Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 8, nummer 142, maart 2019 I

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Bijeenkomst Big History in Amsterdam, 7 maart 2019

- Cursusdag Oral History, 12 maart 2019, Marloes Hülsken

- Vijfde Nationale Geschiedenisonderwijscongres, 15 maart 2019

- Collegedag Gouden Eeuw, 18 maart 2019

- Nascholing SAGA (gratis), 19 maart in Amersfoort

- Conferentie over nieuwe historische contexten vwo in Utrecht, 29 maart 2019

- Educatieve studiereis Berlijn, 2 t/m 7 mei 2019

- Nascholing SAGA over de prehistorie, 16 mei in Leiden

- Cursusdag Omstreden Geschiedenis, 11 juni 2019, Marc van Berkel

- Historicidagen Groningen, 22-24 augustus 2019  

- “Aktion Reinhard”, een interculturele reis naar Lublin, 12-19 oktober 2019

Docentennascholing Dialoog in de klas

Ook dit jaar organiseert de faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen weer een nascholing voor zowel docenten uit het primair en het voortgezet onderwijs. Op woensdag 10 april 2019 staat de dag in het teken van de dialoog: hoe voer je als docent het gesprek met leerlingen over ethische en gevoelige gespreksonderwerpen?
Er zijn plenaire, interactieve sessies, bijvoorbeeld rond moreel beraad en het bespreekbaar maken van beladen onderwerpen. Daarnaast word je aan de hand van een morele jambox uitgedaagd om op een nieuwe manier na te denken over morele dilemma’s.
Daarnaast ga je in gesprek met ervaringsdeskundigen uit de dagelijkse praktijk en krijg je concrete handvatten aangereikt die meteen toepasbaar zijn in het klaslokaal.
Datum: woensdag 10 april 2019
Tijd: 10.00 – 17.00 uur
Locatie: Oude Boteringestraat 38, Groningen
Zie voor meer informatie deze website  

Waar kwamen de eerste landbouwers in Europa vandaan?

Op basis van DNA-analyse menen wetenschappers te mogen concluderen dat de oudste landbouwers zich in twee stromen over verspreiden vanuit het gebied rond de Aegeďsche zee.  

 Filips de Goede. De echte vader des vaderlands

De Bourgondische hertog Filips de Goede (1396-1467) was een flamboyante verschijning op het internationale toneel. Geholpen door gunstige spelingen van het lot legde hij de fundamenten voor de latere Nederlanden. Zijn centralisatiepolitiek had ook een keerzijde, waar zijn nazaten de tanden op stukbeten.

Lees het artikel van Annemarie Lavčn op de webiste van het Historisch Nieuwsblad.

Van wie is de oudheid?

Onder de titel De eeuwige terugkeer van de barbaren schrijft Rosa van Gool in de Groene Amsterdammer een artikel over de vraag van wie de oudheid eigenlijk is. Mark Rutte verwees naar de val van het Romeinse Rijk om te pleiten voor een strenger Europees migratiebeleid, Thierry Baudet hield in de Tweede Kamer een Latijnse speech. Waar komt die liefde voor de oudheid vandaan? En hoort zij vooral bij rechts?
Lees het artikel op de website van De Groene Amsterdammer.

Verleden van migranten moet meer nadruk krijgen in geschiedenisles 

In de geschiedenisles moet meer aandacht komen voor internationale geschiedenis, zodat Nederlandse ontwikkelingen in een breder perspectief staan en ook leerlingen met een migrantenachtergrond zich kunnen vinden in het onderwijs. Daarvoor pleit de vakvereniging van geschiedenisleraren (VNG Kleio). 

Hoe kwam Hitler aan de macht?

De NTR ontwikkelde een beeldverhaal bij de serie over hoe Hitler aan de macht kwam. Bij het zien van een toespraak van Hitler, waarbij de koude rillingen me over de rug liepen, vroeg ik me af hoe mensen in de jaren dertig deze toespraak ervoeren? Aan het applaus te horen met enthousiasme. Goed thema om in de klas te bespreken: Is het mogelijk je te verplaatsen in mensen uit die tijd, terwijl je weet wat Hitler de mensheid heeft aangedaan?  

PowerPoint

PowerPoint kan een krachtig hulpmidddel zijn, maar het is ook niet meer dan dat. De Vlaamse cabaretier Arnout Van den Bossche maakt met zijn sketch over Powerpoint heel duidelijk waarom het over het verhaal gaat. Zie ook deze ppt over dezelfde toespraak van King.

Zie ook: http://histoforum.net/2009/powerpoint.html en/of http://histoforum.net/columns/column8.html

Sound of Music

Op de website Maartenonline staat eeen artikel van Jaap Verheul over de het ware verhaal achter de Von Trapp familie uit de Sound of Music. Maarten van Rosssum zegt erover: ‘Op zich heb ik niets met zingfilms – ik vind het bizar als acteurs ineens in gezang uitbarsten – maar dit achtergrondverhaal werpt een verhelderend licht op The Sound of Music. De Koude Oorlog-achtergrond is duidelijk voelbaar, net als de nabijheid van WO2. Zo bezien wordt deze zoete film toch interessant.  

