maken de leerlingen aan de hand van de recente explainer van NOS op 3 (van Dennis Hoogeveen) een filmopdracht over de recente ontwikkelingen. Daarnaast maken ze een samenvatting. In deel C verdiepen de leerlingen zich in de belangrijkste spelers van het conflict en hun rol daarbij. Tot slot speculeren de jongeren over een toekomst na Assad.

Jef Abbeel deelt graag zijn PowerPointPresentatie met kaarten over het Midden-Oosten (o.a. over Syrië, dia's 12-15).

Tekst op amulet werpt nieuw licht op verspreiding christendom Noord-Europa

‘Oudste bewijs van christendom ten noorden van de Alpen ontdekt’
Wetenschappers hebben met succes de tekst ontcijferd van een zilveren amulet uit de derde eeuw die al in 2018 werd ontdekt in de Frankfurtse wijk Praunheim, waar vroeger de Romeinse stad Nida lag. Het ontcijferen van de inscriptie, een ingewikkeld proces dat maanden in beslag nam, heeft belangrijke nieuwe inzichten opgeleverd over het vroege christendom in Noord-Europa.
Lees verder op Historiek.  

Friezen waren eeuwenlang een spil in de Europese handel

Het Friese handelsnetwerk overspande in verschillende fasen vanaf de zesde eeuw bijna een millennium. Een moeilijkheid is echter dat Friesland en Friezen zowel geografisch als etnografisch geen eenduidige begrippen zijn. Het gebied dat als Frisia werd aangeduid, was bijvoorbeeld aan grote verandering onderhevig. Het strekte zich rond 700 nog uit van de Wezer tot het Zwin, dus langs het hele Nederlandse kustgebied vanaf Oost-Friesland en inclusief delen van het achterliggende rivierenland. Die geografische reikwijdte kromp sterk in. Vanaf de twaalfde eeuw werden de West-Friezen geleidelijk ‘Hollanders’, in tegenstelling tot de Friezen aan de oostkant van het Vlie.
Lees verder op Historiek

‘Schilderij van soevereiniteitsoverdracht hoort in een museum’

Op 27 december 1949 ondertekenden koningin Juliana en de Indonesische premier Mohammed Hatta de soevereiniteitsoverdracht die een einde maakte aan het koloniale bewind in Nederlands-Indië. Van dat historische moment werd een imposant schilderij gemaakt, maar 75 jaar na dato is er nauwelijks iemand die het kent. Historicus Hans Meijer heeft onderzocht waarom het schilderij in de vergetelheid is geraakt. Hij vindt dat het een prominente plek in een museum verdient.
Lees verder   

Koningin Elizabeth I correspondeerde met Gentse calvinisten

Brief van Engelse koningin bereikt na 450 jaar eindbestemming
Onlangs arriveerde op het stadhuis van Gent een brief van koningin Elizabeth I (1533-1603) daterend van 1578 en gericht aan Jan van Hembyse (1513-1584), de volksleider van de toenmalige calvinistische stadsrepubliek Gent. Een uniek historisch document dat na pakweg 450 jaar eindelijk zijn eindbestemming heeft bereikt.
Lees verder op Historiek

Gevonden fossiel van ‘sabeltand-oerhond’ baanbrekend voor evolutionaire geschiedenis

Een internationaal team van paleontologen heeft op Mallorca een fossiel gevonden van een evolutionaire verwant van het eerste zoogdier. Deze gorgonopsia leefde 250 tot 270 miljoen jaar geleden, of nog vóór de dinosaurussen, schrijven de wetenschappers in Nature Communications. De geografische locatie van de vondst leidt ertoe dat een deel van de evolutionaire geschiedenis best herschreven wordt.
Lees verder 

Archaeologists Say This Tiny Amulet Is the Oldest Evidence of Christianity Found North of the Alps

Discovered in central Germany, the 1,800-year-old silver artifact held a tiny scroll, which researchers have now deciphered using high-resolution scans
In 2018, researchers found a tiny silver amulet in an ancient Roman grave near Frankfurt, Germany. The 1.4-inch-long artifact contained a roll of foil—a tiny scroll, which researchers didn’t dare remove for fear of breaking it apart.
Now, thanks to advanced scanning technology, experts have been able to read the scroll’s inscription without unrolling it. According to an announcement from the city of Frankfurt, it’s the oldest Christian artifact ever found north of the Alps.
Lees verder  

Zeldzaambewijs gevonden van gewelddadige slachtpartij in Britse bronstijd

Een internationaal team van archeologen zegt overtuigend bewijs te hebben gevonden van een gewelddadige confrontatie in de vroege bronstijd. De onderzoekers bestudeerden meer dan 3000 menselijke botten en botfragmenten en concluderen dat veel van de slachtoffers opzettelijk werden gedood. Mogelijk werden sommigen zelfs gedeeltelijk opgegeten.
Lees verder op Historiek

Recensie 

• - De Russische afschrikmethode.Een strategische cultuur van dwang en oorlog

• Dmitry Adamsky. De Russische afschrikmethode.Een strategische cultuur van dwang en oorlog. Uitgeverij Zwartjes&Labovic, Utrecht/VBK, Antwerpen, november 2024. 239 p., paperback, 21 x 14 cm, noten.
  ISBN 978-90-391-0080-6, € 22,99.

•