Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 7 februari 2024 Eerste Haagse Holocaust Symposium

 28 februari 2024 Bijeenkomst narratieven in de wereldgeschiedenis in Utrecht (vanaf 18.00 uur)

- 7 maart 2024 (vanaf 16.30 uur): De perfecte toetsvraag (in samenwerking met CITO)

- 15 maart 2024 8e Nationale Geschiedenisonderwijs Congres

- 10 april 2024 VMBO-Conferentie
- 18 april 2024 (vanaf 16.30 uur): Een middagje ouderwets luisteren (voor docenten én leerlingen)

- 20 mei 2024 Onderwijs Innovatie Festival in Harderwijk
- 7 juni 2024 (vanaf 11.30 uur): Migratie en filmdidactiek in EYE Amsterdam
 - 14-21 september 2024 Verdiepingsreis naar de vernietigingskampen in Oost-Polen, waaronder Sobibor, Belzec en Treblinka (voor docenten 295 euro).

Vacature lid dagelijks bestuur (communicatie) VGN

• De VGN zoekt een nieuw lid van het Dagelijks Bestuur van de VGN. We zoeken bij voorkeur een docent die lesgeeft in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo).
  Meer informatie 

  Bijeenkomst narratieven in de wereldgeschiedenis

  Woensdag 28 februari is de nieuwe bijeenkomst van de commissie wereldgeschiedenis van de VGN. Het thema van de avond is ‘narratieven in de wereldgeschiedenis’.
  Universitair docent geschiedenis aan de EUR Tina van der Vlies schreef het boek Echoing Events. Tijdens deze bijeenkomst laat ze ons zien hoe we met een wereldhistorische blik naar onze nationale geschiedverhalen kunnen kijken en wat dat zou kunnen opleveren. Ron Schuijt, maker van stripboeken over wereldhistorische onderwerpen, komt vertellen over zijn project Drawing History. Hoe verbeeld je verhalen uit het verleden vanuit het perspectief van wereldgeschiedenis? Lies van der Werf zal een kleine werkvorm met ons delen waarmee docenten het Indonesische perspectief een grotere plek kunnen geven in de geschiedenis van Indonesië.
  
  Iedereen is van harte welkom vanaf 18:00 op Mariaplaats 3. Het programma duurt van 18:30 tot uiterlijk 21:00. Kosten: €4,50, inclusief eenvoudige avondmaaltijd. Meld je vooraf aan via de website.  

  Reading, Reasoning, and Writing About Historical Significance

  Gisteren promoveerde Johan van Driel op het proefschrift Reading, Reasoning, and Writing About Historical Significance. The Effects of Reading and Writing Instruction on the Quality of Written Texts.  In zijnn onderzoek richtte hij zich op lezen, redeneren en schrijven over het historisch belang van personen (binnen het schoolvak geschiedenis). Hij onderzocht of leerlingen (havo en VWO 4) in staat zijn om te begrijpen dat het belang dat wordt toegekend wordt aan deze personen in de loop van de tijd kan veranderen en of zij zelf een beredeneerd oordeel kunnen geven over het belang van deze personen.

  Zie ook dit artikel over historisch belang
  

   8e Nationale Geschiedenisonderwijscongres

  Op vrijdag 15 maart 2024 organiseren VGN, de Vereniging van docenten in geschiedenis en staatsinrichting in Nederland, en de afdeling geschiedenis van de Erasmus School of History, Culture & Communication (EUR), het 8e Nationale Geschiedenisonderwijscongres. Dit congres staat in het teken van het thema “Oorlog en Europa: Conflict en Vrede in het Geschiedenisonderwijs”.
  
  Met de oorlog in Oekraïne en de ontwikkelingen in het Midden-Oosten is het thema ‘oorlog’ helaas weer hoogst actueel. Het nodigt uit te reflecteren op hoe oorlog en conflict in het geschiedenisonderwijs behandeld worden, of behandeld zouden moeten worden. In het onderwijs zijn oorlogen cruciale momenten van discontinuïteit, die een verklaring kunnen bieden voor veel politieke en sociale ontwikkelingen. De interesse van leerlingen richt zich echter vaak op het conflict zelf. Het is dan ook de vraag hoe we de bredere betekenis en impact van oorlogen kunnen doceren, maar ook wat de rol is van vredesprocessen en structurele en incidentele pogingen om vrede te bewaren.
  