Onderdrukt door de verlosser

Jef Abbeel bespreekt op Histoforum Onderdrukt door de Verlosser. Dit aangrijpend boek gaat over de concentratie- en werkkampen in de ex-Sovjet-Unie. Volgens de schrijfster begon Stalin hiermee (p.11), maar Courtois zegt in zijn ‘Lénine’ dat Trotski al op 4 juni 1918 het eerste kamp inrichtte, wat de schrijfster nadien (p. 32) ook toegeeft. Ongeveer 18 miljoen mensen hebben in zo’n slavenkamp gezeten, van wie er ca. 4,5 miljoen ter plekke gestorven zijn. Daarnaast zijn er miljoenen geëxecuteerd of omgekomen door hongersnoden of verbannen naar onbewoonde gebieden waar ze zichzelf moesten redden. 

München 1938 en Theresa May

Op Spartacus Educational maakt John Simkinin een artikel over de München crisis in 1938 een vergelijking tussen de relatie van Theresa may en hara kabinet en die van Neville Chamberlain met zijn kabinet in 1938.  

Trump, Fake News, and the Importance of Looking Back

Onder de titel Trump, Fake News, and the Importance of Looking Back schrijft Luis Martínez-Fernández op The GlobePost eeen artiel over het belang van geschiedenis. We live in Orwellian times. Truth is fake and fake is truth. Good is bad and bad is good. Fact is fiction and fiction is fact; and as in George Orwell’s dystopian classic 1984, “ignorance is strength.” Yes, strength for those who insist on keeping the masses ignorant. This is when historians must step in.
Lees verder 

Te weinig aandacht voor de rol van vrouwen in geschiedenisonderwijs VS

Op Smithsonian Magazine een artikel van Anna White onder de titel What Schools Teach About Women’s History Leaves a Lot to Be Desired over een recent onderzoek naar de rol van vrouwen in het geschiedenisonderwijs in de VS.

Zo geven jonge Russische historici het verleden toekomst

De door revoluties, oorlogen en onderdrukking geteisterde twintigste eeuw dreunt nog altijd na in het Rusland van nu. De eeuw wordt schitterend weergegeven door drie innovatieve, interactieve geschiedenisprojecten op de website futurehistorylab.com van de jonge journalist Michail Zygar. Hij populariseert geschiedenis met behulp van Whatsapp en Facebook icoontjes, maar schuwt de diepte niet. Dit is het begin van een artikel van Wabke Waaijer op de website van het Historisch Nieuwsblad.  

Getuigenissen uit de Tachtigjarige Oorlog

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog noteerden veel Nederlanders wat ze meemaakten. Luc Panhuysen en René van Stipriaan verzamelden de interessantste – soms bloedstollende – getuigenissen in het boek Ooggetuigen van de Tachtigjarige Oorlog. Van de eerste ruzie tot het laatste kanonschot. ‘Op de website van het Historisch Nieuwsblad een inleiding op het boek door Luc Panhuysen.

Onderdrukt door de Verlossser

Jef Abbeel bespreekt op Histoforum 'Onderdrukt door de Verlosser. Een zoektocht naar Stalins erfenis in het Rusland van nu' van Hester den Boer:

Gratis studiemidddag SAGA

Wil jij samen met (vak)collega’s in gesprek over het vak geschiedenis en/of meer weten over de vakinhoudelijke en didactische achtergronden van de lesmodules van Saga? Het Mavo Trivium College en Saga nodigen je van harte uit voor een inhoudelijke middag in Amersfoort. Tijdens deze bijeenkomst, waar iedere docent geschiedenis van harte welkom is, staat het gesprek over het vak geschiedenis centraal. We delen informatie over didactische inzichten en ideeën om naar je lessen te vertalen. Natuurlijk is er ook volop ruimte voor het uitwisselen van ervaringen.

Je kunt je tot uiterlijk 12 maart gratis aanmelden via saga.nl/regiobijeenkomst-amersfoort/. Op deze pagina vind je ook meer informatie over het programma. Hieronder in het kort:

Programma
15.30 Ontvangst
15.45 Plenaire opening
16.00 Workshop 1 - Leerlingen uitdagen op hun eigen niveau
Hersenonderzoek biedt steeds meer inzicht in het tienerbrein, maar de gangbare didactiek en lesmaterialen maken vaak nog niet optimaal gebruik van deze inzichten. In deze workshop delen we een aantal interessante inzichten en laten we zien dat een andere aanpak werkt om leerlingen uit te dagen op hun eigen niveau.
16.45 Pauze met hapje en drankje
17.15 Workshop 2 - De kracht van interactive storytelling bij het écht toepassen van historische vaardigheden
In deze workshop zie en ervaar je dat je met een interactief verhaal een context kunt neerzetten waarbinnen leerlingen historische vaardigheden, zoals bronnenanalyse, standplaatsgebondenheid, etc. echt gaan toepassen.
18.00 Uitwisselen ervaringen en afsluiting

Locatie: Mavo Trivium College, Columbusweg 40, Amersfoort.

 

Op 19 mei organiseert SAGA een nascholing over de prehistorie

Genealogisch onderzoek (met dank aan de RUG)

Leerlingen laten ervaren hoe je genealogisch onderzoek uitvoert naar de eigen familie? Jan van Oudheusen  ontwikkelde een opdracht waarin leerlingen onderzoek doen naar één van hun betovergrootouders. Frits Hofstra (docent op het Kamerlingh Onnes College in Groningen) heeft oefeningen ontwikkeld waarin leerlingen zich inleven in historische personen, of deze zo snel mogelijk moeten achterhalen met de paardensprong. Neemt u vooral een kijkje om deze opdrachten eens uit te proberen of om inspiratie op te doen voor uw eigen lessen.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.