Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 11, nummer 191, juli 2021

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Nascholingsworkshop Verlichting en Steden en Burgers in de Lage Landen, 23 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop China, 23 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop Het Britse Rijk en Nederland, 24 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop Duitsland, 30 september 2021 in Utrecht

- Radboud nascholingsconferentie geschiedenis, 8 oktober 2021. 

- Nascholingswebinar Duitsland, Het Britse Rijk en Nederland, 11 november 2021

- Nascholingswebinar Steden en Burgers, Verlichting, Duitsland en China, 20 januari 2022

Tijdreizigers

Collega Peter Burgers heeft op YouTube een eigen kanaal met heel veel films en filmpjes voor het gescheidenisonderwijs. Klik op video's of op playlists.  

Down the foggy ruins of time

'Down the foggy ruins of time' is een bronnenserie met korte filmpjes van 01:30 tot 02:30 online met beeld en geluidsfragmenten. Op 29 juni stond de teller op 40, maar er komen dagelijks filmpjes bij. 

Radboud nascholingsconferentie geschiedenis

Op 8 oktober vindt in Nijmegen de Radboud nascholingsconferentie geschiedenis plaats met een programma n waarin wetenschappelijke achtergronden, didactische toepassingen en maatschappelijke thema's van het schoolvak geschiedenis centraal staan. In de ochtend bespreken twee historici vanuit de laatste vakwetenschappelijke inzichten ieder een historische context uit het HAVO en VWO-examen en gaan met de aanwezigen in gesprek.
De sprekers:
Professor Marjet Derks, hoogleraar Sportgeschiedenis aan de Radboud Universiteit en coördinator van de eerstejaars bachelorcursus Nederlandse Geschiedenis en
Professor Marjolein 't Hart, hoogleraar Geschiedenis van Staatsvorming in Mondiaal Perspectief aan de Vrije Universiteit Amsterdam, met een bijzondere belangstelling voor politieke machtsvorming en stedelijke netwerken in de vroegmoderne tijd.
In de middag zijn er  twee rondes met workshops aan van elk anderhalf uur:

Is een vraag een havo- of een vwo-vraag?

Jaren geleden heb ik eens gekeken of er in vorm en inhoud verschillen te benoemen waren tussen de vragen in het havo- en het vwo-examen. Qua vorm heb ik nauwelijks of geen verschil kunnen waarnemen, geen noemenswaardig verschil in soort bronnen, in de lengte van de bronnen of in het type vraag. En als er inhoudelijke verschillen zouden zijn wat betreft moeilijkheidsgraad, dan zou ik de havo- en de vwo-vragen toch moeten kunnen identificeren? Omdat ik betwijfel of dit inderdaad eenvoudig is heb ik in een tweetal testen twintig vragen verzameld met de vraag 'Gaat het telkens om een havo-vraag of een vwo-vraag?  Vervolgens is het mogelijk om van  dezelfde vragen de moeilijkheidsgraad in te schatten. Mocht u de uitdaging aangaan, dan ben ik heel benieuwd naar de resultaten.

Voorbeeldvragen China?

Af en toe bereikt mij de vraag of er voorbeeldvragen gemaakt zijn/worden bij de nieuwe historische contexten voor het vwo. Helaas is dat niet het geval. Hanneke Tuithof heeft met haar netwerk en studenten wat aan toetsvragen/examentrainingen gewerkt. Zie https://geschiedenisendidactiek.wp.hum.uu.nl/oefen-toetsvragen-hc-netwerk/  (met wachtwoord Netwerkbijeenkomst061120). Ik denk dat veel collega's belangstelling hebben voor een pool met vragen. Daarom de oproep om als je een of meer opdrachten bij een van de nieuwe contexten hebt, deze met mij te delen. Ik zal er dan zorg voor dragen dat deze op Histoforum voor collega's beschikbaar komen. Mailen naar Hanneke Tuithof kan uiteraard ook.

Toetsvragen nieuwe Historische Contexten (vwo)

Met nieuwe Historische Contexten (in aantocht, voor het vwo) wordt er een beroep gedaan op de creativiteit van docenten bij het maken van toetsvragen. Hoe maak je duidelijk geformuleerde, eenduidige en sterke vragen die ook nog eens op examenniveau zijn? Aan het begin van het nieuwe schooljaar zullen hier per Historische Context, in eerste instantie voor het vwo, veel toetsvragen te vinden zijn! Alvast nieuwsgierig naar hoe deze vragen eruit komen te zien, klik hier

Nachtlicht

Voor Histoforum schreef Jos Martens, kenner van Pre-Columbiaans Amerika, een meer dan lovende recensie van Nachtlicht. 'Met Nachtlicht schreef Guy Brugmans een roman die binnen een breed opgezet en stevig gedocumenteerd historisch kader de persoonlijke ervaringen van de hoofdpersonen evoceert in authentiek, origineel taalgebruik en intussen tevens veel informatie verstrekt zowel over tijdgeest als over concrete gebeurtenissen, ruimte en tijd.
De tijdgeest is geëvoceerd zoals ik uiterst zelden heb gelezen, en nog nooit in het Nederlands wat deze periode betreft, vlak voor de Conquista van Mexico.'

De recensie is tevens heel goed bruikbaar als compendium bij het boek.

Niet-Europese culturen

Niet-Europese culturen is een website met lesmateriaal over de geschiedenis van culturelen buiten Europa, met name over de 'Native americans'en de 'Haïtiaanse revolutie'.     

