Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 7, nummer 118, januari 2018 II

 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Conferentie Media & Geschiedenis, 2 februari 2018

- Bijeenkomst wereldgeschiedenis, 7 februari 2018

- Collegedag Oudheid, 12 februari 2018

- Atlantische Onderwijsconferentie, 15 februari 2018

- nascholing W.O.II en Koude Oorlog Groningen, 22 februari 2018

- Vierde VGN Congres in Openluchtmuseum Arnhem, 9 maart 2018 

- Workshop gewijzigd examen havo, 22 maart 2018

- Workshop over differentiatie en zorgleerlingen in de geschiedenisles, 18 mei 2018  

Vacature: projectmedewerkers Educatie bij ProDemos

ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat zoekt twee projectmedewerkers Educatie. Zij gaan een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van educatieve programma’s, werkvormen en lesmateriaal over politiek, democratie en rechtsstaat. ProDemos ontvangt zo’n 145.000 leerlingen en volwassenen per jaar op en rond het Binnenhof. De dienst Educatie ontwikkelt daarnaast onder meer werkvormen voor lessen geschiedenis en maatschappijleer en voor programma’s bij provincie- en gemeentehuizen en rechtbanken. Veel activiteiten van ProDemos zijn gericht op het beleven en ervaren van de democratische rechtsstaat. Spreekt dit je aan en heb je ervaring met het ontwikkelen van educatieve en attractieve werkvormen en/of interactieve tentoonstellingen, kijk dan eens naar de vacature op de website van ProDemos.  

Nationale Geschiedenisconferentie

Op vrijdag 9 maart 2018 organiseert de VGN (de Vereniging van docenten geschiedenis en staatsinrichting in Nederland), in samenwerking met de afdeling Geschiedenis van de Erasmus Universiteit Rotterdam, in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem het vierde Nationale Geschiedenisonderwijscongres - een nascholingsconferentie met als thema Gevoelige geschiedenis in de klas. Een hoogst actueel onderwerp dat de (on)bespreekbaarheid van gevoelige onderwerpen in de geschiedenisles centraal stelt.

In het ochtendprogramma zullen Gijs van Gaans (Fontys), Joke van der Leeuw (Euroclio) en Hester Radstake (onderwijskundige en pedagoog) reflecteren op het thema Gevoelige geschiedenis in de klas. Hierop volgt een discussie met de zaal over dit uiterst relevante thema. In het middagdeel wordt dit thema in tal van nascholingsworkshops voor geschiedenisdocenten uitgewerkt.  

VU & Historisch Café presenteren: 100 jaar Geschiedenis aan de VU!

De opleiding Geschiedenis aan de VU bestaat 100 jaar. Ter ere van dit jubileum vindt op vrijdag 26 januari van 14:00 -18:00 in de Singelkerk Amsterdam, Singel 452 een groots geschiedenisevenement plaats. Ontmoet spraakmakende alumni, inspirerende docenten, aankomende en huidige studenten en bekende schrijvers in de Singelkerk in Amsterdam.
Met onder andere Gerard Nijssen, Jaap Jan Flinterman, Kayleigh Goudsmit, Wouter Zaalberg, Nicky Post, Hans de Waardt, Bettine Siertsema, Bart Wallet, Ronald Kroeze, Inger Leemans, Bram van den Hout en de redactie van het Historisch Café.
Zie een aromajockey in actie, een VeeJay met historisch beeldmateriaal, doe een workshop paleografie of laat je tekenen als je favoriete historische figuur door Gijs Sevenhuijsen. Met optreden van het VU-orkest en borrel na.
Het event is gratis toegankelijk maar aanmelding is gewenst: e.hagen@vu.nl
Zie ook: http://www.geheugenvandevu.nl/hoofdmenu/dossiers/100jaargeschiedenis.

Het programma van de dag vindt u hier.   

Lesmateriaal causaal redeneren

Op de website 'De feiten voorbij' vindt u lesmateriaal dat u kunt gebruiken voor de ontwikkeling van causaal historische redeneervaardigheden. Het gaat daarbij om een doorlopende leerlijn, rubrics met voorbeeldantwoorden van leerlingen en voorbeeldlessen. Kenmerkend van alle materialen is de aansluiting bij de concrete redeneringen van leerlingen 

Lesmateriaal over genocides

Collega Robbert-Jan Poortvliet  maakte lesmateriaal over de erschillende fases in het proces van genocide dat hij op Histoforum beschikbaar stelt aan collega's. Het bronnenmateriaal is ook in pdf-versie beschikbaar.

In het spoor van John Steinbeck en Robert Capa

In 1948 maakten John Steinbeck en Robert Capa een reis door de S.U. om het leven van alle dag in dat land vast te leggen.  In 2017 traden journalist Julius Strauss en fotograaf  Thomas Dworzak in hun voetsporen. De vergelijking van tussen 1948 en 2017 ziet u in dit artikel

Auschwitzdagboek ontcijferd

Wat wij hier meemaken, gaat ons verstand te boven.’ Zo begint de Grieks-Joodse Marcel Nadjari (27) medio 1944 zijn verslag over wat hij meemaakt als lid van het Sonderkommando in de gaskamer en in crematorium III van vernietigingskamp Auschwitz. Hett tot voor kort onleesbare 'dagboek' van een dwangarbeider in de gaskamers en crematoria van Auschwitz is ontcijferd met behulp van moderne computertechnieken. De Nederlandse Sonderkommando-deskundige Bart Nauta spreekt van een 'zeer bijzonder ooggetuigenverslag'.
Lees verder 

DNA uit oude botten geeft een nieuwe lens op het verleden

Van de Middeleeuwen tot de prehistorie. Veel komt in een ander licht te staan, nu DNA is te isoleren uit oude botten en tandsteen. Een inleidend artikel in NRC.