  Op het congres zullen we deze vragen centraal stellen in lezingen en workshops. We zullen onder andere kijken naar de rol van geweld en oorlog in de Nederlandse geschiedenis, de problematiek van het onderwijzen van recente conflicten, de mogelijkheden en grenzen van het geschiedenisonderwijs als middel voor vrede en verzoening, en de didactische uitdagingen van het werken met bronnen en verhalen over oorlog en conflict.
  
  Zie voor meer informatie zie de website van de VGN: https://www.vgnkleio.nl/events/congres24/. 

  Waarom lesgeven het meest complexe beroep ter wereld is, maar nauwelijks juiste ondersteuning krijgt

  Op X kom ik vaak berichten tegen over het belang van evidence based of in ieder geval evidence informed onderwijs. De tijd lijkt er rijp voor, maar het kan geen kwaad om ook eens een ander leuid te laten horen:'Als een bouwkundig ingenieur gebruik maakt van de beschikbare wetenschappelijke kennis en de juiste formules, zal hij met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid een veilige constructie kunnen ontwerpen. Hoe anders is dit voor een leerkracht. Er is geen enkele zekerheid dat een bepaalde aanpak voor een specifieke groep werkt. Waarom lesgeven een van de meest complexe beroepen ter wereld is en waarom dit beroep, ondanks (en ook mede door) deze complexiteit, te weinig gepaste ondersteuning krijgt.'

  Lees verder

  When pupils don’t learn what we hope, the cause is as likely to be curricular as pedagogical

  De auteur van het artikel The education horseshoe betoogt dat we tegenwoordig misschien wat te veel de nadruk leggen op de diidactische kant van onderwijs en te weinig op de curriculaire kant. 

  De omstreden introductie van de Citotoets

  Vanaf het einde van de jaren zestig wordt de kennis van leerlingen in de laatste klas van de basisschool getest. De met de computer nagekeken Citotoets was bedoeld om scholieren zo objectief mogelijk te beoordelen en zo sociale verschillen te verkleinen. In de praktijk stimuleert hij echter een onderwijssysteem dat gericht is op onafgebroken selecteren, meende zelfs de ontwerper van de toets.
  lees verder

  Hugo de Groot: een zee van vrijheid

  Van wie is de zee? Van niemand, zo betoogde jurist Hugo de Groot in 1609 in het traktaat Mare liberum. Die opvatting hielp zijn opdrachtgever de VOC in haar concurrentiestrijd met de Portugezen. Maar als dat beter uitkwam, was De Groot niet te beroerd om zijn eigen principes om te buigen.
  Lees verder op de website van het Historisch Nieuwsblad. 

  Migratie als oorzaak ineenstorten Romeinse Rijk?

  Migratie is een heikel thema voor West-Europese politici. Zowel in België (2018) als in Nederland (2023), was het de aanleiding voor zetelende partijen om hun eigen regering te torpederen. Opiniemakers kunnen vaak niet de verleiding weerstaan om voor dergelijke actualiteit naar resonantie te zoeken in het verleden. Enigszins verbaasd las ik dan ook professor Stephan Mols recente stelling over de impact van het migratie op het Romeinse Rijk: ‘[D]e druk van Germaanse barbaren op het rijk bleef (…) toenemen.’ Na Constantijn (306-33) zou de dam vervolgens zijn gebroken.

  Lees verder. Helaas is het artikel in de NRC waarop dit artikel een reactie is, alleen beschkbaar voor abonnees.

  Zie ook: De ineenstorting van het Romeinse gezag in het Westen.
  

  Nieuws dat u mag negeren (en waarom)

  Op Mainzer Beobachter staat weer eens een typische Jona Lendering blog. Prima leesvoer voor iedere docent voor wie het alweer een tijdje geleden is dat hij/zij/het is afgestudeerd. Zeker waar het de Oudheid betreft kun je niet kritisch genoeg zijn.