Hoofse liefde en fin’amor

Een uitvinding van de twaalfde eeuw’, zo hebben sommigen de liefde ooit genoemd. Die uitspraak is misschien overdreven, maar vast staat dat troubadours een onuitwisbare invloed uitoefenden op de wijze waarop de liefde tijdens de middeleeuwen in heel West-Europa bezongen werd. In het boek Het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen, dat deze week verschijnt, staat emeritus hoogleraar Middelnederlandse letterkunde Frank Willaert uitvoerig stil bij de oude Nederlandse minneliederen. Hij geeft onder meer interpretaties van talrijke (bekende) liederen, maar besteedt ook uitvoerig aandacht aan hun context. Op Historiek publiceren we een fragment uit zijn boek, over de ‘Hoofse liefde’:

Levenslijn ‘China, 1842-2001’

In de tweede deelvraag van de Historische Context 'China, 1842-2001' (vwo) staat de opkomst van de nationalistische partij KMT van Chiang Kaishek en de Chinese Communistische Partij van Mao Zedong centraal. Een roerige periode (1912-1949) waarin beide bewegingen lijnrecht tegenover elkaar staan maar ook meerdere malen gedwongen worden om samen te werken. Een bloedige burgeroorlog brengt hier in 1949 een einde aan. Hoe zouden Chiang en Mao op gebeurtenissen in deze periode reageren? In de werkvorm 'Levenslijn' worden leerlingen uitgedaagd vanuit verschillende perspectieven naar gebeurtenissen te kijken, hun ideeën te ventileren en de discussie met elkaar aan te gaan. 

Verboden te zeggen ‘China, 1842-2001’

De Historische Context 'China, 1842-2001' bestaat uit veel verschillende begrippen die elk bij een eigen tijdsperiode horen. Begrippen als 'Bokseropstand', 'Culturele Revolutie', 'Chinese Revolutie' en 'Ongelijke Verdragen' zijn begrippen die leerlingen straks moeten kennen, beheersen en toepassen op het centraal examen. In deze werkvorm leren leerlingen begrippen te omschrijven zonder daarvoor het begrip zelf of enkele andere verboden woorden te gebruiken.
De werkvorm is hier te vinden!

Lepa Radić

Lepa Radić was een 17-jarig meisje uit Joegoslavië dat zich tijdens de Tweede Wereldoorlog als partizane onder Tito verzette tegen de Duitsers en dat met de dood moest bekopen. Informatie over haar vindt u  hier en/of hier.  

Tijdschrift voor Geschiedenis

Het Tijdschrift voor Geschiedenis heeft een nieuwe website. Reden genoeg om er (weer) eens een kijkje op te nemen. Zo trof ik er een artikel aan uit de allereerste editie uit 1886 waarin wordt betoogd dat geschiedenis wel degelijk een wetenschap is. A. M. Kollewijn begint het artikel met de zin: Dat wis-, taal- en natuurkunde wetenschappen zijn, dat begrijpt iedereen; maar dat Geschiedenis eene wetenschap zou wezen, schijnt er bij velen niet in te kunnen.’ 

De canon en schooltv

Op de website van SchoolTV staat een interactieve tijdlijn van de canon met een filmpje per venster. 

Nascholingsworkshops schooljaar 2021 – 2022 Universiteit Utrecht

Samen met je geschiedeniscollega’s op zoek naar inhoudelijke verdieping en uitwisselen over didactiek? De Universiteit Utrecht gaat dit schooljaar haar aanbod aan nascholingsworkshops herhalen. Wij bieden nascholingsworkshops aan over alle nieuwe Historische Contexten voor de havo en vwo. Dat doen we in kleinschalige workshops waarbij we aandacht besteden aan de inhoud en didactiek van de Historische Contexten. Bekijk deze website voor meer informatie per workshop.

Donderdag 23 september:
- Verlichting met Jeroen Koch van 09.30 tot 13.00.
- Steden en Burgers in de Lage Landen met Maarten Prak van 13.30 tot 17.00.

Donderdag 23 september:
- China (basis workshop) met Theo van Zon van 09.30 tot 13.00.
- China (verdiepende workshop) met Theo van Zon van 13.30 tot 17.00.

Vrijdag 24 september:
- Het Britse Rijk met Jaap Verheul van 09.30 tot 13.00.
- Nederland met Annegreet van Bergen van 13.30 tot 16.30.

Donderdag 30 september:
- Duitsland met Jacco Pekelder van 9.30 tot 13.30.

De inschrijving voor bovenstaande workshops start op maandag 5 juli om 08.00 via deze website. De kosten per workshop bedragen 200 euro, dat inclusief koffie/thee, materialen, een boek en een bewijs van deelname.

Nascholings webinars schooljaar 2021 – 2022 Universiteit Utrecht

Dit schooljaar kunt u ook kiezen voor een nascholing online! Ter voorbereiding kijkt u vier filmpjes waarin de context inhoudelijk wordt toegelicht en in de webinar bespreken wij met maximaal 12 docenten de didactiek. Deze webinars zijn goed bevallen en daarom gaan wij komend schooljaar de volgende webinars aanbieden:

Donderdag 11 november, webinars havo:
-13.30 – 15.00 Duitsland.
-15.30 – 17.00 Het Britse Rijk.
-17.30 – 19.00 Nederland.

Donderdag 20 januari, webinars vwo:
-12.30 – 14.00 Steden en Burgers.
-14.30 – 16.00 Verlichting.
-16.30 – 18.00 Duitsland.
-19.00 – 20.30 China.

De inschrijving voor bovenstaande webinars start op donderdag 16 september om 08.00 via deze website. De kosten per webinar bedragen 99 euro.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.