Lexicon geschiedenis van Nederland en België

Het Lexicon van de geschiedenis van Nederland en België (1994), geschreven door Liek Mulder en Anne Doedens, is gratis online raadpleegbaar en bevat ruim 2.700 begrippen.  

Groei van de grachtengordel

Op YouTube staat een aardig, vijf minuten durend, filmpje over de groei van de Amsterdamse grachtengrodel in de zeventiende eeuw.

Het verleden is een vreemd land

Een paar uitspraken van Piet Emmer in een interview (Volksrant  6 januari 2018) met hem over een nieuw boek van zijn hand over het slevernijverleden:
'Ik vind het oprecht belangrijk, juist nu, om te laten zien dat het verleden een vreemd land is. Dat moeten we goed beseffen, want er is tegenwoordig de merkwaardige gewoonte om te denken dat onze normen en waarden altijd al hebben bestaan...Wij behoren de geschiedenis niet te bekijken door de bril van vandaag, maar met de ogen van de tijdgenoten.'
We kunnen het de mensen uit die tijd niet kwalijk nemen dat ze niet op de hoogte waren van de 21ste-eeuwse normen en waarden.'

Lees ook het essay van Piet Emmer in Trouw.

Lees ook de reactie van Jona Lendering en deze   

Gender in nieuwe tekstboeken in Californië

In nieuwe geschiedenismethodes in Californië wordt de geaardheid van historische personen expliciet vermeld. 

Biografie Philips Willem

Op 21 februari 2018 is het 400 jaar geleden dat de oudste zoon van Willem van Oranje stierf in Brussel, tijdens het Twaalfjarig Bestand van de Tachtigjarige Oorlog. Deze prins komt in de geschiedenisboeken nauwelijks voor, omdat zijn halfbroers Maurits en Frederik Hendrik na de dood van hun vader stadhouders werden van de Republiek. Philips Willem werd ontvoerd uit Leuven, waar hij studeerde, en verbleef dertig jaar als gijzelaar in Madrid. Toen hij terugkeerde werd hij in de noordelijke Nederlanden beschouwd als een katholieke spion. Hij voerde een bittere strijd met zijn halfbroers over de erfenis van hun vader.  Over deze onbekende zoon van Willem van Oranje verschijnt op 20 februari een biografie van de hand van P.J. Schipperus Philips Willem. De verloren zoon van Willem van Oranje.
ISBN 9789401910705 | hardcover | 496 pagina’s | 30 euro

Kamerbrief over toetsing en examenering in het voortgezet onderwijs 2017

Op 20 december 2017 stuurde minister Slob een brief naar de kamer over de toetsing en examinering in het voortgezet onderwijs. Enkele passages uit deze brief. De volledige brief leest u hier.

* Vanaf 1 januari 2018 treden enkele maatregelen in werking die meer leerlingen moeten aanmoedigen om een vak op een hoger niveau te volgen. Leerlingen krijgen straks een vermelding op hun diploma wanneer zij één of meerdere vakken op een hoger niveau hebben gevolgd. Zo wordt het zichtbaarder voor het vervolgonderwijs wanneer een leerling extra prestaties heeft geleverd in het voortgezet onderwijs. Daarnaast wordt er voor leerlingen een terugvaloptie ingebouwd wanneer zij een vak op een hoger niveau volgen, maar het resultaat
tegenvalt. Zij kunnen dan in het tweede tijdvak voor dit vak het examen opnieuw afleggen op het geëigend niveau zonder dat dit ten koste gaat van hun recht opherkansing.

* Judicium Cum Laude
Sinds 2016 is het mogelijk om cum laude te slagen in het voorgezet onderwijs. Sinds 2017 wordt het cum laude resultaat geregistreerd in het Basisregistratiesysteem Onderwijs (BRON). Vorig jaar is het aantal leerlingen met
cum laude berekend op basis van de vakkenpakketten en cijfers van leerlingen, omdat er nog geen registratie mogelijk was. Hierdoor kunnen de resultaten uit 2016 en 2017 niet één op één worden vergeleken. Volgend jaar is dat wel mogelijk. In 2017 is het aantal leerlingen dat cum laude slaagt in het vwo het hoogst. In het gymnasium slaagt 14,4 procent van de leerlingen cum laude. In de overige schoolsoorten zijn er beduidend minder leerlingen die cum laude slagen.

* Uitkomsten correctiemonitor 2017
Uit de monitor blijkt nog steeds een sterke verbetering van de correctiepraktijk  ten opzichte van de uitkomsten in 2011, maar een ietwat dalende trend ten opzichte van de resultaten van vorig jaar. Het percentage van een zeer volledig nagekeken tweede correctie is gestegen van 44 naar 56 procent. Het percentage docenten dat de tweede correctie zeer onvolledig beoordeelt blijft klein met 3 procent. Positief vind ik ook het kleine percentage docenten van slechts 2 procent dat (zeer) slordig nakijkt bij de tweede correctie. Ondanks deze positieve  ontwikkeling bij de tweede correctie ervaart zowel de eerste als tweede corrector een toename in de belasting.

Rapportage Onderzoek gebruik sociale media en omgang met smartphones in het voortgezet onderwijs

Liesbeth van der Wourd en Maaike Hootsen deden in opdracht van DUO onderzoek naar het gebruik van smartphones in de klas. De resultaten leest u hier.