Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 6, nummer 115, december 2017 I

 

Overzicht (na)scholingen e.d.

- Vakinhoudelijke nascholing Duitsland in Amsterdam, 1 december 2017

- Atlantische Onderwijsconferentie, 15 februari 2018

- Vierde VGN Congres in Openluchtmuseum Arnhem, 9 maart 2018

Examens in 2018

Voor alle zekerheid: Het examenprogramma voor havo is met ingang van het examen 2018 gewijzigd. Het examenprogramma havo vindt u hier, en de syllabus hier. Ook het examenprogramma en de syllabus voor het vmbo zijn met voor het examen in 2018 gewijzigd. Het examenprogramma vindt u hier, de syllabus hier.  

Atlantische Onderwijsconferentie

Op donderdag 15 februari 2018 organiseert de Atlantische Commissie haar jaarlijkse onderwijsconferentie voor docenten Geschiedenis, Maatschappijleer/-wetenschappen en Aardrijkskunde in Utrecht met als thema: ‘De toekomst van het Europese project: Alle Menschen werden Brüder?’. Met het Europese verkiezingsjaar 2017 achter de rug halen velen in Europa opgelucht adem. Zo zei Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker in zijn Staat van de Unie op 13 september jl. “Europa heeft de wind weer in de zeilen.“ Maar is dit optimisme wel terecht? Overeenstemming onder de lidstaten over de toekomstige koers van de Europese Unie (EU) is namelijk ver te zoeken. Ook verlopen de onderhandelingen over de uittreding van het Verenigd Koninkrijk moeizaam en zijn veel Europese burgers nog altijd niet overtuigd van het nut van de EU. De conferentie behandelt aan de hand van diverse case studies een aantal trends in Europa. Onder meer de euroscepsis in het Verenigd Koninkrijk, het populisme in Oostenrijk en het opvlammende regionalisme in Spanje komen aan bod. Tevens is er aandacht voor de ambities van de nieuwe Frans-Duitse as en de Nederlandse opstelling ten aanzien van het Europese project. Het ochtendprogramma bestaat uit plenaire lezingen. In de middag zijn er decentrale workshops en lezingen waar mogelijkheden worden aangereikt voor toepassing in de les. U kunt zich aanmelden via het digitale aanmeldingsformulier op de website van de Atlantische Commissie. Daar kunt u ook het volledige programma vinden. De aanmeldingsperiode loopt t/m 7 februari a.s. zolang er plekken beschikbaar zijn.

Oudste afbeeldingen van honden?

In de Arabische woestijn zijn afbeeldingen gevonden waarop te zien is hoe honden worden gebruikt bij de jacht. Sommige honden zijn aangelijnd. Het zou hier kunnen gaan om de oudste afbeeldingen die er van honden gevonden zijn.  

Assyrisch huwelijkscontract 

Een (fragment) van een Assyrisch huwelijkscontract van 4000 jaar gelden biedt een aardige mogelijkheid om met leerlingen te praten over standplaatsgebondenheid. 

Mapping Slavery  

Met behulp van interactieve kaarten en ander beeldmateriaal wordt het Nederlandse slavernij verleden in beeld gebracht. (uiteraard) nadruk op grote steden.

Een definitief beeld van het verleden bestaat niet

In zijn nieuwe boek Een slapeloos doordenken van alle dingen wil Jo Tollebeek, hoogleraar in Leuven, mensen waarschuwen die zeggen dat ze het definitieve beeld vamn het verleden hebben. Op de website van Historische Nieuwsblad een kort artikel over een interview  met Tollebeek.  

De Muur van Mussert 

Al jaren is een lokale campingbaas ontevreden over de ‘muur van Mussert’. Het historische bouwwerk staat midden op zijn camping in Lunteren en is in slechte staat. Nu wil hij de muur neerhalen. Maar dat gaat niet gebeuren als het aan Hans Goedkoop ligt. Hij pleit samen met andere historici, museumdirecteuren en schrijvers voor het behoud van dit stukje erfgoed. “De muur van Mussert is de herinnering aan een donkere tijd die nadrukkelijk deel uitmaakt van onze geschiedenis", schrijven zij in een brandbrief aan minister Van Engelshoven (cultureel erfgoed). Op deze website een kort filmpje waarin Hans Goedkoop vertelt waarom hij vindt dat de nuur moet bl;ijven.

Mooi onderwerp voor een discussie in de klas over historisch erfgoed, waarbij je leerlingen, in groepjes, argumenten voor en tegen laat verzamelen om ten slotte een afweging te maken. Ook aardig om dit samen met de docent economie te doen. 