  Lokale Kronieken uit de Nederlanden 1500-1850

  Deze verzameling Nederlandstalige kronieken uit de periode 1500-1850 geeft ons een unieke inkijk in de leefwereld van vroegmoderne mensen. De auteurs schreven over historische en actuele gebeurtenissen in hun stad of dorp. Soms deden ze dat uit trots, soms uit verontwaardiging, vaak ook omdat ze dachten dat de kennis die ze bij elkaar brachten ‘nuttig’ kon zijn voor henzelf of toekomstige generaties.
  Kijk en lees verder

  Gelre

  Voor het Historisch Nieuwsbladschreeft Geertje Dekkers een, to say the least, nogal kritische recensie over de tentoonstelling  Gelderland-n Het verloren Hertogdom in harderwijk onder de titel Lollig boos doen tegen een stroman.

  Diversiteit in het geschiedeniscurriculum

  Algemeen wordt erkend, zo heet het op de website van de Britse Historical Association, dat diversiteit niet ergens in het curriculum gefrommeld moet worden, maar dat het, met heldere doelen, sterk ingebed moet worden in het framework van de school. Begrip van de dekolonisatie van het curriculum kan hierbij, volgens hen, helpen. Om dat te bereiken organiseert de Historical Association een serie webinars.
  Ik vraag me af of wij in Nederland ook heldere opvattingen hebben over wat diversiteit in het Nederlandse geschiedeniscurriculum zou moeten inhouden.
  

  Stripverhalen over de oudheid

  Naar aanleiding van een nieuw deel in de serie De adelaars van Rome van Marine, alweer het zesde, schreef Frans Buys een recensie op Mainzer Beobachter, de blog van Jona Lendering. In zijn bespreking verwijst hij ook naar het YouTubefilmpje waarin Jona Lendering allerlei strips bespreekt die betrekking hebben op de oudheid.
  

  Kinderen voor Führer en vaderland. De wiegjes van Lebensborn

  ‘De Reichsführer verwacht niet bepaald dat je nu onmiddellijk, daar in het vroegere Polen, trouwt. Maar hij dringt er wel op aan dat je tijdens de lente een ernstige inspanning levert om een bruid te vinden. Tegen eind mei verwacht hij dat je verloofd bent’.
  Lees verder op Historiek.

  Collegereeks: Holocaust & antisemitisme

  In februari en maart van 19.00 tot 20.30 uur aan de Hogeschool van Utrecht
  Goed onderwijs over de Holocaust blijft bijna 80 jaar na dato nog altijd ontzettend belangrijk. Antisemitisme was ook in 2024 helaas weer een veel voorkomend verschijnsel. Het is dus van groot belang dat docenten en studenten goed onderlegd zijn over deze onderwerpen. De mogelijkheden om kennis hierover op te doen bleken echter minimaal vertegenwoordigd op Nederlandse hogescholen en universiteiten.
  
  Daarom heeft CIDI in samenwerking met de Hogeschool van Utrecht een collegereeks over Holocaust & Antisemitisme in het leven geroepen.
  
  De reeks bestaat uit 8 wekelijkse colleges van 1.5 uur en wordt gegeven door gerenommeerde academici die hun sporen in dit vakgebied ruimschoots hebben verdiend. De voornaamste doelgroepen zijn studenten en docenten, maar ook voor toehoorders is een beperkt aantal plekken vrij.

  Meer informatie 

  Slechts een overleefde de oorlog

  Soms zegt een foto meer dan je in tien lessen kunt vertellen. Van deze klas (foto uit 1943) overleefde alleen het meisje in wit  Felice Polak (overleden in 2019), de oorlog, de rest stierf in een concentratiekamp. Het jongetje rechts was waarschijnlijk niet aanwezig toen de foto werd gemaakt en is later aan de foto toegevoegd.

• Voor wie de foto zou willen gebruiken in een les, heb ik deze in een ppt gezet.

•  

• 

  Recensies

  - Neem mijn verdriet weg. Stemmen uit de oorlog
  Katerina Gordejeva (2023). Neem mijn verdriet weg. Stemmen uit de oorlog. Uitgeverij Murrow/Overamstel, Amsterdam/Antwerpen, oktober 2023. Paperback, 352 pagina’s, € 23,99. ISBN 978-90-488-7033-2.

  - Arnout van Cruyningen. (2023). Het huis van Thorbecke. 216 pagina's. 22,50 euro (E-book 9,99).
  

• 
  

• Laatste toevoegingen op Histoforum

  De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.