Sterke vrouwen in de prehistorie

Onderzoek aan duizenden jaren oude opperarmbeenderen laat zien dat vrouwen in de prehistorie veel sterker waren dan vrouwen nu. Dat kwam waarschijnlijk door loodzware maalstenen.
Meer informatie.

Vrouwen vaak vergeten in geschiedenisonderwijs

Vrouwen in de geschiedenis: ze waren er, maar ontbreken vaak in het geschiedenisonderwijs. Van Gisteren, een werkplaats voor publiekshistorische projecten, en Jonge Historici, een platform voor jong historisch talent, zijn daarom gestart met het project F-site: een online educatieplatform met gratis lesmateriaal over historische vrouwen. Deze roep om aandacht voor de rol van vrouwen in het geschiedenisonderwijs is niet nieuw. Ook in de jaren negentig van de vorige eeuw werd er aandacht voor gevraagd, net als voor natuur- en milieueducatie in het geschiedenisonderwijs trouwens. Nu er gestreefd wordt naar een vernieuwing van het curriculum (eerst onderwijs 2032, nu curriculum.nu) is er alle reden om na te denken over het algemene doel van het geschiedenisonderwijs. Zeker nu er van diverse kanten claims worden gelegd op het onderwijs is het belangrijk om te komen tot een breed gedeelde rationale voor het geschiedenisonderwijs. Het (geschiedenis)onderwijs is tenslotte een zaak die de hele samenleving aangaat. 

Moet er een Koloniaal Historisch Museum komen?

Ja, althans volgens de uitkomsten van een enquête van Historisch Nieuwsblad.Moet Nederland een Koloniaal Historisch Museum krijgen? Historisch Nieuwsblad legde deze vraag voor aan 120 deskundigen. Daarvan vindt 63 procent dat zo’n museum nodig is. Wat de ondervraagden betreft komt Amsterdam het meest in aanmerking als vestigingsplaats voor een Koloniaal Historisch Museum: 42 procent vindt dat het onderdeel van het Tropenmuseum zou kunnen worden.
Daarnaast vroeg Historisch Nieuwsblad zes gastconservatoren om voorwerpen te kiezen die in een Koloniaal Historisch Museum te zien zouden moeten zijn. Dat levert een gevarieerde lijst op. Schrijfster Cynthia McLeod kiest een poppenhuis als model van een Indisch huis en cabaretier en presentator Jörgen Raymann pleit voor de Anansi-vertelboom. Historisch Nieuwsblad roept de politiek op om als eerste stap de oprichting van een Virtueel Koloniaal Museum te steunen. Daarin zouden alle musea met koloniale voorwerpen in hun collectie kunnen samenwerken en hun verzameling kunnen tonen.
De volledige resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het decembernummer van Historisch Nieuwsblad, dat vanaf 24 november in de winkel en via historischnieuwsblad.nl verkrijgbaar is.

Het Kasteel van Guédelon, een ‘nieuwe’ middeleeuwse burcht

In het Franse plaatsje Guédelon wordt al twintig jaar gewerkt aan het bouwen van een 'middeleeuws' kasteel, volledig gebouwd met technieken en gereedschappen uit de Middeleeuwen. Op Historiek een artikel over dit project met een filmpje (twee minuten). Weliswaar in het Frans, maar met Engelse ondertitels. 

Zwarte bladzijden uit de geschiedenis van Nederland

Historicus Rob Hartmans dook in de vaderlandse geschiedenis en verzamelde de ‘zwarte bladzijden’. Die heeft hij nu gebundeld in een nieuwe boek, logisch getiteld: Zwarte bladzijden uit de vaderlandse geschiedenis (Omniboek). Op Historiek een artikel van zijn hand over het boek.  

Caesar in Engeland

Volgens Britse archeologen hebben zij mogelijk de plaats ontdekt waar Julius Caesar in 54 v. Chr. in Engeland is geland.

Oorlogsbronnen

De portal oorlogsbronnen.nl bevat zo'n tien miljoen bronnen uit en over de Tweede Wereldoorlog.   

Beitske, de vrouw in de eikenboom

Een van de topstukken van het Fries Museum in Leeuwarden is een skelet in een uitgeholde eikenboom. De vrouw werd in de zevende eeuw in de boomstam begraven, op de hoogste terp van Friesland: Hegebeintum. Op Historiek een artikeltje over deze vrouw, Beitske genoemd,  inclusief filmpje. 

Uitspraak van het Latijn

Hoe weten we hoe het latijn werd uitgesproken. Het is tenslotte een dode taal. Dit animatiefilmpje legt het uit.

 

"The causes of events are ever more interesting than the events themselves" (Marcus T Cicero)